Jak wygląda umowa o kredyt wiązany?

Jeśli chcesz zaciągnąć zobowiązanie i przeznaczyć je na dowolne cele, sięgnij po najtańszy kredyt gotówkowy, choć tak samo da się wykorzystać pożyczkę online.

Możesz później na własną rękę zawrzeć umowę na zakup towarów lub świadczenie usług, ale też zdecydować się na zawarcie szczególnej umowy o kredyt wiązany. Czym on jest? Jakie interesy wiąże?

Co to jest kredyt wiązany?

Specyficznym produktem bankowym jest kredyt wiązany, który został zdefiniowany w ustawie o kredycie konsumenckim (art. 5 pkt. 14). Umowa o kredyt wiązany dotyczy wyłącznie finansowania za jego pośrednictwem nabycia towaru lub usługi na podstawie innej umowy, a obie są ze sobą powiązane. Zgodnie z tymi umowami może dojść do sytuacji, w której:

• Sprzedawca lub usługodawca udziela kredytu konsumentowi na nabycie towaru lub usługi od tego sprzedawcy czy usługodawcy.
• Nabycie towaru lub usługi jest finansowane przez kredytodawcę, który współpracuje ze sprzedawcą lub usługodawcą w związku z przygotowaniem lub zawarciem umowy o kredyt.
• Nabycie towaru lub usługi jest finansowane przez kredytodawcę, a towar bądź usługa są szczegółowo nazwane i opisane w umowie kredytowej.

Upraszczając nieco definicję ustawową, można powiedzieć, że kredyt wiązany to powiązanie dwóch typów interesów w jednej umowie kredytowej.

W praktyce umowa kredytu wiązanego pozwala na uzyskanie środków na sfinansowanie oznaczonego dobra lub usługi z umowy sprzedaży, którą kredytobiorca również zawarł.

Jakie są obowiązki kredytodawcy przed zawarciem umowy o kredyt wiązany?

Przy zawieraniu umowy o kredyt wiązany kredytodawcy lub pośrednicy kredytowi muszą dopełnić pewnych formalności. Mają obowiązek przed jej podpisaniem przekazać konsumentowi takie dane, jak:

• imię i nazwisko lub nazwę kredytodawcy i pośrednika kredytowego;
• adres (siedzibę) kredytodawcy i pośrednika kredytowego;
• rodzaj udzielanego kredytu;
• czas obowiązywania umowy;
• wysokość stopy procentowej kredytu i warunki jej zmiany – wraz z wyszczególnieniem indeksu lub stopy referencyjnej, jeśli ma zastosowanie do pierwotnej stopy oprocentowania kredytu, a jeśli umowa o kredyt konsumencki uwzględnia odmienne stopy oprocentowania – kredytodawca przekazuje dane dla wszystkich stosowanych stóp procentowych, jakie będą stosowane w okresie kredytowania;
• rzeczywista roczna stopa oprocentowania RRSO;
• całkowita kwota do spłaty;
• całkowita kwota udzielanego kredytu;
• termin i sposób wypłaty kredytu;
• zasady i termin spłaty kredytu oraz kolejność zaliczania rat kredytu na poczet należności kredytodawcy;
• wskazanie obowiązku zawarcia umowy dodatkowej, w tym umowy ubezpieczenia;
• informacja o konieczności poniesienia taksy notarialnej, o ile dotyczy ona danej transakcji;
• informacja o stopie oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, wraz z warunkami jej zmiany oraz innymi opłatami z tytułu zaległości w spłacie kredytu,
• informacja o skutkach braku płatności;
• informacja o prawie konsumenta do odstąpienia od umowy i do spłaty zobowiązania przed terminem oraz do otrzymania bezpłatnej informacji na temat wyników procedury oceny zdolności kredytowej i weryfikacji w bazie danych;
• informacja o prawie kredytodawcy do zastrzeżenia w umowie prowizji za przedwczesną spłatę kredytu;
• informacja o prawie konsumenta do otrzymania na wniosek bezpłatnego projektu umowy o kredyt konsumencki, jeśli spełnia warunki jego udzielenia.

Kredytodawca lub pośrednik kredytowy powinni przekazać klientowi informację dotyczącą terminu, którym są zobowiązani do wykonania danej usługi.

Dodatkowo podmioty kredytujące powinny przekazać informację o innych kosztach, które konsument ma obowiązek ponieść w związku z umową o kredyt konsumencki. Mogą to być takie opłaty, jak:

• odsetki,
• opłaty,
• prowizje,
• marże,
• koszty dodatkowych usług.

Taka informacja przekazywana jest kredytobiorcy, jeśli wysokość kosztów znana jest bankowi. Przekazuje on także dane o warunkach, na jakich wydatki te mogą być zmieniane.

Jak wyglądają przy tym prawa i obowiązki kredytobiorcy? Klient na mocy zawartej umowy o kredyt wiązany nabywa towar lub usługę, które finansowane są przez bank. Ma prawo m.in. do odstąpienia od takiej umowy.

Co warto wiedzieć o umowie o kredyt wiązany?

