10/12/2018 | 12:00 AM
3 min. czytania
Jeśli pożyczamy od rodziny lub znajomych, to tylko niewielkie kwoty na bieżące potrzeby. Po większe kwoty związane z wydatkami konsumpcyjnymi udajemy się najczęściej do banku. Kobiety i mieszkańcy dużych miast wykazują się większą dyscypliną w spłacie zobowiązań. Tak wynika z badania ICAN Research na zlecenie kokos.pl, jednego z portali obsługującego pożyczki społecznościowe.
Pierwszym miejscem, do jakiego się udajemy po pożyczkę, są banki. Dotyczy to szczególnie większych kwot na wydatki konsumpcyjne, takie jak produkty RTV i AGD, czy inne mniej palące wydatki, jak np. remont domu. Wśród ankietowanych siedem na dziesięć osób wskazało bank jako pierwsze źródło pozyskania pożyczki.
Zdecydowanie mniej osób idzie po pieniądze do rodziny (ok. 40%), przyjaciół i znajomych (25%), firm pożyczkowych (ok. 10%) oraz kolegów i koleżanek z pracy (6%). Niszową rolę odgrywają wciąż firmy udzielające pożyczek wyłącznie w internecie (3%) oraz portale obsługujące pożyczki społecznościowe (zaledwie 1%).
Na co zaciągamy pożyczki? W badaniu ICAN Research najwięcej badanych, prawie 65%, wskazało bieżące potrzeby jako główny cel pożyczki. To szeroka i nie do końca zdefiniowana kategoria, która sugeruje jednak, że istnieje duże zapotrzebowanie na pożyczki o niewielkiej wartości, pomagające łatać dziury w budżecie domowym. O tego typu pomoc chętniej niż w innych sytuacjach zwracamy się do rodziny i znajomych, chociaż i w tym segmencie pożyczek dominują produkty bankowe (np. karty kredytowe). Badanie nawyków pożyczkowych Polaków ICAN Research i kokos.pl pokazało, że proszenie bliskich o tymczasowe wsparcie finansowe jest dla nas krępujące. Chcemy takich sytuacji unikać, dlatego wolimy pośrednictwo instytucji.
Wśród innych ważnych celów, na które zaciągamy pożyczki, znalazły się między innymi: leczenie (8% ankietowanych), zakupy sprzętu RTV i AGD (5%), zakupy świąteczne (4%), zakup samochodu (4%) czy wakacje (3%). Znaczny odsetek badanych, bo prawie 10%, zaciągnęło w przeszłości pożyczkę bez specjalnego celu. W każdej z tych kategorii przewaga profesjonalnych pożyczek wypłacanych przez branżę finansową nad pożyczkami od rodziny i znajomych jest olbrzymia.
Co ciekawe, badanie pokazało, że o ile niechętnie pożyczamy od innych, o tyle nie mamy wielkich oporów przed pożyczaniem rodzinie i znajomym. Aż sześciu na dziesięciu badanych udzieliło w przeszłości takiej pożyczki. Jeszcze ciekawsze jest to, że pożyczający nie są szczególnie asertywni w odzyskiwaniu swoich pieniędzy. Połowa pożyczkodawców nigdy nie upomina się o zwrot pożyczki, a 19% upomina się tylko wtedy, gdy kwota jest wysoka. Zdecydowanie większą asertywnością przy „windykacji długów” wykazują się mężczyźni. Najczęściej jesteśmy gotowi machnąć ręką na niewielkie kwoty pożyczone rodzinie i znajomym.
Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) dla oferty kredytów gotówkowych wynosi 9,58%. Okres obowiązywania umowy: 24 mies., całkowita kwota pożyczki: 10 000 zł. Całkowity koszt zobowiązania spłacanego w ratach równych (annuitetowych): 984,42 zł, całkowita kwota do zapłaty: 10 984,42 zł. Spłata następuje w 24 ratach równych (annuitetowych). Kalkulacja została dokonana na dzień 20 września 2025 roku na reprezentatywnym przykładzie.
W badaniu ICAN Research i kokos.pl większość ankietowanych (97%) zadeklarowała, że zawsze spłaca pożyczki na czas. W tej grupie do wzorowego regulowania zobowiązań przyznają się przede wszystkim kobiety oraz osoby z większych miast. Rzeczywista spłacalność pożyczek bankowych i pozabankowych jest wyraźnie niższa, niż sugerują to wyniki badania. W 2013 roku firma doradcza Deloitte oszacowała łączną wartość przeterminowanych kredytów na 16,5 mld złotych. Z badania wynika także, że pieniądze częściej pożyczają ludzie młodzi oraz mieszkańcy większych miast.
Podsumowując, Polacy najczęściej pożyczają na bieżące wydatki, a głównym źródłem dodatkowej gotówki są dla nich banki. Pożyczanie od rodziny i znajomych uchodzi coraz częściej za coś krępującego i jeśli już do niego dochodzi, to są to tylko niewielkie kwoty. Polacy deklarują jednak sporą gotowość do pomocy finansowej bliskim, co więcej – nie podchodzą tak restrykcyjnie do ich spłaty pożyczek jak instytucje finansowe.
