Niestandardowe instrumenty płatnicze – pomysły na wakacyjne kieszonkowe i nie tylko

Zapytani, z czym kojarzą się nam instrumenty płatnicze, za pośrednictwem których dokonujemy transakcji bezgotówkowych w sklepach i innych punktach handlowo-usługowych, z pewnością odpowiemy, że z tradycyjnym „plastikiem” – kartą debetową lub kredytową. To oczywiście prawda, ale nie do końca. Transakcje bezgotówkowe – zwłaszcza te w niższych kwotach, niewymagających potwierdzenia PIN-em, możemy realizować przy wykorzystaniu różnej maści tzw. „zbliżaków”. Pod tą nazwą kryją się breloki, naklejki, bransoletki, zegarki a nawet… torebki. Słowem, czym chata bogata… Poza „zbliżakami” do dokonywania płatności zbliżeniowych (bo o nich tu mowa) wykorzystywać można też smartfony wyposażone w funkcję NFC (Near Field Communication). Przyjrzyjmy się zatem „zbliżakom”, sprawdźmy ile kosztują i które banki je oferują.

O gadżety umożliwiające płatność zbliżeniową i ich zalety  zapytaliśmy Jonathana Grossara - Business Leader Global Chip and PayPass Solutions w polskim oddziale MasterCard Europe. Oto co nam powiedział: „W Polsce gadżety umożliwiające płatności zbliżeniowe zostały wprowadzone po raz pierwszy w 2009 roku. Ich największą zaletą jest zdecydowanie wygoda, która wiąże się z korzystaniem z takiego rodzaju płatności. Dodatkowo szeroki wachlarz dostępnych gadżetów, w formie zegarków, naklejek czy opasek, sprawia że każdy może znaleźć rozwiązanie idealne dla siebie. Dzięki temu unikniemy noszenia ze sobą portfela, ponieważ nie w każdej sytuacji jest on nam potrzebny. Na przykład na plaży czy festiwalu muzycznym z całą pewnością obędziemy się bez niego. Gadżetami zbliżeniowymi możemy płacić we wszystkich punktach,  w których znajdują się terminale zbliżeniowe. Warto podkreślić, że jest ich w Polsce już 190 000 (wg danych NBP), a ich liczba stale rośnie.” Jonathan Grossar dodał także, że „metoda działania gadżetów zbliżeniowych zależy od konkretnego produktu, który musi uzyskać nasz certyfikat bezpieczeństwa. W większości przypadków nie ma możliwości przekładania karty między różnymi gadżetami, ale niektóre firmy i banki już nad nimi pracują. Zasada ich działania jest identyczna jak kart zbliżeniowych. Za zakupy do 50 PLN możemy płacić bez podawania kodu PIN. Przy kwotach powyżej 50 PLN transakcję należy zatwierdzić kodem PIN.”

Breloki, naklejki, bransoletki, zegarki…

Nasz przegląd zacznijmy od tych prostszych „instrumentów płatniczych”. Łączy je jedna cecha – w znacznej większości przypadków wydawane są ze znakiem akceptacji MasterCard. Jednym z niewielu wyjątków od tej reguły jest naklejka zbliżeniowa PKO Junior wydawana przez PKO Bank Polski (napiszemy o niej więcej w dalszej części tekstu). Różnią się od siebie formą, w jakiej występują oraz tym, że mogą być powiązane z kontem osobistym (np. Zbliżak ING) lub być doładowywane w zależności od potrzeb.

Duży wachlarz „zbliżaków” należących do tej drugiej kategorii znajduje się w ofercie Banku Zachodniego WBK. Bank ten posiada własny „sklep” na portalu Allegro.pl. Można w nim kupić zarówno „standardowe” karty przedpłacone, jak również „gadżety” zbliżeniowe: bransoletki, breloki oraz zegarek. BZ WBK przygotował dla posiadaczy oferowanych przez siebie gadżetów zbliżeniowych specjalny serwis internetowy. Za jego pośrednictwem można zarządzać „zbliżakiem” – zarejestrować go czy doładować nowymi środkami.

Z naklejek zbliżeniowych (MasterCard) mogą także korzystać klienci Alior Banku.

Od niedawna „zbliżaki” oferuje największy polski bank detaliczny – PKO BP. W jego ofercie znajdują się zarówno przedpłacone naklejki i breloki zbliżeniowe jak również powiązane z kontem osobistym. Do tej pierwszej kategorii należą naklejki i breloki oferowane w ramach PKO Junior (wśród nich jest m.in. Śmigacz PKO Junior mający kształt żyrafy). Do drugiej kategorii zaliczyć trzeba „zbliżaki” oferowane studentom oraz posiadaczom kont Platinium. Dodać trzeba, że przy użyciu naklejek i breloków można dokonywać płatności zbliżeniowych do kwoty 50 zł bez PIN oraz powyżej 50 zł z kodem PIN. Dzienny limit operacji bezgotówkowych wynosi maksymalnie 500 zł. Dla bezpieczeństwa klienta, podczas każdej transakcji sprawdzana jest wysokość dostępnych środków na rachunku. „Zbliżaki” PKO Banku Polskiego wydawane są ze znakiem akceptacji Visa (naklejka zbliżeniowa PKO Junior) oraz MasterCard (Śmigacz PKO Junior oraz naklejki i breloki dla studentów i posiadaczy kont Platinium).

