Wakacje kredytowe 2024. Kiedy i dla kogo?

Wakacje kredytowe w 2022 i 2023 roku, zaoferowane przez rząd, cieszyły się dużą popularnością wśród spłacających kredyty hipoteczne. W 2024 roku będą kontynuowane, ale na nowych zasadach:

• Od 15 maja 2024 roku zaczęły obowiązywać nowe przepisy dotyczące wakacji kredytowych.
• Raty kredytu mieszkaniowego będzie można zawiesić cztery razy - dwukrotnie od 1 czerwca do 31 sierpnia oraz dwukrotnie od 1 września do 31 grudnia.
• Z wakacji kredytowych będą mogły skorzystać osoby, których rata kredytu przekroczy 30% dochodu gospodarstwa domowego lub osoby mające na utrzymaniu co najmniej troje dzieci w dniu złożenia wniosku.
• Limit wartości kredytu, którego spłatę można zawiesić, będzie wynosił 1,2 mln zł.

Wakacje kredytowe 2024 – zmiany

Rząd przedłużył ustawowe wakacje kredytowe w 2024 roku, jednak zmienił ich zasady. Zmiany dotyczą przede wszystkim wprowadzenia nowych kryteriów ich przyznawania:

• limitu wartości kredytu,
• maksymalnego procentowego udziału miesięcznej raty w dochodzie (tzw. wskaźnik RdD, czyli Raty do Dochodu) – kryterium tego nie muszą spełniać kredytobiorcy z co najmniej 3 dzieci.

Najważniejszą zmianą jest wprowadzenie kryterium dochodowego. Z założenia bowiem wakacje kredytowe w 2024 mają być przeznaczone nie dla wszystkich kredytobiorców jak dotychczas, ale tylko tych osób, które mają faktyczne problemy ze spłatą kredytu.

Przepisy wprowadzające nowe wakacje kredytowe w 2024 roku zostały już uchwalone przez parlament i podpisane przez Prezydenta RP. Znajdują się one w Ustawie z dnia 12 kwietnia 2024 r. o zmianie Ustawy o wsparciu kredytobiorców oraz Ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom.

Wakacje kredytowe 2024 – wnioski można składać od 15 maja

Od 15 maja 2024 roku w życie weszły nowe przepisy dotyczące wakacji kredytowych. W niektórych bankach już możesz złożyć wniosek o odroczenie spłąty rat kredytu.

Wakacje kredytowe 2024 będą jednak obowiązywać dopiero od 1 czerwca i tylko do 31 grudnia 2024 roku. W tym okresie będzie można z nich skorzystać w następującym wymiarze:

• 2 miesięcy – od 1 czerwca do 31 sierpnia,
• 2 miesięcy – od 1 września do 31 grudnia.

W sumie zatem kredytobiorcy będą mogli zawiesić maksymalnie 4 pełne raty kapitałowo-odsetkowe kredytu hipotecznego. W okresie ich zawieszenia trzeba będzie opłacać ewentualnie tylko składki ubezpieczenia.

Wniosek o wakacje kredytowe – uważaj na kary! 

Jak można było zaobserwować, pierwsze wnioski o wakacje kredytowe zaczęły spływać tłumnie już w dniu, w którym stało się to możliwe. Niestety sporo kredytobiorców zapomniało, że w tej wersji programu obowiązują limity dochodowe. Bank z powodu złożenia nieprawdziwego oświadczenia nie tylko nie powinien udzielić wakacji kredytowych, ale także powinien zawiadomić organy ścigania. Udzielanie fałszywych informacji we wniosku dotyczących dochodu jest bowiem przestępstwem. 

Obserwujemy pierwsze problemy z wakacjami kredytowymi. Część klientów tylko wybiórczo zapoznała się z ich warunkami, a przypominam, że tym razem – w przeciwieństwie do poprzedniego programu – wprowadzono kryteria dochodowe. Niektórzy klienci składają wnioski tak jak w poprzedniej wersji, gdy nie była wymagana informacja o dochodach. To powoduje, że sporo napływa wniosków od klientów, którzy nie kwalifikują się do nowych wakacji kredytowych – przypomina Tadeusz Białek, prezes Związku Banków Polskich.

W jakich bankach można złożyć wniosek o wakacje kredytowe?

