Płatności odroczone to rozwiązanie, które można najkrócej opisać hasłem, jakim tę usługę promował jeden z jej dostawców: „Przychodzi, podoba się, płacisz później”. Ten rodzaj płatności można traktować jako alternatywę dla kredytów gotówkowych, pożyczek online i kart kredytowych.
Z badania „Płatności odroczone w Polsce 2023”, przygotowanego na zlecenie PayPo wynika, że dla 65% badanych najczęściej wybieraną opcją zapłaty za zakupiony towar są płatności odroczone (większy udział – 71% – miały płatności BLIK). Co więcej, aż dla 66% respondentów jest skłonnych do skorzystania z płatności odroczonych podczas następnych zakupów.
Co jeszcze badani sądzili o płatnościach odroczonych?
- Dla 56% odroczona płatność to dobry sposób sfinansowania nieplanowanych wydatków
- 54% respondentów sądziło, że jest to rozwiązanie wygodne w użyciu.
- Zdaniem 49% ankietowanych, płatności odroczone są nowoczesną formą płatności. Taki sam odsetek wskazał, że łatwo się z nich korzysta.
- 46% wskazało, że jest to szybki sposób płatności.
- Na przejrzyste zasady wskazało 42% badanych.
- Po 40% respondentów uważało, że płatności odroczone są opłacalną i prostą formą płatności.
- 37% biorących udział w badaniu odpowiedziało, że płatności odroczone są dobrym rozwiązaniem na droższe zakupy, a 35%, że na większe zakupy.
- Dla 32% są to płatności bezpieczne, a 30% uważa, że są łatwo dostępne.
Z kolei 1% respondentów było zdania, że płatności odroczone to metoda… przestarzała.
Przytoczone powyżej dane pokazują, że płatności odroczone są według Polaków, przede wszystkim są dobrym sposobem finansowania nieplanowanych wydatków, są wygodne, nowoczesne i łatwo się z nich korzysta.
Czym jednak są płatności odroczone? Jak się z nich korzysta? O tym wszystkim (i nie tylko) piszę w dalszej części artykułu.
Czym są płatności odroczone?
Co to znaczy „płatność odroczona”? Pokażę to na przykładzie. Masz już od jakiegoś czasu na oku, smartfon. Właśnie jest na niego promocja, a Ty w tej chwili nie masz wolnej gotówki, nie chcesz ruszać oszczędności, a nie masz karty kredytowej. Co możesz zrobić?
Możesz wziąć kredyt gotówkowy albo skorzystać właśnie z odroczonej płatności, która jest określana także jako BNPL (z angielskiego Buy Now, Pay Later, czyli kup teraz, zapłać później).
Odroczone płatności to rozwiązanie, dzięki któremu możesz dokonać zakupu i przesunąć termin zapłaty o 30 dni. W tym czasie dotrze do Ciebie zakupiony przedmiot, dokładnie go obejrzysz i zdecydujesz, czy zostawiasz go sobie, czy jednak zwracasz sprzedającemu.
Co ważne, odroczenie terminu płatności jest całkowicie darmowe (o ile, rzecz jasna, spłacisz zadłużenie w terminie). Kiedy będziesz chciał rozłożyć płatność na raty, poniesiesz koszty związane z odsetkami. Tak więc odroczona płatność jest zatem ciekawą opcją, którą można zastąpić krótkoterminowy kredyt gotówkowy czy pożyczkę pozabankową.
Jak płacić za pomocą płatności odroczonych?
To, jak wygląda płatność z odroczonym terminem, pokażę na przykładzie PayPo, polskiego fintechu, działającego od 2016 r.
- Robisz zakupy i jako metodę płatności wskazujesz PayPo.
- Jeżeli nie masz jeszcze konta w PayPo, podajesz swoje dane (następne zakupy zatwierdzasz w aplikacji mobilnej lub kodem SMS).
- PayPo płaci za Twoje zakupy, a sprzedawca wysyła kupiony przedmiot
Gotowe! Właśnie zrobiłeś zakupy z płatnością odroczoną o 30 dni od daty zakupu. Kiedy będzie zbliżał się termin płatności, dostawca BNPL przypomni Ci o tym. Jeżeli nie dysponujesz całą kwotą, to możesz rozłożyć płatność na raty.
Jak dokonać spłaty limitu?