Za płatności zbliżeniowe w niektórych wymienionych powyżej gadżetach (np. zegarkach, brelokach czy bransoletkach) odpowiada karta SIM. Jest ona spersonalizowana w specjalny sposób dla gadżetów zbliżeniowych, ale ma taką samą funkcjonalność jak każda karta płatnicza MasterCard PayPass.

NFC

Drugą kategorią „zbliżaków” są te powiązane z telefonią komórkową, wykorzystujące technologię NFC. Takie rozwiązania można znaleźć m.in. w:

• mBanku, który oferuje mBank MasterCard Orange Cash. To – jak pisze bank na swojej stronie internetowej „połączenie standardowej karty SIM oraz karty przedpłaconej mBanku”. Z produktu tego mogą korzystać osoby posiadające, obsługujący technologię NFC, smartfon w sieci Orange. Kartą mBank MasterCard Orange Cash zarządza się za pośrednictwem aplikacji mBank Orange Cash (dzięki niej można zarejestrować kartę, sprawdzić jej saldo, historię dokonanych transakcji oraz aktualne promocje). Aplikacja dostępna jest na smartfony z systemem Android i Windows Phone
• T-Mobile Usługi Bankowe, Alior Banku, eurobanku i Getin Banku. Klienci tych instytucji mogą płacić zbliżeniowo dzięki karcie debetowej Debit MasterCard NFC. Korzystanie z tej funkcjonalności wymaga posiadania telefonu komórkowego obsługującego technologię NFC oraz karty płatniczej instalowanej na karcie SIM.

Jak zapłacimy?

W przypadku „zbliżaków” w formie naklejek czy breloków sposób płatności jest taki sam, jak w przypadku „standardowej” karty płatniczej z funkcją zbliżeniową – po prostu zbliżamy „gadżet” do terminala, błyskają zielone diodki i zapłacone… Trzeba tylko wiedzieć o tym, że w przypadku kart zbliżeniowych wydawanych przez MasterCard możemy także dokonywać transakcji bezstykowych na kwotę przekraczającą 50 zł – są one potwierdzane PIN-em.

Także płatność telefonem nie wyróżnia się niczym szczególnym – wystarczy po prostu zbliżyć go do terminala.

Różnica polega na tym, że naklejkę możemy przykleić na dowolnie wybranym przez siebie urządzeniu (np. na odtwarzaczu MP3 czy telefonie komórkowym), brelok czy zegarek możemy wykorzystać zgodnie z podstawowym przeznaczeniem tych urządzeń.

Jak zamówić i ile to kosztuje?

„Zbliżaki” oferowane przez banki można zamówić na dwa sposoby. Jeśli są one powiązane z kontem osobistym (tak jak Zbliżak ING czy naklejki i breloki oferowane przez PKO Bank Polski studentom i klientom Platinium), o ich wydanie możemy wnioskować w oddziale lub za pośrednictwem bankowości elektronicznej. Na tej samej zasadzie możemy wnioskować o wydanie naklejki zbliżeniowej PKO Junior i Śmigacza PKO Junior – są one dostępne w placówkach PKO BP dla klientów posiadających w tym banku konto osobiste i dostęp do bankowości internetowej (iPKO). Wydanie naklejki zbliżeniowej PKO Junior kosztuje 15 zł. Koszt Śmigacza PKO Junior jest wyższy – karta SIM z gadżetem zbliżeniowym w kształcie prostokąta kosztuje 30 zł, a karta SIM z gadżetem zbliżeniowym w kształcie żyrafy – 50 zł. Koszt samej karty SIM (bez gadżetu) to 15 zł. Z kolei gadżety zbliżeniowe dla studentów i klientów Platinium wydawane są bezpłatnie, a za ich używanie pobierana jest opłata w wysokości 0,39 zł miesięcznie.

Koszt wydania Zbliżaka ING to 30 zł.

Z kolei cena, jaką musimy zapłacić za jeden z gadżetów zbliżeniowych oferowanych przez Bank Zachodni WBK (za pośrednictwem serwisu Allegro.pl) zależy od tego, który z nich chcemy zamówić. I tak:

• bransoletka zbliżeniowa kosztuje 39,99 zł
• torebka zbliżeniowa kosztuje 44,99 zł
• skórzany brelok kosztuje 49,99 zł
• zegarek MasterCard PayPass kosztuje 199 zł.

Koszt zbliżeniowej karty SIM wykorzystywanej w tych gadżetach to 25 zł.

Karta SIM NFC jest z kolei wydawana przez operatorów komórkowych za darmo (oferują ją T-Mobile i Orange). Osoba zainteresowana musi tylko ponieść koszt zakupu smartfona obsługującego technologię NFC.

Użyteczny gadżet

Gadżety zbliżeniowe mają tę przewagę nad „standardowymi” kartami płatniczymi umożliwiającymi dokonywanie płatności zbliżeniowych, że możemy używać ich bez potrzeby wyciągania z kieszeni portfela. Można je przykleić do urządzenia elektronicznego, które zawsze mamy przy sobie (bardzo często jest to telefon komórkowy czy odtwarzacz MP3) lub nosić je na ręce (zegarek czy bransoletka). Z uwagi na to, że mogą one występować w różnych formach są bardzo dobrym rozwiązaniem na dokonywanie płatności podczas imprez masowych – tak jak to miało miejsce przez wiele lat podczas gdyńskiego festiwalu Open’er. Są one też alternatywą dla „standardowych” kart płatniczych. Dodajmy, alternatywą cieszącą się popularnością wśród klientów.