Czas trwania umowy leasingu. Ile wynosi i czy można zmienić czas trwania umowy?

Leasing jest formą finansowania nabycia środków trwałych, w tym samochodów. Może być wykorzystany na podstawie umowy leasingu operacyjnego lub umowy leasingu finansowego. Ile trwa taka umowa?

Umowa leasingu w świetle obowiązujących przepisów

W wielu aktach prawnych, jakie obowiązują w Rzeczpospolitej Polskiej, można znaleźć definicję umowy leasingu. Umowa leasingu samochodu czy innego środka trwałego została określona w:

• Kodeksie cywilnym,
• Ustawie z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości,
• Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 5 „Leasing, najem, dzierżawa”,
• Międzynarodowym Standardzie Rachunkowości nr 17 „Leasing”.

W art. 709 Kodeksu cywilnego wskazano, że przez umowę, leasing finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony.

Drugą stroną umowy jest korzystający-leasingobiorca, który zobowiązuje się zapłacić finansującemu-leasingodawcy w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego. Jednak z punktu widzenia ustawy o rachunkowości definicja umowy leasingu zawarta w przepisach Kodeksu cywilnego jest właściwa dla leasingu finansowego.

Ustawa o rachunkowości wskazuje w art. 3 ust. 4, że umowa leasingu powinna spełniać warunki, przy których realizacji jej przedmiot można zaliczyć do aktywów trwałych podmiotu korzystającego, czyli leasingobiorcy. Aby było to możliwe, umowa leasingu musi spełniać warunki:

• po jej zakończeniu własność przedmiotu umowy jest przenoszona na leasingobiorcę;
• korzystający ma prawo nabycia przedmiotu umowy leasingowej po jej zakończeniu po cenie niższej od wartości rynkowej z dnia nabycia;
• okres umowy leasingu musi odpowiadać w dużej mierze okresowi ekonomicznej użyteczności przedmiotu umowy, przy czym nie może być krótszy niż 75 proc. tego okresu;
• suma zapłaconego wynagrodzenia dla leasingodawcy po pomniejszeniu o dyskonto powinna przewyższać 90 proc. wartości rynkowej przedmiotu umowy;
• umowa zawiera przyrzeczenie leasingodawcy przedłużenia lub ponownego zawarcia umowy z leasingobiorcą dotyczącej tego samego przedmiotu na warunkach korzystniejszych niż dotychczasowe;
• umowa przewiduje możliwość rozwiązania umowy z zastrzeżeniem, że poniesione koszty oraz straty są pokrywane przez leasingobiorcę;
• przedmiot umowy leasingowej został indywidualnie dostosowany do leasingobiorcy i bez wprowadzenia zmian nie może być używany przez inne jednostki.

Jeśli umowa leasingowa spełnia co najmniej jeden z powyższych warunków, to na potrzeby prawa bilansowego będzie klasyfikowana jako leasing finansowy. W przeciwnym wypadku, gdy żaden z warunków nie zostanie spełniony, mamy do czynienia z leasingiem operacyjnym.

Mamy to na Totalmoney: Wynajem długoterminowy - najlepsze oferty na rynku

Krajowy Standard Rachunkowości określa umowę leasingu, a także każdą inną umowę zawartą na czas określony, na mocy której jedna ze stron (finansujący) oddaje do odpłatnego użytkowania albo użytkowania i pobierania pożytków drugiej stronie, zwanej korzystającym, przedmiot leasingu. Takim przedmiotem mogą być:

• nieruchomości,
• urządzenia,
• maszyny,
• środki transportu,
• wartości niematerialne i prawne.

Z uwagi na takie rozumienie leasingu przez standard rachunkowości wszystkie umowy najmu i dzierżawy zawarte na czas określony będą klasyfikowane jako umowy leasingu.

Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 17 „Leasing” definiuje umowę leasingową jako umowę, na mocy której w zamian za opłatę lub serię opłat leasingodawca przekazuje leasingobiorcy prawo do użytkowania danego składnika aktywów przez uzgodniony okres.