Podobnie jak w przypadku kart kredytowych, tak i przy płatnościach odroczonych korzystasz z limitu. Limit przyznany przez firmę oferującą płatności odroczone zwiększa się wraz z każdą spłaconą przez Ciebie transakcją. Przykładowo, maksymalny limit w PayPo może wynieść nawet 5 tys. zł (o tym, ile wynoszą limity w poszczególnych firmach oferujących płatności odroczone, przeczytasz w dalszej części artykułu).
Zadłużenie z tytułu dokonanej płatności możesz spłacić np. przelewem, przy pomocy karty płatniczej lub BLIKIEM.
Jakie są najpopularniejsze systemy umożliwiające płatności odroczone?
W Polsce działa kilku dostawców usług BNPL. Część z nich (PayPo, Twisto, Klarna) to instytucje, które specjalizują się w płatnościach odroczonych. Allegro Pay to jedna z form płatności, z których mogą korzystać klienci największej w Polsce platformy zakupowej. Alior Pay i PKO Płacę później są udogodnieniami dla klientów Alior Banku i PKO BP. Z kolei BLIK Płacę Później jest usługą, z której będą mogli korzystać klienci banków, które oferują płatności BLIK.
Dowiedz się więcej o tych dostawcach płatności odroczonych.
Odroczona płatność Allegro Pay
Allegro Pay to jedna z opcji, z których mogą korzystać kupujący na Allegro. Allegro Pay umożliwia odroczenie płatności o 30 dni. Płatność możesz także rozłożyć na raty. Klienci korzystający z programu Allegro Smart! mogą rozłożyć spłatę na 2 raty 0%. Pozostali klienci Allegro mogą podzielić spłatę na 3, 5, 10 lub 20 miesięcznych rat. Płatność w kwocie od 1 tys. zł może być rozłożona nawet na 30 rat. Limit w Allegro Pay jest ustalany indywidualnie i wynosi od 300 zł do 4,2 tys. zł, z możliwością jego późniejszego podwyższenia. Kwota przyznawanych do wykorzystania środków jest uzależniona od oceny zdolności kredytowej klienta. Aktywacja Allegro Pay pozwalającego na zakupy z odroczonym terminem płatności jest darmowa.
Płatności odroczone PayPo
Płatności odroczone PayPo są dostępne w 30 tys. sklepów partnerskich (dane z 2023 r.). Według stanu na 2023 r. skorzystało z nich 1,5 mln klientów. Wysokość limitu, jaki PayPo udostępnia na pierwsze zakupy, przeważnie wynosi ona od 400 zł do 800 zł. Wraz z liczbą zakupów i terminowych spłat jego kwota może wzrosnąć do 5 tys. zł. W PayPo płatność można odroczyć na 30 dni lub rozłożyć ją na 3 raty 0% w ramach usługi „Podziel na 3”. Dostępna jest też usługa “Zapłać w ratach”. Może skorzystać klient, który spłacił już minimum jedną transakcję z PayPo. Polega ona na tym, że klient może wybrać i opłacić zamówienie w ciągu 30 dni bez dodatkowych kosztów lub rozłożyć płatność na raty. Liczba rat jest elastyczna (od 4 do 6 rat) i zależy od wartości zamówienia. Im jest wyższa wartość zakupów, tym rat jest więcej.
PayPo współpracuje z ponad 30 tysiącami sklepów. Są to takie marki jak np. Reserved, Sinasy, CCC, eObuwie, Modivo, Media Expert, Media Markt, Answear, Notino, Sephora, Empik, Apart, ale też Wakacje.pl, eSky, czy eBilet i Eventim.
Dodatkowo z PayPo można też robić zakupy w wybranych sklepach stacjonarnych. Odbywa się to za pośrednictwem aplikacji mobilnej PayPo. Są to takie sklepy jak: CCC, Sinasy, Reserved, HalfPrice, Homla, Wittchen, Tefal i Apart.