Jak wygląda umowa o kredyt wiązany? Powinna zawierać kilka kluczowych elementów:

• oznaczenie (opis) towaru lub usługi, których dotyczy;
• cenę nabycia towaru lub usługi;
• dane osobowe i adresowe konsumenta i kredytodawcy oraz pośrednika kredytowego;
• rodzaj udzielanego kredytu;
• okres kredytowania;
• całkowitą kwotę kredytu;
• stopę oprocentowania oraz warunki jej zmiany;
• RRSO;
• zasady i termin spłaty kredytu;
• zestawienie wszystkich terminów i zasad płatności odsetek wraz z pozostałymi kosztami kredytowania, jeśli kredytodawca lub pośrednik kredytowy udzielają karencji w spłacie kredytu;
• informację o pozostałych kosztach, jakie ponosi konsument;
• roczną stopę oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, wraz z warunkami jej zmiany i innymi opłatami naliczanymi z tego tytułu;
• skutki braku płatności rat;
• informację o konieczności poniesienia opłat notarialnych, jeśli występują;
• sposób zabezpieczenia i ubezpieczenia spłaty kredytu, jeśli dotyczą;
• informację o terminie, sposobie i skutkach odstąpienia konsumenta od umowy kredytowej;
• prawa konsumenta do spłaty kredytu przed terminem;
• informację o prawie kredytodawcy do zastrzeżenia w umowie kredytowej prowizji za dokonanie spłaty kredytu przedterminowo i zasady jej ustalania;
• informację o prawie dochodzenia swoich roszczeń o wykonanie zobowiązania wobec konsumenta od kredytodawcy;
• warunki, na jakich możliwe jest wypowiedzenie umowy;
• informację o opcji skorzystania z pozasądowego rozstrzygania sporów oraz zasadach dostępu do tej procedury, jeśli prawo to dotyczy konsumenta;
• wskazanie organu nadzoru właściwego w sprawach ochrony konsumentów.

Pewne postanowienia i zapisy znajdujące się w umowie kredytu wiązanego jasno wskazują, że właśnie z nią mamy do czynienia. Wskazuje w treści, że uruchomione środki po wypłacie mają być przeznaczone na zakup określonej usługi lub przedmiotu.

Cechą charakterystyczną takiej umowy jest to, że kredytodawca i podmioty sprzedające towar lub świadczące usługi ze sobą współpracują. Zwykle już w samej umowie zaznaczone jest, że dotyczy ona kredytu wiązanego.

Czy można odstąpić od umowy kredytu wiązanego?

Nawet po zawarciu umowy o kredyt wiązany konsument ma prawo odstąpić od niej, ale pod pewnymi warunkami i na określonych zasadach. Odstąpienie wymaga złożenia przez konsumenta na ręce kredytodawcy lub pośrednika oświadczenia o tym.

Może to nastąpić, jeśli świadczenie ma być spełnione przez kredytodawcę na rzecz sprzedawcy lub usługodawcy, od którego konsument nabył towar czy usługę.

Jeśli dojdzie do odstąpienia od umowy kredytowej, konsument musi zwrócić kredytodawcy odsetki należne mu jako wynagrodzenie od dnia wydania towaru przez sprzedawcę lub od chwili rozpoczęcia świadczenia usługi przez usługodawcę.

W przypadku wydania towaru konsumentowi już przed upływem terminu przeznaczonego na odstąpienie od umowy kredytowej i skorzystania przez niego z prawa do odstąpienia sprzedawca zachowuje roszczenie o zapłatę przez niego ceny, chyba że konsument w jak najkrótszym czasie zwróci towar, a sprzedawca go przyjmie.

Efektem takiego działania jest wygaśnięcie umowy o nabycie towaru. Wszystkie warunki, na jakich sprzedawca towaru przyjmuje jego zwrot, powinny zostać wyszczególnione w umowie pomiędzy nim a konsumentem.

Jeśli następuje odstąpienie od umowy głównej, czyli umowy o nabycie określonego towaru lub usługi, automatycznie rozwiązaniu ulega umowa o kredyt wiązany. Nie ma przy tym znaczenia, z jakiego powodu to następuje.

W drugą stronę działa to jednak nieco inaczej. W ustawie o kredycie konsumenckim na próżno można szukać informacji, czy odstąpienie powoduje rozwiązanie umowy głównej, dlatego należy przyjąć, że nie przynosi to takich skutków.

Jak odstąpić od umowy kredytu wiązanego?

Z uwagi na fakt, że wiązana umowa kredytu regulowana jest przepisami ustawy o kredycie konsumenckim, klient banku ma prawo na mocy przepisów odstąpić od niej w terminie 14 dni od dnia jej zawarcia. Jak wygląda w praktyce odstąpienie od umowy kredytowej?

Najpierw trzeba sprawdzić, czy pod względem formalnym jest to jeszcze możliwe, czyli czy nie upłynął termin przeznaczony na skuteczne, bezproblemowe odstąpienie od umowy kredytu wiązanego, bez poważnych konsekwencji.

Jeśli jeszcze tak się nie stało, to będzie to się mogło odbyć na dwa sposoby:

• złożenie formalnego odstąpienia od umowy kredytu wiązanego i dalsze realizowanie umowy sprzedaży i zapłata za towar czy usługę,
• odstąpienie od umowy kredytu wiązanego i od umowy sprzedaży.

Takie odstąpienie wymaga złożenia kredytodawcy oświadczenia o odpowiedniej treści. Do tej chwili klient banku niezwłocznie powinien zwrócić kapitał kredytu i odsetki naliczone za czas korzystania z zobowiązania.

Bank ten z kolei musi zamknąć i skutecznie rozliczyć jego rachunek kredytowy. Kredytobiorca przy odstąpieniu od umowy o kredyt konsumencki, w tym umowy o kredyt wiązany, ponosi w związku z tym tylko koszt odsetek naliczonych przez bank za okres od dnia wypłaty zobowiązania do dnia jego zwrotu.

Ten zwrot musi nastąpić niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od dnia złożenia oświadczenia o odstąpieniu. Dniem spłaty będzie dzień przekazania środków pieniężnych kredytodawcy przez konsumenta.