Bezpieczny PESEL wyłączony. Co to oznacza?

Bezpieczny PESEL był niegdyś ważnym narzędziem ochrony tożsamości, którego rolę przejął teraz nowo utworzony rejestr zastrzeżeń numerów PESEL. Choć usługa została wyłączona, ochrona danych osobowych pozostaje priorytetem, co podkreślają wprowadzone zmiany i nowe narzędzia.

• Nowy system umożliwia nie tylko zastrzeżenie numeru PESEL, ale także monitorowanie wszelkich prób wykorzystania zastrzeżonego numeru przez nieuprawnione podmioty.
• Zastrzeżenie numeru PESEL w nowym rejestrze automatycznie blokuje możliwość wykorzystania go w nieautoryzowanych transakcjach finansowych, co stanowi barierę przed oszustwami kredytowymi.
• Rejestr jest dostępny online, co ułatwia zarządzanie zastrzeżeniem, a proces ten jest bezpłatny i otwarty dla każdego, kto obawia się o bezpieczeństwo swoich danych.

Wyłączenie usługi Bezpieczny PESEL — najważniejsze informacje

Usługa Bezpieczny PESEL, która umożliwiała ochronę numeru PESEL przed nieautoryzowanym użyciem, została wyłączona z dniem 30 czerwca 2024 roku. Osoby zainteresowane dalszym zabezpieczaniem swojego PESEL mogą teraz zastrzec swój numer w odpowiednich instytucjach, takich jak banki czy urzędy administracji publicznej, które oferują alternatywne formy ochrony danych osobowych.

Sprawdź, jaki jest najtańszy kredyt gotówkowy.

Bezpieczny PESEL – co to za usługa?

Bezpieczny PESEL to usługa wprowadzona w celu ochrony numeru PESEL przed nieuprawnionym wykorzystaniem. Funkcjonowała od początku 2017 roku. Była istotnym narzędziem w ochronie przed wyłudzeniem danych osobowych, a szczególnie chroniła przed nieautoryzowanym zaciąganiem pożyczek.

Dzięki możliwości zastrzeżenia numeru PESEL, każda próba zaciągnięcia kredytu na podstawie skradzionych lub nieautoryzowanie użytych danych była automatycznie odrzucana. Subskrybenci usługi otrzymywali powiadomienia o każdej próbie wykorzystania ich numeru. Pozwalało to na szybką reakcję i ewentualne zgłoszenie straty lub kradzieży dokumentów, jak dowód osobisty.

Kto mógł skorzystać z usługi Bezpieczny PESEL?

Usługa Bezpieczny PESEL była dostępna dla każdego, kto obawiał się wykorzystania swojego numeru PESEL do nielegalnych celów, takich jak oszustwa finansowe czy wyłudzenie kredytu. Rejestracja w systemie była bezpłatna i dostępna online, co sprawiało, że korzystanie z tej usługi nie wymagało żadnych opłat i mogło być zrealizowane w ciągu zaledwie kilkunastu minut.

Osoby, które nawet nie podejrzewały, że ich dane mogły być skompromitowane, również mogły skorzystać z tej opcji dla dodatkowego bezpieczeństwa. Jeśli w przyszłości potrzebowaliby wziąć pożyczkę, zawsze mogli anulować zastrzeżenie swojego numeru PESEL.

Czym jest rejestr zastrzeżeń numerów PESEL?

Rejestr zastrzeżeń numerów PESEL to specjalnie utworzona baza danych, która umożliwia odnotowanie informacji o zastrzeżeniu danego numeru PESEL przez jego właściciela. To środek ochrony przed nieuprawnionym wykorzystaniem numeru w różnych procedurach administracyjnych i finansowych, takich jak otwieranie kont bankowych czy zaciąganie pożyczek.

Rejestr jest dostępny dla instytucji uprawnionych, takich jak banki czy urzędy, które przed wykonaniem określonych operacji mogą sprawdzić, czy dany numer PESEL został zastrzeżony.

Jakie dane gromadzone są w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL?

Od 1 czerwca 2024 roku każda instytucja finansowa, przed udzieleniem pożyczki, musi sprawdzić, czy numer PESEL klienta nie figuruje w tym publicznym rejestrze. Do dnia 21 lutego 2024 roku zarejestrowano w nim 2 003 500 zastrzeżeń numerów PESEL, a 37 700 zostało wycofanych.

