Podatek katastralny – co to jest? Czy zostanie wprowadzony w Polsce?

Przeciwni są zarówno koalicjanci rządowi, jak i opozycja, co zamyka temat na najbliższy czas. Mimo to, rząd rozważa inne formy opodatkowania, takie jak podatek od pustostanów czy dodatkowe obciążenia dla flipperów i funduszy inwestycyjnych​

Kto miałby zapłacić podatek katastralny w Polsce?

Kto zapłaci podatek katastralny w Polsce? Jeśli zostanie on wprowadzony, to bardzo możliwe, że dotknie bardziej zamożnej części społeczeństwa polskiego, a więc tych, którzy będą w posiadaniu więcej niż jednej nieruchomości. 

Podatek katastralny 2025 – czy zostanie wprowadzony?

Osoby, które zadają pytanie: czy grozi nam podatek katastralny, niestety na ten moment nie otrzymają odpowiedzi. Spekulowano, że podatek katastralny pojawi się w 2023 roku, jednak nic takiego się nie wydarzyło.

Rząd podniósł jedynie maksymalne stawki podatków i opłat, w tym podatku od nieruchomości. Nowe stawki w odniesieniu do budynków lub ich części po zmianie kształtują się następująco:

Podatek katastralny kiedy? Od 2019 roku w internecie regularnie pojawiają się zapytania: podatek katastralny, kiedy wejdzie? podatek katastralny w Polsce, od kiedy? Jednak aktualni rządzący w dalszym ciągu utrzymują, że nie planują zmian w tym zakresie.

Czy w 2025 roku możemy się spodziewać podatku katastralnego w Polsce?

To pytanie pojawiało się w 2022 i pojawia się nadal. Czy podatek katastralny w Polsce w 2025 jest coraz bardziej realny? Ministerstwo Finansów nie wyklucza w przyszłości takiej możliwości. Niemniej, nadal są to jedynie domysły. Pozostaje zatem jedynie czekać.

Czy grozi nam podatek katastralny w przyszłości?

Czy rząd wprowadzi podatek katastralny? To pytanie zadaje sobie coraz więcej osób. Na odpowiedź Rzecznika Praw Obywatelskich wskazano, że od 2025 roku nie planuje się systemowych zmian dotyczących konstrukcji podatku od nieruchomości. Oznacza to, że podatek katastralny dla biznesu nie zostanie wprowadzony od 2025 roku, ale nie wyklucza się możliwości takich zmian w przyszłości.

Podatek katastralny – co to oznacza?

Co to jest podatek katastralny? Wśród wielu różnych podatków, które, chociaż w najmniejszym stopniu dotyczą właścicieli nieruchomości, podatek katastralny jest tym, który pobiera się od wartości katastralnej nieruchomości, czyli najprościej mówiąc, jego wysokość zależy od wartości domu, mieszkania czy też innego obiektu.

Katastralny podatek sprawia, że im droższa będzie Twoja posiadłość, tym większą opłatę będziesz musiał ponieść. Jednak oszacowanie wartości wcale nie jest takie proste. Z definicji wartość katastralną szacuje się okresowo w procesie powszechnej taksacji nieruchomości.

Jednak w praktyce to najczęściej rzeczoznawca majątkowy dokonuje oceny wartości nieruchomości, które reprezentują daną gminę na podstawie map i tabel taksacyjnych, tworzonych przez organ, który prowadzi kataster nieruchomości. 

Podatek katastralny definicja podaje, że w literaturze podatek katastralny bardzo często określany jest zwrotem ad valorem, co w tłumaczeniu z języka łacińskiego oznacza: „od wartości”.

Dowiedz się więcej: Podatek od nieruchomości – ile wynosi w 2023 roku i kto musi go zapłacić?

Podatek katastralny – jak działa?

Sposób działania podatku katastralnego może wzbudzać wiele mieszanych emocji. Dlaczego? Ustalając wysokość podatku, urzędnicy posiłkują się przelicznikami opartymi na ocenie wartości danej nieruchomości.

To oznacza, że im droższa (bardziej wartościowa) jest nieruchomość, tym podatnik będzie musiał zapłacić większy podatek. Na wskaźnik wartości katastralnej nieruchomości ogromny wpływ ma przede wszystkim:

• położenie nieruchomości,
• prestiż lokalizacji – odległość od centrum, dostęp do komunikacji miejskiej itd.,
• forma zabudowania – użyty budulec i sposób zabudowania, ale również rodzaj budynku — wieżowiec, kamienica itd.,
• wielkość nieruchomości (metraż) oraz rozłożenie pomieszczeń.

