Sankcja kredytu darmowego to uprawnienie, które może pozwolić Ci na spłatę wyłącznie kapitału kredytu, bez odsetek, z możliwością odzyskania wcześniej uiszczonych kosztów. Sprawdziłam, w jakich sytuacjach sankcja ta ma swoje zastosowanie i jak możesz z niej skorzystać.
Podstawą uzyskania każdego kredytu, w tym kredytu gotówkowego, jest umowa. Powinna ona zawierać określone informacje, m.in. wskazane w przepisach ustawy o kredycie konsumenckim. Jeśli tak nie jest lub bank uchybia obowiązkom informacyjnym nakładanym m.in. przez Prawo bankowe, możesz skorzystać z sankcji kredytu darmowego:
- Sankcja darmowego kredytu dotyczy tylko kredytów konsumenckich.
- Maksymalna kwota takiego zobowiązania wynosi 255 550 zł.
- By skorzystać z prawa do sankcji darmowego kredytu, muszą być spełnione warunki wymienione w art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim.
- Dzięki sankcji kredytu darmowego nie płacisz odsetek, prowizji i innych kosztów do banku.
Czym jest sankcja darmowego kredytu?
Sankcja darmowego kredytu jest prawem konsumenta wynikającym z art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim. W przypadku naruszenia przepisów przez bank lub instytucję pożyczkową jako konsument możesz skorzystać z takiej sankcji, czyli spłacić kredyt bez odsetek i innych kosztów1. Musisz jedynie złożyć pisemne oświadczenie pożyczkodawcy czy kredytodawcy. Spłacisz kapitał kredytu w terminie i w sposób ustalony w umowie.
Sektor bankowy nieraz dopuszczał się praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, ale ustawodawca postawił ramy prawne, które mają temu przeciwdziałać. Nie brakuje pozwów, które są kierowane przez kredytodawców przeciwko bankom za uchybienia w umowach kredytów konsumenckich. W wielu przypadkach będą one kwalifikowały takie umowy do zamiany na bezkosztowe zobowiązania.
Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) dla oferty kredytów gotówkowych wynosi 10,23%. Okres obowiązywania umowy: 60 mies., całkowita kwota pożyczki: 25 000 zł. Całkowity koszt zobowiązania spłacanego w ratach równych (annuitetowych): 6 711,06 zł, całkowita kwota do zapłaty: 31 711,06 zł. Spłata następuje w 60 ratach równych (annuitetowych). Kalkulacja została dokonana na dzień 2 grudnia 2024 roku na reprezentatywnym przykładzie.
Kiedy można skorzystać z sankcji darmowego kredytu?
Z sankcji darmowego kredytu możesz skorzystać jedynie w ściśle określonych w przepisach sytuacjach. Ustawa o kredycie konsumenckim uwzględnia właściwie aż 20 kategorii różnych uchybień, które mogą skutkować Twoim prawem do tej sankcji.2 Wszystkie zostały wymienione w art. 45 pkt 1 ustawy o kredycie konsumenckim. Jeśli jedna z nich zachodzi w Twoim przypadku, masz możliwość jej zastosowania.
Najczęściej możesz nie płacić za swój kredyt, jeśli bank lub firma pożyczkowa nie dopełnią obowiązków informacyjnych.
💡Np. w umowie kredytowej nie znajdą się wszystkie wymagane informacje albo nie zostaniesz powiadomiony o możliwości odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni od jej zawarcia. Będzie to możliwe, jeśli pożyczkodawca czy kredytodawca nie dostarczą Ci pełnych warunków umowy lub złamie inne przepisy wynikające z ustawy o kredycie konsumenckim.
