Na co Polacy wydają najwięcej?

Okres świąteczno – noworoczny i początek roku jest zawsze czasem wzmożonej aktywności zakupowej Polaków, wzmożonej konsumpcji, to czas kiedy rośnie popyt i rosną wydatki gospodarstw domowych. Galerie i centra handlowe wypełnione są ludźmi szukającymi wszelkiego rodzaju prezentów, kupującymi żywność czy sprzęty domowe. W okresie tym kwitnie nawet branża remontowa czy, z oczywistych względów, transportowa. Gospodarka jest jednym słowem mocno pobudzona. Obserwując ten proces nasuwa się refleksja dotycząca wielkości ogółu wydatków Polaków i pytanie - na co tak naprawdę wydają oni najwięcej?

W polskich gospodarstwach domowych struktura wydatków jest nieco odmienna niż można to zaobserwować w bogatszych krajach. Tam znaczący procent wydatków rodziny przeznaczany jest na różnego typu usługi – na jedzenie w restauracjach, na kulturę (kina, teatry) czy na wakacyjne wyjazdy. „Na zachodzie” procent ogółu wydatków gospodarstwa domowego przeznaczany na jedzenie, paliwo czy odzież jest stosunkowo niewielki. W Polsce jest odwrotnie. Największą część naszych dochodów przeznaczamy na żywność, na utrzymanie mieszkania czy utrzymanie samochodu (o ile w ogóle samochód posiadamy). Polacy sporą część swoich pensji przeznaczają także na odzież oraz artykuły służące wyposażeniu domu. 

Taka konstrukcja „polskich” wydatków związana jest przede wszystkim z siłą nabywczą przeciętnych pensji w Polsce, które nie są niestety najwyższe w porównaniu chociażby z Europą zachodnią. Ceny takich towarów jak odzież czy elektronika bardzo często są zbliżone w Polsce i w krajach takich jak Niemcy czy Francja, jednakże w Polsce musimy na to pracować o wiele dłużej. Efektem takiej sytuacji jest to, że przeciętna polska rodzina wydaje najwięcej tylko na niezbędne rzeczy: żywność, utrzymanie mieszkania, chemię, leki czy ubrania. Wydatki na rozrywkę, w tym chociażby restauracje, kina czy wyjazdy wakacyjne w wielu przypadkach pozostają poza zasięgiem finansowym polskich gospodarstw domowych.

Przyglądając się jednak bliżej wydatkom Polaków i ich strukturze możemy zauważyć, że  zdecydowanie największa ich część przeznaczona jest na rachunki związane z mieszkaniem (czynsz, woda, prąd, gaz itp.) i jest to około ¼ wydatków przeciętnego gospodarstwa domowego w naszym kraju.  Drugie miejsce w rankingu „polskich” wydatków – około 1/5 ogółu - stanowią wydatki na żywność i napoje bezalkoholowe. Niecałe 10% naszych wydatków pochłania transport (paliwo, bilety itp.). Rekreacja i kultura to zaś zaledwie 7-8%  wydatków polskiego gospodarstwa domowego i jest to poniżej średniej unijnej. Niewiele mniejszy procent naszych wydatków stanowią używki (alkohol i papierosy). Także i w tym akurat przypadku jest to około dwa razy dwa razy tyle co średnia unijna. Mniej więcej 4% naszych wydatków to sprzęt domowy, podobnie odzież i obuwie, także media (telefon, Internet). Zaś niezwykle mało w porównaniu z „zachodem” (2-3% wydatków) stanowią wydatki na restauracje i hotele. W Unii Europejskiej do restauracji najczęściej wychodzą Hiszpanie, najrzadziej na mieście zaś jedzą właśnie Polacy - przeznaczają na ten cel niecałe 3% swoich miesięcznych wydatków - to najmniej z całej Unii. 

Tak więc jak zostało wspomniane wcześniej – struktura wydatków przeciętnego Polaka różni się od wydatków przeciętnego Europejczyka z zachodu. Procent całości wydatków na najniezbędniejsze środki do życia jest u nas znacznie wyższy, w przeciwieństwie do wydatków na rozrywkę, kulturę czy wakacje. Dzieje się tak, ponieważ Polacy zarabiają mało, choć stosunkowo pracują bardzo dużo. Badania pokazują, że poziom życia Polaków stopniowo co prawda się poprawia, jednak przyjdzie nam jeszcze długo czekać by osiągnąć standard życia i strukturę wydatków przeciętnego Szweda, Włocha czy Niemca.