• Wakacje kredytowe w PKO BP
• Wakacje kredytowe w BNP Paribas
• Wakacje kredytowe w Pekao SA
• Wakacje kredytowe w Credit Agricole
• Wakacje kredytowe w Alior Banku
• Wakacje kredytowe w ING Banku Śląskim
• Wakacje kredytowe w Santander Bank Polska
• Wakacje kredytowe w Banku Millennium
• Wakacje kredytowe w mBanku
• Wakacje kredytowe w VeloBanku

Warunki skorzystania z wakacji kredytowych 2024

Kto może skorzystać z wakacji kredytowych w 2024 roku? Zgodnie z nowelizacją ustawy zmieniło się grono osób, które są do tego uprawnione.

Wciąż ze wsparcia w postaci zawieszenia spłaty rat kredytowych skorzystają wyłącznie kredytobiorcy, którzy spłacają kredyty mieszkaniowe w złotówkach. Tym razem jednak będą to tylko te osoby, które spełnią dodatkowe warunki. Ustawowe wakacje kredytowe w 2024 roku będą Ci zatem przysługiwać, jeżeli:

Spłacasz kredyt hipoteczny o następujących parametrach:

• w złotówkach,
• o wartości do 1,2 mln zł,
• którego umowa została zawarta przed 1 lipca 2022 roku,
• który został przeznaczony na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych;

Spełniasz jedno z poniższych kryteriów:

• relacji Raty do Dochodu (RdD) - jeżeli wydatki na pokrycie raty kredytowej przekraczają 30% dochodu Twojego gospodarstwa domowego, liczonych jako średnia za poprzednie trzy miesiące,
• masz na utrzymaniu co najmniej 3 dzieci (wówczas nie obowiązuje kryterium Raty do Dochodu).

Podobnie jak w poprzednich latach, aby zrobić sobie przerwę w spłacie rat, musisz złożyć wniosek o wakacje kredytowe w banku wraz z oświadczeniem o spełnieniu ich warunków.

Wskaźnik RdD - jak obliczyć?

Obliczenie wskaźnika RdD (Rata do Dochodu) przyniesie Ci odpowiedź na pytanie, czy masz szansę na pozytywne rozpatrzenie wniosku o rządowe wakacje kredytowe w 2024 roku. Jak jednak go obliczyć? Poniżej przedstawiamy instrukcję, jak zrobić to krok po kroku.

Rata do Dochodu i wakacje kredytowe – sposób obliczenia wskaźnika RdD:

• Sumujesz wszystkie dochody swojego gospodarstwa domowego – jeśli jest to gospodarstwo jednoosobowe, wskazujesz po prostu swoje dochody z trzech ostatnich miesięcy, a w przeciwnym przypadku sumujesz dochody wszystkich domowników, w każdym z trzech ostatnich miesięcy – osobno dla każdego miesiąca.
• Dla każdego z ostatnich trzech miesięcy przed składaniem wniosku podziel wysokość swojej raty kredytu mieszkaniowego przez łączny dochód gospodarstwa domowego.
• Oblicz średnią arytmetyczną na bazie trzech uzyskanych wyników ilorazów.
• Jeśli otrzymany wynik jest wyższy niż 30 proc., będziesz mieć prawo skorzystania z rządowych wakacji kredytowych w 2024 roku.

Najłatwiej sposób wyliczania wskaźnika RdD do wakacji kredytowych przedstawić na przykładzie:

Załóżmy, że w kolejnych trzech miesiącach przed złożeniem wniosku o rządowe wakacje kredytowe miałeś dochody: 4500 zł, 4200zł i 4100 zł miesięcznie, a spłacasz ratę w wysokości 1800 zł miesięcznie (kwota ta pozostaje niezmienna). Dzielisz 1800 zł / 4500 zł, 1800 zł/ 4200 zł, 1800 zł/ 4100 zł – wyniki wynoszą 40 proc., 42,86 proc., 43,9 proc.

Wyliczasz średnią arytmetyczną z trzech uzyskanych wyników: 40 proc., 42,86 proc., 43,9 proc. Wynik to 42,25 proc. i jest to Twój wskaźnik Raty do Dochodu. Otrzymany wynik jest wyższy niż 30 proc., dlatego masz prawo skorzystać z wakacji kredytowych.

