6/18/2024 | 12:00 AM
5 min. czytania
Nowa ustawa antylichwiarska wprowadziła znaczące zmiany mające na celu ochronę konsumentów, w tym obniżenie maksymalnych kosztów pozaodsetkowych oraz obowiązek badania zdolności kredytowej przez instytucje pożyczkowe. Od 1 stycznia 2024 działalność firm pożyczkowych podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego.
Nowelizacja ustawy antylichwiarskiej, która weszła w życie 18 grudnia 2022 roku, wprowadza istotne zmiany mające na celu wzmocnienie ochrony konsumentów przed nadmiernymi kosztami pożyczek, w tym chwilówek. Nowa ustawa antylichwiarska zwiększa przejrzystość i odpowiedzialność na rynku finansowym, regulując maksymalne koszty pozaodsetkowe oraz procedury udzielania pożyczek.
- Instytucje pożyczkowe są zobowiązane do dokładnego badania zdolności kredytowej pożyczkobiorców przed udzieleniem pożyczki.
- Nowa ustawa antylichwiarska wprowadza limit na pozaodsetkowe koszty pożyczek, które nie mogą przekraczać 25% całkowitej kwoty pożyczki.
- Ustawa zaostrza także przepisy dotyczące zabezpieczeń pożyczek, co ma chronić konsumentów przed nieuczciwymi praktykami pożyczkowymi
Nowelizacja ustawy antylichwiarskiej w 2024 roku. Co się zmieniło?
Od 1 stycznia 2024 roku, w wyniku uchwalenia nowej ustawy antylichwiarskiej, pożyczki pozabankowe zostały objęte nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego (KNF). Nadzór KNF będzie koncentrował się na:
- analizie źródeł pochodzenia środków, z których udzielane są kredyty konsumenckie,
- badaniu sprawozdań kwartalnych i rocznych oraz,
- poprawności udzielania kredytów konsumenckich.
Nowelizacja ustawy antylichwiarskiej wprowadza nowe wymagania dotyczące formy prawnej, minimalnego kapitału zakładowego oraz konieczności posiadania rady nadzorczej w instytucjach pożyczkowych.
Od kiedy obowiązuje nowa ustawa antylichwiarska?
Nowe przepisy dotyczą różnych aktów prawnych, dlatego różne zasady wejdą w życie w odrębnych terminach, ale wszystkie są objęte umownie jedną ustawą antylichwiarską 2022. Kiedy dokładnie nowe zasady weszły w życie? Zacznijmy od początku.
Data
Wydarzenie
18 grudnia 2022
Wejście w życie nowelizacji ustawy antylichwiarskiej. Wprowadzenie limitów na pozaodsetkowe koszty pożyczek do 25% całkowitej kwoty pożyczki.
1 lipca 2023
Zwiększenie wymogów dotyczących badania zdolności kredytowej przez instytucje pożyczkowe. Ustawa nakłada obowiązek jednoznacznego określenia i przedstawienia wszystkich dodatkowych opłat.
1 stycznia 2024
Pożyczki pozabankowe zostają objęte nadzorem KNF. Nadzór KNF koncentruje się na analizie źródeł pochodzenia środków, badaniu sprawozdań kwartalnych i rocznych oraz poprawności udzielania kredytów konsumenckich. Nowe wymogi prawne, minimalny kapitał zakładowy, konieczność posiadania rady nadzorczej.
| Data | Wydarzenie |
|---|---|
| 18 grudnia 2022 | Wejście w życie nowelizacji ustawy antylichwiarskiej. Wprowadzenie limitów na pozaodsetkowe koszty pożyczek do 25% całkowitej kwoty pożyczki. |
| 1 lipca 2023 | Zwiększenie wymogów dotyczących badania zdolności kredytowej przez instytucje pożyczkowe. Ustawa nakłada obowiązek jednoznacznego określenia i przedstawienia wszystkich dodatkowych opłat. |
| 1 stycznia 2024 | Pożyczki pozabankowe zostają objęte nadzorem KNF. Nadzór KNF koncentruje się na analizie źródeł pochodzenia środków, badaniu sprawozdań kwartalnych i rocznych oraz poprawności udzielania kredytów konsumenckich. Nowe wymogi prawne, minimalny kapitał zakładowy, konieczność posiadania rady nadzorczej. |
Co dla firm pożyczkowych oznaczają najnowsze zmiany w ustawie antylichwiarskiej?