Umowa leasingu finansowego i operacyjnego – ile może trwać?

W literaturze fachowej możemy znaleźć dwa podstawowe rodzaje leasingu:

• umowa leasingu operacyjnego,
• umowa leasingu finansowego.

Leasing finansowy nazywany jest również kapitałowym i jest umową nazwaną, tj. uregulowaną w przepisach Kodeksu Cywilnego. Jego definicja była już przytaczana w niniejszym artykule. Umowa leasingu operacyjnego to umowa nienazwana, a leasing, którego dotyczy, określany jest również mianem bieżącego lub organizowanego.

Taka umowa zakłada czasowe udostępnienie rzeczy nabytej lub wytworzonej przez leasingodawcę kolejnym korzystającym, z pobieraniem opłat niepokrywających wartości przedmiotu leasingu.

Przeczytaj też: Co to jest leasing operacyjny

Ogólne warunki umowy leasingu operacyjnego zawarte w przepisach wskazują, że okres jej trwania to 40 proc. okresu amortyzacji.

Inaczej kwestia długości trwania umowy leasingowej wygląda w leasingu finansowym. Strony mogą dowolnie ustalić, jak długo potrwa umowa. Minimum to 6 miesięcy. Szacunkowo przyjmuje się, że przedmiot leasingu w chwili zakończenia umowy nie może być starszy niż 10 lat, choć dla maszyn i sprzętu o dłuższym okresie amortyzacji i użytkowania granica wiekowa może być nieco bardziej przesunięta.

Co powinna zawierać umowa leasingu?

Umowa leasingu powinna uwzględniać wiele informacji, m.in. dane finansującego i korzystającego. Musi wskazywać ponadto:

• czy możliwa jest cesja umowy leasingu i na jakich warunkach;
• kiedy może nastąpić wypowiedzenie umowy leasingu;
• czy możliwe jest odstąpienie od umowy leasingu, a jeśli tak, to w jaki sposób;
• czy możliwe jest rozwiązanie umowy leasingu przed terminem;
• kiedy możliwe będzie zerwanie umowy leasingu przez leasingobiorcę lub leasingodawcę.

W umowie leasingu zgodnie z wytycznymi zawartymi w przepisach muszą znaleźć się takie elementy, jak:

• zobowiązanie się finansującego do nabycia określonej rzeczy od oznaczonego podmiotu, na warunkach opisanych w umowie leasingu;
• obowiązek finansującego do oddania rzeczy korzystającemu na czas oznaczony;
• zobowiązanie się korzystającego do uiszczania na rzecz finansującego wynagrodzenia w ustalonych ratach leasingowych.

Ogólne warunki umowy leasingu powinny być ściśle określone i napisane w przystępny dla obu stron sposób. Warto się z nimi dokładnie zapoznać, zanim dojdzie do podpisania umowy leasingowej.

Warto wiedzieć: Leasing finansowy - czy to się opłaca?

Istnieje także taka konstrukcja jak leasing pracowniczy. Wzór umowy zakłada przy tym wynajmowanie pracowników jednego przedsiębiorstwa do innej firmy w celach wykonywania określonej pracy. Umowa leasingu pracowniczego powinna wskazywać, którzy pracownicy – z umową pracy zawartą z agencją pracy tymczasowej – zostaną oddelegowani do innego pracodawcy.

Leasing pracowniczy powoduje, że zatrudnieni stają się pracownikami tymczasowymi, a pracodawca, na rzecz którego i pod nadzorem którego wykonują obowiązki zawodowe, jest pracodawcą użytkownikiem.

Dla zawarcia umowy leasingu warto jest sięgnąć do przepisów, aby wszystkie jej postanowienia były zgodne z ustaloną praktyką. Umowa leasingu – wzór takiej umowy dostępny w internecie i u leasingodawców – powinna być stworzona tak, aby dokładnie opisywać prawa i obowiązki korzystającego i finansującego.