Ustawowe wakacje kredytowe 2024 a kryterium dochodowe

Kryterium dochodowe w wakacjach kredytowych 2024 budzi wiele wątpliwości. Najważniejszą z nich jest kwestia, jak ustalić dochód do wskaźnika RdD? Z ustawy wprowadzającej wakacje kredytowe 2024 wynika, że należy go obliczyć:

• jako średnią z ostatnich 3 miesięcy, poprzedzających złożenie wniosku o wakacje kredytowe,
• uwzględniając dochody całego gospodarstwa domowego, a więc np. także małżonka, a nawet dzieci, jeśli one również już mają jakieś dochody,
• ustalając dochód według zasad określonych w Ustawie z dnia 9 października 2015 r. o wsparciu kredytobiorców, która z kolei powołuje się na zasady obliczania dochodu z ustawy dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.

Według powyższych przepisów za dochód uważana jest suma miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, pomniejszona o:

• miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych i koszty uzyskania przychodu,
• składki na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne,
• kwoty alimentów świadczonych na rzecz innych osób.

Przy obliczaniu dochodu do wskaźnika RdD musisz zatem wziąć pod uwagę wszystkie dochody netto swojego gospodarstwa domowego, czyli np. z tytułu zatrudnienia, prowadzonej działalności gospodarczej, wynajmu mieszkania itp. Co ważne, według przepisów do takich dochodów nie możesz wliczyć m.in. 800+, zasiłków celowych, czy też jednorazowych świadczeń socjalnych.

Kto nie skorzysta z wakacji kredytowych 2024?

Z wakacji kredytowych w 2024 roku nie skorzystają przede wszystkim osoby, które nie zmieszczą się w limicie wskaźnika Raty do Dochodu.

Problem może dotyczyć głównie kredytobiorców z jednym lub dwójką dzieci, którzy nie łapią się na przywilej zwolnienia z kryterium RdD, ale mogą mieć trudności ze spłatą rat ze względu na wysokie koszty utrzymania rodziny.

Z drugiej strony na rządowe zawieszenie rat będą mogli liczyć single z dość wysokimi dochodami i jednocześnie z niższymi kosztami utrzymania ze względu na brak potomstwa.

Przykład:

Singiel zarabiający 10000 zł miesięcznie spłaca ratę kredytu w wysokości 3500 zł. Rata pochłania zatem 35% jego dochodu, dlatego kredytobiorca ten spełni warunek wakacji kredytowych, pomimo że po spłacie zobowiązania zostaje mu na utrzymanie jednoosobowego gospodarstwa domowego aż 6500 zł.

Z drugiej strony jest małżeństwo z dwójką dzieci, które zarabia łącznie 8000 zł miesięcznie (2 x po 4000 zł na rękę) i płaci ratę kredytu w wysokości „tylko” 2000 zł. Stanowi ona zatem 25% ich dochodu, dlatego kredytobiorcy ci nie skorzystają z wakacji kredytowych. Mogą jednak odczuwać problem ze spłatą zobowiązania, skoro po uregulowaniu raty zostaje im co prawda 6000 zł, ale na utrzymanie 4-osobowej rodziny.

Czy opłaca się skorzystać z wakacji kredytowych?

Poprzednie wakacje kredytowe miały pomóc Polakom przetrwać okres wysokiej inflacji i podwyżek stóp procentowych. Obecnie te czynniki ekonomiczne uległy poprawie, dlatego pojawia się pytanie, czy warto zdecydować na wakacje kredytowe w 2024 roku?

Wakacje kredytowe w 2024 roku opłacają się przede wszystkim osobom, które faktycznie mają trudności z regulowaniem zobowiązania kredytowego. Takich kredytobiorców może być całkiem sporo, ponieważ pomimo dwukrotnej obniżki stóp procentowych raty kredytów hipotecznych są obecnie wciąż znacznie wyższe niż 3-4 lata temu.

Wystarczy sięgnąć po kalkulator rat kredytu hipotecznego, by się o tym przekonać. Przykładowo, jeśli ktoś zaciągnął kilka lat temu kredyt na 300 tys. zł przy oprocentowaniu 3% na 25 lat, to początkowo płacił co miesiąc ratę w wysokości około 1400 zł. Dzisiaj, przy oprocentowaniu na poziomie około 8%, wynosi ona natomiast ponad 2300 zł.