Żebyś mógł skorzystać z sankcji kredytu darmowego, muszą być spełnione następujące warunki:
- umowa kredytowa zawiera wady, które dają możliwość zastosowania sankcji;
- musisz skutecznie złożyć oświadczenie woli w przedmiocie zastosowania sankcji kredytu darmowego oraz wskazać wady prawne zawarte w umowie;
- kwota pożyczki czy kredytu nie może przekroczyć limitu wskazanego w ustawie o kredycie konsumenckim;
- od ostatnich działań związanych z kredytem, np. od jego całkowitej spłaty, minęło max. 11 miesięcy;
- umowa kredytowa została podpisana po 17 stycznia 2014 roku;
- raty kredytu były dotychczas spłacane przez Ciebie terminowo albo ewentualne opóźnienia nie trwały dłużej niż 30 dni;
- kredytobiorcą jest osoba prywatna;
- zabezpieczeniem pożyczki czy kredytu nie była nieruchomość;
Uwaga!
Wniosek z oświadczeniem o chęci skorzystania z prawa do sankcji kredytu darmowego złożysz w trakcie spłaty lub w maksymalnie 1 rok po uregulowaniu go w całości.
Jakie przesłanki naruszenia przepisów kredytowych mogą skutkować sankcją darmowego kredytu?
Istnieje wiele sytuacji, w których banki i instytucje pożyczkowe łamią przepisy i tym samym stwarzają Ci warunki do zastosowania sankcji kredytu darmowego. Dotyczą one głównie złamania obowiązków informacyjnych, ale nie tylko. Wśród nich wymienić należy:
- niedopełnienie przez bank czy firmę pożyczkową obowiązku zawarcia umowy o kredyt konsumencki w formie pisemnej, papierowej lub na innym, trwałym nośniku;
- niedopełnienie obowiązku informacyjnego przez instytucję kredytującą, m.in. brak poinformowania klienta o odsetkach, rocznej stopie oprocentowania zadłużenia – zwykłego i przeterminowanego czy informacji o innych kosztach, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt konsumencki;
- brak dostarczenia harmonogramu spłaty kredytu czy pożyczki;
- błędy w formule zmiany poziomu oprocentowania, co dotyczy kredytu na zmienny procent;
- naliczanie odsetek także od kosztów kredytowania, jak prowizja czy składka ubezpieczeniowa;
- błędne wyliczenie RRSO – rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania;
- brak wymaganych danych w treści umowy o kredyt konsumencki;
- przekroczenie limitu maksymalnej wysokości opłat i odsetek z tytułu zaległości w spłacie kredytu;
- przekroczenie limitu maksymalnej wysokości pozaodsetkowych kosztów kredytu;
- nieprawidłowe określenie kosztów kredytu w przypadku odroczenia spłaty zadłużenia;
- nieprawidłowe określenie kosztów kredytu w przypadku udzielenia kolejnych zobowiązań przed dokonaniem spłaty wcześniejszych;
- błędne wskazanie całkowitej kwoty kredytu;
- zastosowanie przez bank w umowie zapisów abuzywnych, które powodują nierówność kontraktową.
Sankcja darmowego kredytu – w jakich bankach jest możliwa?
Sankcję darmowego kredytu możesz zastosować wobec wszystkich banków bez wyjątku, jak i wobec instytucji pożyczkowych w Polsce, także tych udzielających pożyczek online. Warunkiem jest, by taka instytucja złamała przepisy ustawy o kredycie konsumenckim.
Już od pewnego czasu banki pozywane są przez kredytobiorców w kwestii nieuznanej sankcji kredytu darmowego, pomimo tego, że wszystkie warunki do zastosowania takiego uprawnienia klienta były spełnione. Dotychczas wydano wiele pozytywnych dla konsumentów wyroków w tej sprawie w takich bankach, jak:
- PKO BP,
- Nest Bank,
- Santander Consumer Bank,
- Alior Bank,
- Pekao SA,
- mBank,
- VeloBank,
- Citi Handlowy,
- Bank Millennium,
- BNP Paribas,
- Bank Pocztowy,
- SKOK Stefczyka.
Czy banki mogą sprzeciwić się sankcji darmowego kredytu?