Nowelizacja ustawy antylichwiarskiej w Polsce znacząco wpłynęła na rynek instytucji pożyczkowych, wprowadzając szereg rygorystycznych regulacji mających na celu ochronę konsumentów i zwiększenie przejrzystości na rynku. Pozytywnym aspektem tych zmian jest zwiększenie ochrony konsumentów przed nadmiernymi kosztami pożyczek poprzez wprowadzenie limitów na pozaodsetkowe koszty pożyczek, które teraz nie mogą przekraczać 25% całkowitej kwoty pożyczki.
Z drugiej strony, nowe wymagania dotyczące minimalnego kapitału zakładowego (1 milion złotych) oraz obowiązek posiadania rady nadzorczej mogą stanowić wyzwanie dla wielu firm pożyczkowych. Koszty związane z dostosowaniem się do nowych regulacji oraz obowiązek składania raportów do KNF mogą być trudne do spełnienia dla mniejszych firm, co może prowadzić do ich wycofania się z rynku lub konieczności konsolidacji
Ustawa antylichwiarska 3.0 – argumenty za i przeciw
Trudno nie zgodzić się z tym, że nowe zasady zwiększą bezpieczeństwo pożyczania. Obowiązek badania zdolności pozwoli zweryfikować, czy klient rzeczywiście ma z czego oddać zadłużenie, a zakaz rolowania pożyczek prowadzi do tego, że trudniej będzie popaść w spiralę zadłużenia.
Obniżone koszty pozaodsetkowe sprawią zaś, że koszty będą bardziej przypominać normalną pożyczkę niż lichwę i będzie można traktować chwilówki jako alternatywę dla bankowego kredytu. Objęcie firm pożyczkowych nadzorem KNF natomiast zmniejszy ryzyko trafienia na oszustwo.
Wydaje się więc, że ustawa antylichwiarska zadziała tylko na korzyść klientów, bo będzie można pożyczać taniej i bezpieczniej. Ma to jednak jeszcze drugą stronę medalu. Klienci przychodzili do firm pożyczkowych po to, aby otrzymać pieniądze, nawet jeśli musieli za to zapłacić więcej niż w banku.
Akceptowali to, że koszt będzie wyższy, wiedzieli bowiem, że nie spotkają się z odmową. Przy tym pożyczka mogła zostać udzielona nawet tego samego dnia, w którym klient złożył o nią wniosek, a wygodne ubieganie się o chwilówki online zwiększało komfort korzystania. Kalkulowało się to również pożyczkodawcom, którzy udostępniali środki niekoniecznie klientom z kryształową historią kredytową, ale płacili im więcej za podjęcie takiego ryzyka, na czym po prostu zarabiali.
Po tym, jak limit kosztów pozaodsetkowych został zmniejszony aż do 20%, wielu klientów zostanie odprawionych z kwitkiem. Jak wynika z szacunków CRIF, aż 71% wnioskujących może otrzymać decyzję negatywną. Może to więc skutkować szukaniem pomocy przez takie osoby w szarej strefie, a to sprawi, że na pewno nie trafią na bezpieczną ofertę.
Ustawa antylichwiarska – czym jest?
Ustawa antylichwiarska to zbiór przepisów prawnych mających na celu ochronę konsumentów przed nieuczciwymi praktykami pożyczkowymi i nadmiernymi kosztami kredytów.
Wprowadza limity na pozaodsetkowe koszty pożyczek, regulacje dotyczące badania zdolności kredytowej przez instytucje pożyczkowe oraz nadzór Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) nad rynkiem pożyczek pozabankowych.
W jakim celu powstała ustawa antylichwiarska?
Ustawa antylichwiarska 3.0 powstała po to, aby zwiększyć bezpieczeństwo klientów, korzystających z finansowania w sektorze pozabankowym. Firmy pożyczkowe nie podlegały takiej kontroli jak banki, więc mogły z dużo większą dowolnością ustalać warunki spłaty.
Biorąc pod uwagę fakt, że po chwilówkę często idą klienci, którym banki wydały decyzję negatywną i bardzo im zależy na pożyczeniu środków, to byli zmuszeni się zgodzić na drogie pożyczki.
Dzięki zmianom ograniczającym koszty pozaodsetkowe pożyczek oferty mają być zbliżone do parametrów cenowych kredytów, a jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów, ustawa ma także ograniczyć ryzyko nadużyć podczas udzielania pożyczek.
Kogo dotyczy ustawa antylichwiarska? Wszystkich podmiotów, które nie są bankami, a udzielają zobowiązań na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego, m.in. pożyczek online w internecie, które cieszą się wśród klientów rosnącą popularnością.