Zawieszenie wysokich rat może więc stanowić sporą ulgę dla domowego budżetu, tym bardziej że za okres ich zawieszenia bank nie naliczy żadnych dodatkowych odsetek. Jednym minusem jest to, że po skorzystaniu z wakacji kredytowych wydłuży się okres spłaty zobowiązania. Zawieszone raty nie są bowiem umarzane, lecz trzeba je spłacić w późniejszym czasie.

Wakacje kredytowe w 2024 roku wciąż mogą się także opłacać osobom, które są w stanie regulować raty. Mogą bowiem zdecydować się na nadpłatę kredytu hipotecznego w czasie zawieszenia rat i dzięki temu liczyć na spore oszczędności na odsetkach.

Przykładowe korzyści z nadpłaty kredytu podczas wakacji kredytowych w 2024 roku wskazał choćby główny analityk firmy Expander Advisors Jarosław Sadowski w rozmowie z portalem money.pl:

Gdyby udało się nam wykorzystać wszystkie cztery miesiące wakacji kredytowych na nadpłatę kredytu, to przy racie 2000 zł miesięcznie możemy obniżyć zadłużenie o 8000 zł. Przy obecnym oprocentowaniu kredytów taka kwota generuje ok. 587 zł odsetek rocznie. W ciągu 10 lat oszczędność może wynieść 5870 zł.

Wakacje kredytowe 2024 a wakacje kredytowe w latach 2022-2023. Porównanie

Poniżej przedstawiamy najważniejsze podobieństwa i różnice występujące między wakacjami kredytowymi obowiązującymi w latach 2022-2023, a tymi z 2024 roku.

Z jakiej innej pomocy rządowej w spłacie kredytu można skorzystać?

Wakacje kredytowe to nie jedyny sposób pomocy państwa w spłacie kredytu hipotecznego. Jeśli masz z tym problem, możesz bowiem skorzystać z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Od 2024 roku również to rozwiązanie będzie obowiązywać na nowych zasadach.

Pomoc w ramach Funduszu polega na udzieleniu kredytobiorcy wsparcia finansowego lub pożyczki na spłatę rat kredytu hipotecznego w następującym wymiarze:

• do 3000 zł miesięcznie i do 120 tys. zł łącznie (wcześniej było to 2000 zł miesięcznie i 72 tys. zł łącznie),
• przez okres maksymalnie 40 miesięcy (wcześniej wynosił on 36 miesięcy).

Po upływie 2 lat od wypłaty ostatniej transzy pomocy finansowej dla kredytobiorcy rozpoczyna się okres spłaty wsparcia. Według nowych zasadach ma być ona rozłożona na 200 rat (przed zmianami wsparcie należało spłacić w 144 ratach). Co ważne jednak, w przypadku terminowej spłaty 134 rat, pozostałe 66 będzie umorzone.

Zmieniono również warunki skorzystania z pomocy Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Obecnie mogą się o nią ubiegać kredytobiorcy, którzy spełniają następujące kryteria:

• spłacają raty przekraczające 40% ich dochodów,
• miesięczny dochód ich gospodarstwa domowego pomniejszony o miesięczne koszty obsługi kredytu jest niższy niż 2,5-krotność kryteriów podanych w ustawie o pomocy społecznej, czyli: w przypadku gospodarstwa jednoosobowego jest to kwota 1940 zł, a w przypadku gospodarstwa domowego wieloosobowego - 1500 zł pomnożone przez liczbę członków gospodarstwa domowego kredytobiorcy.

Wymagania zatem obniżono, ponieważ wcześniej wskaźnik Raty do Dochodu wynosił 50%, a limit dochodu nie mógł przekraczać 2-krotności kwoty określonej w ustawie o pomocy społecznej.

Dodatkowe źródła informacji:

https://www.gov.pl/web/finanse/ustawa-przedluzajaca-wakacje-kredytowe-na-2024-r-podpisana-przez-prezydenta

https://www.infor.pl/twoje-pieniadze/zarobki/6597290,kiedy-wakacje-kredytowe-2024-jak-obliczyc-dochod.html#wakacje-kredytowe-2024-jak-obliczyc-dochod