Dobre nawyki finansowe, czyli jakie?

Nawyki to powtarzalne, często automatyczne zachowania w stosunku do codziennych spraw. Każdy ma jakieś nawyki związane z odżywianiem się czy jazdą samochodem, nawet jeśli nie jest ich do końca świadomy. Również nasze codzienne i niecodzienne decyzje związane z pieniędzmi biorą się z nawyków. Zdaniem Charlesa Duhigga, autora międzynarodowego bestsellera „Potęga nawyku", to właśnie nasze nawyki są w dużej mierze odpowiedzialne zarówno za nasze sukcesy, jak i porażki,  również te finansowe.

Kontroluj swoje wydatki

Najważniejszym nawykiem, który warto w sobie wyrobić, jest dbanie o to, żeby nie wydawać więcej niż się zarabia. To prosta matematyka, dzięki której w danym miesiącu, kwartale czy roku w naszym portfelu zostają jakieś pieniądze (w optymistycznym scenariuszu) lub co najmniej wychodzimy na zero (w mniej optymistycznym scenariuszu) po pokryciu wszystkich wydatków.

Ten ogólny nawyk da się rozbić na mniejsze części składowe, które znacznie ułatwiają osiągnięcie celu. Ważnym elementem kontrolowania strony wydatkowej naszych finansów jest prowadzenie jakiejś formy budżetu domowego. Niektórzy dokumentują każdy zakup lub inną transakcję, inni zadowalają się ogólnym obrazem swoich wydatków. Tak czy inaczej, wypracowanie nawyku kontrolowania i planowania wydatków (tzw. budżet domowy) pozwala ograniczyć sytuacje, w której pieniądze przeciekają nam przez palce.

Bardzo ważne są również nawyki po stronie zarobkowej. Motorem wzrostu dochodów dla większości z nas jest praca. Trudno sobie wyobrazić zamożną osobę, która nie wykonuje żadnej pracy i nie jest użyteczna dla innych. Jednym z nawyków, które warto w związku z tym kultywować, jest ciągłe uczenie się i podnoszenie swoich kwalifikacji. To jest  jeden z najpewniejszych sposobów na osiągnięcie wyższych zarobków w przyszłości.

Oszczędzaj i unikaj pożyczek

W nawyk wejść nam powinno również regularne oszczędzanie z myślą o przyszłości. Co jednak jeśli nie mamy naturalnych skłonności do odkładania nadwyżek finansowych? Na szczęście mamy na rynku wiele produktów finansowych, które automatyzują proces oszczędzania i pomagają nam wyrobić w sobie odpowiednie przyzwyczajenia. Można to być np. proste zlecenie stałe w dniu wypłaty z konta bieżącego na konto oszczędnościowe czy rejestr funduszy inwestycyjnych. Drobne kwoty rzędu 100-300 zł zaskakująco szybko zamieniają się w znaczącą pulę oszczędności, z której będziemy mogli skorzystać w nieprzewidzianych sytuacjach lub przy finansowaniu większych wydatków.

Oszczędności z kolei pomogą nam unikać zadłużania się. Oczywiście kredytu nie zawsze da się uniknąć, nie ma zresztą powodu, by się go bać. Należy jednak uważać na to, by nie popaść w spiralę długów. Kredyt warto zaciągać z przekonaniem, że będziemy zdolni go bez wielkiego obciążenia spłacić. Dotyczy to w takim samym stopniu wydatków kartą kredytową czy pożyczek gotówkowych, jak i kredytów samochodowych oraz hipotecznych. To nie tylko bank ma obowiązek przeanalizować naszą sytuację finansową przed udzieleniem pożyczki – my również powinniśmy się zatrzymać na chwilę, żeby dokonać spokojnej oceny.

Inwestuj z głową

Kolejny dobry nawyk finansowy to wstrzymywanie się z ważnymi transakcjami czy decyzjami do momentu zapoznania się z warunkami umowy i regulaminem, a także do chwili wyjaśnienia wszelkich wątpliwości. Podejmowanie pochopnych, emocjonalnych decyzji, np. dotyczących długoterminowych oszczędności i kredytów, to jeden z najważniejszych powodów późniejszego niezadowolenia. Dokładniejsze badanie ważnych finansowych decyzji powinno wejść nam w nawyk.

Podsumowując, zdrowie naszych finansów osobistych zależy w dużej mierze od jakości nawyków, którymi kierujemy się, podejmując decyzje związane z pieniędzmi. Wśród nawyków, które warto kultywować, są między innymi zasada niewydawania więcej niż się zarabia, prowadzenie budżetu domowego, regularne oszczędzanie, ostrożność w zadłużaniu się i zdystansowane, analityczne podejście do proponowanych nam produktów finansowych.