Badania przeprowadzone przez Bank Światowy dowodzą, że 78 proc. Polaków ma rachunek bankowy. Jeszcze 5 lat temu tylko siedmiu na dziesięciu dorosłych Polaków miało rachunek, co oznacza duży wzrost, wciąż jednak daleko nam do niektórych państw, np. skandynawskich, w których praktycznie każdy obywatel powyżej 18 roku życia korzysta z takiego rachunku.

Wśród przyczyn niekorzystania z rachunku Polacy najczęściej wskazują na przekonanie, że skoro nie jest on im niezbędny w codziennym życiu, to nie chcą płacić za jego posiadanie. Aby zmienić tę sytuację, we wszystkich krajach Unii Europejskiej klienci mają mieć dostęp do podstawowego rachunku bankowego, który z założenia ma być bezpłatny. Do oferowania podstawowego rachunku bankowego będą zobligowane wszystkie instytucje, które oferują rachunki bankowe lub płatnicze (a więc banki i SKOK-i).
Jaki jest cel wprowadzenia podstawowego rachunku bankowego?
Celem nowej regulacji, która stanowi realizację dyrektywy unijnej z 2014 r., jest ubankowienie osób, które dotychczas z usług bankowych nie korzystały, a przynajmniej nie miały rachunku osobistego. Autorzy pomysłu mają nadzieję, że przyczyni się to do zwalczenia wykluczenia finansowego, które skutkuje tym, że niemający rachunków klienci nie mogą dokonywać pewnych transakcji lub wobec konieczności płacenia gotówką ponoszą wyższe koszty niż klienci ubankowieni.
Konto osobiste
zapoznaj się ze szczegółami oferty
Z jakich usług będzie mógł posiadacz takiego rachunku i ile będzie to kosztowało?
W ramach podstawowego rachunku bankowego klienci będą mogli dokonywać podstawowych transakcji, np. wpłat, wypłat, przelewów. Do rachunku podstawowego będzie mogła zostać przypisana karta płatnicza. Z rachunkiem podstawowym nie mogą być powiązane żadne produkty kredytowe, a więc posiadający je klienci nie będą mogli korzystać np. z kredytu odnawialnego czy ubiegać się o kartę kredytową.
Bezpłatność rachunku będzie jednak ograniczona. Jego posiadacz będzie mógł za darmo wykonać tylko 15 przelewów w miesiącu. Za każdy kolejny przelew bank będzie mógł pobrać opłatę, jednak nie wyższą niż najczęściej stosowaną w ramach kont osobistych. To ograniczenie wprowadzono po to, by zniechęcić klientów do rezygnacji z dotychczas posiadanego rachunku na rzecz bezpłatnego produktu. Także za wydanie i obsługę kart debetowej bank będzie mógł pobrać opłatę. Nie będzie ona mogła być wyższa niż pobierana w przypadku innych rachunków oferowanych przez dany bank.
Inne rozwiązania
Projekt nowelizacji ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw będzie ponadto regulował zasady działania stron internetowych porównujących oferty rachunków płatniczych. Wykaz stron internetowych będzie dostępny na stronie Komisji Nadzoru Finansowego. Ujednolicenie porównywarek ma umożliwić konsumentom rzetelną ocenę różnych ofert rachunków płatniczych i usług z nimi powiązanych, dzięki czemu będą mogli podjąć korzystną decyzję przy wyborze rachunku dla siebie.
Wreszcie nowe przepisy wprowadzają regulacje, które zapewnią szybkie przenoszenie rachunków płatniczych między poszczególnymi kategoriami dostawców usług, np. z banku do SKOK-u. Powinno się to przyczynić do zwiększenia konkurencji między instytucjami, które oferują usługi płatnicze i w efekcie do obniżenia cen i zwiększenia jakości usług.
Parlament do końca września powinien przyjąć przepisy regulujące podstawowy rachunek bankowy.