Portfel kredytowy banków - czym jest i jakie produkty bankowe wchodzą w skład portfela kredytowego?

Banki oferują obecnie wiele produktów, dzięki którym klienci mogą realizować różne cele. Kredyt gotówkowy, hipoteczny, pożyczki na dowolny cel, lokaty długoterminowe – to tylko kilka usług, z których mogą skorzystać konsumenci. Osobnym pojęciem jest portfel kredytowy banku. Czym dokładnie się charakteryzuje?

Czym jest portfel kredytowy banków?

Duże zainteresowanie usługami banków powoduje, że wielu klientów zastanawia się, czym jest portfel kredytowy i jakie produkty wchodzą w jego skład? Co to jest portfel kredytowy i jak należy go definiować?

Portfel kredytowy banku stanowi pakiet kredytów, którymi dysponują instytucje zajmujące się udzielaniem zobowiązań. Z reguły portfel kredytowy banków stanowi największą część ich aktywów. Z pojęciem tym wiąże się jeszcze jeden aspekt działalności banków – ryzyko kredytowe, które instytucje podejmują, udzielając konsumentom zobowiązań.

Ryzyko wzrasta, jeśli klienci przestają wywiązywać się ze swoich należności – opóźniają z płatnościami rat lub w ogóle nie regulują kredytów i pożyczek.

Portfel kredytowy banku nie ma legalnej definicji w polskim ustawodawstwie, jednak jest bardzo ważnym składnikiem z punktu widzenia działalności instytucji udzielającej zobowiązań. Odpowiednie zarządzanie portfelem kredytowym ma kluczowe znaczenie dla funkcjonowania banku.

Rodzaje portfeli kredytowych

Wyróżniamy wiele rodzajów portfeli kredytowych – w zależności od usług, jakie oferuje dany bank. Instytucja może zatem dysponować portfelem hipotecznym, komercyjnym albo oferować linie kredytowe.

Bank zajmuje się pozyskiwaniem określonego rodzaju kredytów do portfela, np. kupując lub pożyczając kredyty od firm inwestycyjnych.

Jakie produkty bankowe wchodzą w skład portfela kredytowego?

Portfel kredytowy może być bardzo zróżnicowany, a jego skład zależy od tego, jakie produkty oferuje klientom dany bank. Warto przede wszystkim wyróżnić kredyty i pożyczki. Do tej grupy zalicza się między innymi kredyt hipoteczny, ale również kredyty gotówkowe, pożyczki, kredyty inwestycyjne i obrotowe dla przedsiębiorstw.

Kolejnymi produktami, które wchodzą w skład portfela kredytowego, są między innymi należności leasingowe. Warto także wspomnieć o dłużnych papierach wartościowych, czyli obligacjach.

Na czym polega zarządzanie portfelem kredytowym banku?

Banki starają się tak zarządzać portfelem kredytowym, żeby wyeliminować ryzyko związane ze stratami. Jednym z działań, jakie podejmują, jest dokładne sprawdzanie zdolności kredytowej potencjalnych klientów. Tylko osoby z wysokim scoringiem, które terminowo regulują należności i nie widnieją w rejestrach dłużników, mają szansę otrzymać kredyt lub pożyczkę z banku.

To oczywiście nie wszystko – żeby zbudować bezpieczny portfel kredytowy, banki podejmują szereg działań, np. dywersyfikują produkty wchodzące w jego skład i dbają o przeprowadzanie bezpiecznych inwestycji. Zarządzanie ryzykiem portfela kredytowego obejmuje także rozmaite działania proceduralne.

Czym jest ryzyko portfela kredytowego?

Ryzyko portfela kredytowego jest ściśle powiązane z główną działalnością banku jako instytucji pożyczającej klientom środki. Każda taka transakcja jest obarczona ryzykiem – klient może nie spłacić zobowiązania w terminie, a pieniądze mogą nie być zwrócone.

Na funkcjonowanie instytucji duży wpływ ma ryzyko czynne (aktywne), które jest związane ze stratami powstającymi w wyniku uchylania się konsumenta od spłaty zobowiązania. Wyróżniamy również ryzyko bierne (pasywne), z którym mamy do czynienia w sytuacji, gdy klient wycofa swoje depozyty z banku.

Istnieje też ryzyko pojedyncze, które jest związane z indywidualnymi umowami kredytowymi. Ostatni rodzaj – portfelowe ryzyko kredytowe (łączne) uwzględnia cały portfel kredytowy danej instytucji.

Struktura portfela kredytowego banków w Polsce

Wycenę rynkową największych banków notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych przedstawia tabela.

Przedstawiamy również portfel kredytowy wybranych banków w Polsce.

mBank wg stanu 30.09.2020  

• Kredyty sektora budżetowego – 0,3 mld zł (0,3%),
• Kredyty korporacyjne – 48,0 mld zł (42,3%),
• Kredyty hipoteczne walutowe osób fizycznych – 16,2 mld zł (14,3%),
• Kredyty hipoteczne w walucie lokalnej osób fizycznych – 27,4 mld zł (24,2%),
• Kredyty hipoteczne mikrofirm – 2,5 mld zł (2,2%),
• Nie-hipoteczne kredyty detaliczne – 19,0 mld zł (16,7%).

ING wg stanu na I kwartał 2019 – portfel kredytowy w Polsce

• Kredyty dla klientów bankowości korporacyjnej łącznie z leasingiem i faktoringiem – 61 124 mln zł,
• Kredyty dla klientów bankowości detalicznej – 47 321 mln zł,
• Kredyty hipoteczne – 34 590 mln zł.

Portfel polskich banków pod względem produktów kredytowych

Banki oferują swoim klientom wiele produktów finansowych – m.in. kredyty konsumpcyjne, hipoteczne, walutowe, obrotowe, inwestycyjne.

Na strukturę portfela ma duży wpływ obecna sytuacja gospodarcza oraz ekonomiczna na świecie – globalna pandemia z pewnością nie sprzyja zaciąganiu przez konsumentów nowych zobowiązań i zmusza banki do zmiany strategii zarządzania portfelem kredytowym. Pomimo niesprzyjających tendencji na rynku wielu bankom udało się jednak utrzymać sprzyjający kurs.

Portfel kredytowy banków pod względem segmentacji klienta

Skład portfela kredytowego może być również zróżnicowany pod względem segmentu klientów będących odbiorcami wybranych produktów finansowych. Wyróżniamy kredyty detaliczne – przeznaczone dla klientów indywidualnych oraz korporacyjne.

Struktura portfela pod względem segmentacji klientów może dużo powiedzieć na temat strategii zarządzania ryzykiem w danym banku. Instytucje nastawione na klientów biznesowych oferują większy wybór kredytów korporacyjnych.