Płatności odroczone Klarna
Klarna została założona w 2005 r. w Sztokholmie. Jej współzałożycielem jest Polak Sebastian Siemiątkowski, a słowo „Klarna” w języku szwedzkim najczęściej odnosi się do pogody i oznacza „rozjaśniać się/rozpogodzić”. Obecnie Klarna działa w 45 krajach, a liczba jej aktywnych klientów wynosi 150 mln. Maksymalna kwota płatności odroczonej wynosi 7 tys. zł. Skorzystać z niej mogą osoby będące powracającymi klientami, dokonujące terminowych spłat i mające odpowiednią zdolność kredytową. Płatność można odłożyć na 30 dni lub rozłożyć ją na 3 raty 0% (minimalna kwota płatności ratalnej to 150 zł). O wyborze płatności odroczonej lub ratalnej klient decyduje samodzielnie w momencie dokonywania zakupu. Obydwie opcje nie zawierają dodatkowych kosztów. W przypadku opóźnienia klient płaci odsetki ustawowe.
Płatności odroczone Twisto
Twisto powstało w 2013 r. w Czechach, a w Polsce jest obecne od 2018 r. W 2021 r. Twisto dołączyło do globalnego lidera BNPL, australijskiego Zip, a od 2023 r. należy do tureckiej firmy Param. Twisto oprócz odroczenia płatności na 30 dni (lub na 45 dni dla klientów zarejestrowanych) pozwala też na rozłożenie płatności w kwocie min. 200 zł na 3 raty 0 zł lub na 12 oprocentowanych rat. Dostępne są także trzy plany: darmowy Online i dwa płatne: Online, kosztujący 9,99 zł miesięcznie i Space, za który trzeba co miesiąc zapłacić 19,99 zł. W planie darmowym jest dostępne odroczenie płatności o 30 dni. Plany płatne oferują dodatkowo także m.in. kartę wirtualną lub fizyczna, płatności mobilne Apple Pay i Google Pay, dzielenie rachunku, czy najlepsze kursy wymiany walut.
Alior Pay
Alior Pay jest odnawialnym limitem kredytowym (każda wpłata na jego rachunek uwalnia dostępny limit). W jego ramach można odroczyć płatności, które zostały dokonane kartą płatniczą lub BLIKIEM w sklepach stacjonarnych i internetowych. Można także odroczyć przelewy wykonywane z konta w Alior Banku. Maksymalna kwota limitu kredytowego Alior Pay to 3 tys. zł. Spłatę zadłużenia można odłożyć na 30 dni lub rozłożyć na oprocentowanych 11 rat. Z limitu kredytowego Alior Pay mogą obecnie korzystać posiadacze kont osobistych prowadzonych przez Alior Bank.
PKO Płacę później
W ramach usługi PKO Płacę później można odroczyć zapłatę w minimalnej kwocie wynoszącej 50 zł. Maksymalna kwota limitu ustalana jest podczas aktywacji usługi i zależy od zdolności kredytowej klienta (obecnie maksymalny limit wynosi 2 tys. zł). Przy pomocy tej usługi można płacić w sklepach internetowych (trzeba wybrać płatność BLIK lub „Płacę z iPKO”) i sklepach stacjonarnych, w których można płacić BLIKIEM. Klient ma 30 dni na spłacenie transakcji bez dodatkowych kosztów. Obecnie w PKO Płacę później nie ma możliwości rozłożenia transakcji na raty.
BLIK Płacę Później
Z usługi BLIK Płacę Później mogą obecnie korzystać klienci Banku Millennium i VeloBanku (wkrótce planowane są kolejne wdrożenia). Przy pomocy tej usługi można płacić w sklepach online. Minimalna wymagana kwota, aby skorzystać z płatności odroczonych BLIK Płacę Później, wynosi 30 zł. Maksymalny limit dostępny w ramach BLIK Płacę Później (a zarazem maksymalna kwota transakcji) wynosi 4 tys. zł. Proces aktywacji usługi jest szybki i średnio nie trwa dłużej niż 2 minuty. Spłatę należności można odłożyć na 30 dni, aczkolwiek BLIK nie wyklucza, że w niedalekiej przyszłości wprowadzi dla swoich użytkowników możliwość podziału spłaty na raty.
Kiedy warto korzystać z płatności odroczonych?
Zakupy z odroczoną płatnością są dobrym rozwiązaniem, np. kiedy nie masz pewności czy zakup, którego dokonałeś w sklepie internetowym, będzie – mówiąc kolokwialnie – Ci pasował. Nie bez przyczyny jeden z dostawców tej usługi promował ją hasłem „Przychodzi, podoba się, płacisz później”. Drugi powód, kiedy zakupy online z odroczonym terminem płatności są opcją wartą rozważenia, to wspomniana przeze mnie na wstępie, okazja zakupowa (promocja na sprzęt, który chcemy kupić). Możesz z niej skorzystać, a zadłużenie spłacić, kiedy na Twoje konto osobiste wpłynie pensja.