Bank najczęściej nie uzna bez weryfikacji złożonego przez konsumenta oświadczenia wraz ze wskazaniem wad prawnych zawartych w umowie. Instytucja ta sama w ramach rozpatrywania wniosku o sankcję musi uznać wadliwość umowy i dokonać ponownej rekalkulacji kredytu.
Jeśli zdarzy się, że bank ostatecznie nie uzna złożonego przez Ciebie oświadczenia, będziesz musiał pozwać go do sądu, by wywalczyć swoje prawo do sankcji kredytu darmowego.
Od jakiej kwoty kredytu można skorzystać z sankcji darmowego kredytu?
Sankcja darmowego kredytu dotyczy kredytów konsumenckich, którymi są zobowiązania udzielane odpłatnie przez banki i firmy pożyczkowe w kwocie do 255 550 zł lub jej równowartości w walucie obcej. Kwota ta dotyczy zarówno kredytów gotówkowych, jak i konsolidacyjnych, ratalnych, samochodowych, ale i pożyczek pozabankowych.
Jak skorzystać z sankcji darmowego kredytu?
Jeśli chcesz skorzystać z sankcji darmowego kredytu, musisz złożyć do swojego banku czy firmy pożyczkowej pisemne oświadczenie woli. Według przepisów takie oświadczenie zostanie uznane za złożone z chwilą, gdy dojdzie ono do kredytodawcy w taki sposób, że będzie mógł on zapoznać się z jego treścią.
Warto wiedzieć!
W umowie kredytowej musisz znaleźć błędy (lub na Twoje zlecenie mogą to zrobić wyspecjalizowane agencje), a następnie odpowiednio obronić je w sądzie, ponieważ najprawdopodobniej o swoje prawa będziesz musiał w nim walczyć.
Jakie dokumenty są potrzebne, aby skorzystać z sankcji darmowego kredytu?
Sam wniosek do banku o skorzystanie z sankcji darmowego kredytu to za mało, byś mógł z takiego prawa skutecznie skorzystać. Musisz złożyć wraz z nim:
- kopię umowy kredytowej czy pożyczkowej;
- dokumenty związane z nieprawidłowościami, np. brak pełnych informacji o RRSO;
- dotychczasową korespondencję z bankiem.
Jak złożyć wniosek o sankcję darmowego kredytu?
Podstawą skorzystania z sankcji darmowego kredytu jest oświadczenie kredytobiorcy. W dokumencie tym musisz zawrzeć wszystkie najważniejsze informacje, takie jak:
- Twoje dane osobowe,
- adres zamieszkania,
- informacje na temat kredytodawcy,
- numer umowy pożyczki lub kredytu,
- numer rachunku bankowego,
- podstawa prawna,
- błędy, które umożliwiają skorzystanie z sankcji darmowego kredytu.
👉Wniosek składasz do swojego banku czy firmy pożyczkowej, w której zaciągnąłeś zobowiązanie. Możesz to zrobić osobiście lub wysłać go listem poleconym.
Kiedy warto skorzystać z sankcji darmowego kredytu?
Właściwie w każdym przypadku skorzystanie z sankcji darmowego kredytu jest dla Ciebie korzystne. Po uznaniu jej przez bank spłacasz zobowiązanie w równych ratach kapitałowych, czyli nie ponosisz kosztów odsetek oraz prowizji. Wszystko dlatego, że sankcja powoduje uznanie Twojego kredytu za nieoprocentowany i pozbawiony kosztów, od początku jego udzielenia. Uwalniasz więc część zdolności kredytowej.
Nadal jednak w historii kredytowania w BIK-u będzie widniała informacja o kredycie, jeśli jeszcze go nie spłaciłeś. Musisz przy tym pamiętać, że możesz skorzystać z prawa do sankcji kredytu darmowego albo jeszcze w trakcie spłaty kredytu albo rok od chwili wykonania umowy kredytowej.