Rejestr zastrzeżeń numerów PESEL obejmuje dane:

• Obywateli polskich na terenie RP;
• Obywateli polskich mieszkających za granicą;
• Cudzoziemców mieszkających na terenie RP;
• Osób, które są zobowiązane do posiadania numeru PESEL na mocy odrębnych przepisów.

Jakie sprawy można załatwić przy pomocy rejestru zastrzeżeń numerów PESEL?

Rejestr zastrzeżeń numerów PESEL oferuje funkcjonalności, które pozwalają na zarządzanie i monitorowanie statusu zastrzeżenia numeru PESEL. Poniżej znajdziesz szczegółowe możliwości, jakie daje ten system:

1. Zastrzeganie i cofanie zastrzeżenia numeru PESEL – możesz zastrzec swój numer PESEL, aby zabezpieczyć się przed nieautoryzowanym wykorzystaniem Twoich danych osobowych. Jeśli Twoje okoliczności się zmienią, możesz cofnąć to zastrzeżenie, przywracając standardowe możliwości wykorzystania Twojego numeru.
2. Sprawdzenie danych w rejestrze i pobieranie zaświadczeń – możesz sprawdzić status zastrzeżenia swojego numeru PESEL w rejestrze. Możliwe jest również pobranie zaświadczenia w formie dokumentu elektronicznego, potwierdzającego status zastrzeżenia.
3. Pobieranie informacji o weryfikacjach numeru PESEL – system umożliwia pobranie informacji o tym, które instytucje i kiedy dokonywały weryfikacji statusu zastrzeżenia Twojego numeru PESEL.
4. Sprawdzanie statusu numeru PESEL innej osoby – w pewnych okolicznościach, np. dla celów prawnych lub w ramach procedur instytucjonalnych, możliwe jest sprawdzenie, czy numer PESEL innej osoby był zastrzeżony w określonym dniu.

Każda z tych funkcji zapewnia użytkownikom większą kontrolę nad ich danymi osobowymi oraz zwiększa bezpieczeństwo przed nadużyciami.

Jak jeszcze można chronić swoje dane osobowe?

Oprócz rejestrów umożliwiających zastrzeżenie numeru PESEL istnieje szereg innych metod i narzędzi, które mogą pomóc w zabezpieczeniu naszych danych przed nadużyciami:

• Alerty BIK – Biuro Informacji Kredytowej oferuje usługę alertów, która powiadamia użytkownika o każdej próbie zaciągnięcia kredytu na jego dane. To skuteczny sposób na szybką reakcję w przypadku podejrzeń o próbę wyłudzenia.
• Korzystanie z menedżerów haseł – aplikacje do zarządzania hasłami pozwalają na tworzenie silnych, unikalnych haseł dla każdej usługi. Minimalizuje to ryzyko włamań na konta online.
• Dwuetapowe uwierzytelnianie (2FA) – dodatkowa warstwa zabezpieczeń dla kont internetowych, wymagająca potwierdzenia tożsamości użytkownika przez drugi kanał (np. SMS, aplikacja autoryzacyjna).
• Regularne sprawdzanie raportów kredytowych – monitorowanie swojego raportu kredytowego pozwala na wykrycie nieautoryzowanych działań i szybką interwencję.

Bezpieczny PESEL zapewniał ochronę danych osobowych poprzez możliwość zastrzeżenia numeru PESEL, co zapobiegało nieautoryzowanym transakcjom finansowym. Zastąpił go publiczny rejestr zastrzeżeń, który rozszerza te funkcje, pozwalając na większą kontrolę i monitoring użycia danych. 

Dodatkowe źródła:

https://www.gov.pl/web/baza-wiedzy/wazne-zmiany-od-1-czerwca-br-zastrzez-pesel-i-czuj-sie-bezpiecznie

https://www.prawo.pl/biznes/1-czerwca-2024-r-rusza-obowiazek-weryfikacji-numerow-pesel-przez-banki,527195.html

https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/zastrzez-pesel-i-zabezpiecz-sie-przed-oszustami-nowe-przepisy-od-1-czerwca-br