Odroczona płatność to propozycja dla kogoś, kto nie jest „zakupoholikiem” i zdaje sobie sprawę z tego, że korzystając z BNPL, zaciąga zobowiązanie finansowe, które będzie zobowiązany spłacić jednorazowo po 30 dniach lub w kilku miesięcznych ratach. Trzeba też dodać, że kiedy korzystasz z zakupów z odroczoną płatnością, to informacja o tym jest przekazywana do Biura Informacji Kredytowej (a to z kolei ma wpływ na ocenę punktową BIK).
Płatności odroczone – jakie dają korzyści?
Korzyści z płatności odroczonych odnoszą obie strony transakcji: kupujący i sprzedający.
Kupujący otrzymuje kupiony przedmiot bez potrzeby płacenia za niego. W zależności od dostawcy usługi, kupujący może spłacić zadłużenie jednorazowo lub w kilku miesięcznych ratach. Kiedy klient zrezygnuje z zakupu (przy zakupie online ma na to, zgodnie z prawem, 14 dni), nie musi wypełniać wniosku o zwrot pieniędzy, wystarczy, że odeśle kupiony przedmiot, a pieniądze zwróci mu dostawca usługi BNPL.
Z kolei sprzedający otrzymuje od razu należność od dostawcy usługi BNPL.
Jak bezpiecznie korzystać z płatności odroczonych?
Firmy oferujące płatności odroczone, działają na rynku od wielu lat. Tak więc pod tym względem płatności odroczone są bezpieczne.
Bezpieczne korzystanie z płatności odroczonych to korzystanie z nich w sposób rozsądny (podobnie zresztą jak z innych produktów kredytowych). Finansowanie zbyt wielu zakupów przy pomocy BNPL może wpędzić Cię w kłopoty finansowe: kiedy nie będziesz w stanie oddać pożyczonej kwoty po 30 dniach, od zadłużenia będą naliczane odsetki. Ostatecznie cała sprawa może zakończyć się windykacją.
Uwagę na to zwraca także Witold Litaszewski, dyrektor departamentu consumer finance w Polskim Standardzie Płatności, odpowiedzialny za rozwój usługi BLIK Płacę Później: – Podczas stosowania tej metody należy przede wszystkim kierować się zdrowym rozsądkiem, aby uniknąć przekredytowania. Witold Litaszewski dodaje też – Korzystając z niej, należy również pamiętać, że od 18 maja 2023 roku takie zobowiązania są ewidencjonowane w Biurze Informacji Kredytowej i w przypadku, gdy nie zostaną uregulowane w terminie, mogą wpływać na obniżenie zdolności kredytowej. Zależy nam, aby osoby, które korzystają z usługi BLIK Płacę Później, były świadome, że jest to opcja finansowania krótkoterminowego i nie należy jej nadużywać. Dlatego staramy się edukować naszych użytkowników i dbać o to, aby korzystanie z tej formy płatności nie napędzało niepotrzebnych emocji i nadmiernego konsumpcjonizmu.
Czy warto korzystać z płatności odroczonej?
Możliwość dokonywania zakupów bez konieczności płacenia za nie od razu, to z pewnością ciekawa opcja. Jeśli chcesz zobaczyć produkt, który kupujesz online, przetestować go i dopiero podjąć decyzję o zatrzymaniu go bądź oddaniu do sklepu, to płatności odroczone są stworzone dla Ciebie.
Płatności odroczone to nie tylko korzyści. Mają także wady. Dowiedz się jakie.
Płatności odroczone – zalety i wady |
|
Zalety |
Wady |
Możliwość zapłaty za zakupy w późniejszym terminie |
Ograniczenie liczby rat przy płatnościach |
Możliwość obejrzenia i wypróbowania produktu kupionego online bez konieczności płacenia za niego |
Limity maksymalnej kwoty odroczonej płatności |
Brak konieczności zamrażania środków finansowych |
Konieczność opłacenia zamówienia wraz z upływem np. 30-dniowego terminu |
Brak dodatkowych kosztów (z reguły) |
Ryzyko wpadnięcia w spiralę zadłużenia |
Prostota korzystania z odroczonych płatności |
|
Możliwość rozłożenia płatności na wygodne, łatwiejsze do spłaty raty |