Oczywiście sposób wyceny wartości katastralnej nieruchomości może się różnić w zależności od regulacji danego państwa. Nigdy jednak wysokość podatku nie jest uzależniona jedynie od powierzchni lokalu. Zawsze brane są pod uwagę też inne czynniki, które mają wpływ na wartość nieruchomości.

Nic dziwnego, że w wielu europejskich krajach największe podatki płacą właściciele najdroższych domów, zlokalizowanych w najbardziej prestiżowych miejscach.

Podatek katastralny przyjmuje jednak zróżnicowaną postać. Każdy kraj wprowadza go na nieco innych zasadach. Przykład stanowi Wielka Brytania, która wprowadziła zwolnienia dotyczące tego rodzaju podatku. Obejmują one m.in. studentów, osoby niepełnosprawne czy samotne, a więc te, które mogłyby najbardziej odczuć skutki ciężaru finansowego kolejnego podatku.

Również wysokość podatku katastralnego nie jest jednakowa w każdym z krajów, w którym został on wprowadzony. Jego stawka wynosi najczęściej od 0,5% do 2% wartości nieruchomości. Ciekawy przykład stanowi Francja i Belgia. W tych krajach podatek katastralny nie jest pobierany od wartości nieruchomości, jak ma to miejsce zazwyczaj, a od wysokości dochodu potencjalnego, którą nieruchomość mogłaby wygenerować dla właściciela w ciągu roku.

Czy rząd wprowadzi podatek od niewykorzystanym lokali mieszkalnych?

Kto płaci podatek katastralny?

Katastralny podatek funkcjonuje obecnie w kilku krajach europejskich. Należą do nich nie tylko wspomniana już Belgia czy Francja, ale również Niemcy, Irlandia czy Łotwa. Płacą go również nasi sąsiedzi Litwini. W przypadku Litwy jego stawka to 1,5% dla nieruchomości gruntowych oraz od 0,3%-1% dla nieruchomości budowlanych. Dokładną stawkę podatku ustalają samorządy. Podatek katastralny dla rolników wprowadzony został za to na Łotwie.

W Polsce często mówi się o podatku katastralny od kostki brukowej. W praktyce jest to opłata od powierzchni utwardzonej i faktycznie funkcjonuje on w Polsce od 1 stycznia 2018 roku, z tym, że w nazwie nie posiada słowa “katastralny”. A z jakiej racji się go płaci? Ponieważ przez kostkę brukową woda opadowa nie wsiąka w grunt, a trafia do kanalizacji, co może zwiększać ryzyko powodzi przy wystąpieniu dużych opadów.

Zwiastunem pojawienia się podatku katastralnego w Polsce jest wprowadzony od 1 stycznia 2019 r. podatek od przychodów z budynków. Potocznie bywa on nazywany podatkiem katastralnym od nieruchomości komercyjnych. Uiszcza się go od nieruchomości komercyjnych, które są własnością lub współwłasnością podatnika oraz stanowią źródło przychodów z najmu lub dzierżawy. Ponadto, nieruchomość musi być składnikiem majątku związanym z działalnością gospodarczą. Wysokość tego podatku to 0,035 proc, a więc 0,42% rocznie. Kwotę tę wylicza się od wartości sumy początkowej wszystkich budynków oddanych przez podatnika w najem lub dzierżawę, liczonej od nadwyżki ich wartości powyżej 10 mln zł.

Podatek katastralny a podatek od nieruchomości

W Polsce nie obowiązuje podatek katastralny, mamy jednak do czynienia z podatkiem od nieruchomości. Co łączy i dzieli te dwie opłaty?

Podatek od nieruchomości jest opłatą lokalną, która zasila budżet danej gminy. Najczęściej właściciel, ale też użytkownik wieczysty lub samoistny, w ciągu 14 dni od dnia zakupu, nabycia lub uzyskania prawa do nieruchomości musi złożyć odpowiednie dokumenty do Urzędu w swoim mieście.

Przy naliczaniu podatku od nieruchomości nie bierze się pod uwagę wartości budynku (tak jak w przypadku podatku katastralnego). Wysokość podatku zależy od stawki podatku, która obowiązuje w danej gminie, rodzaju nieruchomości i jego przeznaczenia oraz powierzchni.

Stawki podatkowe, które obowiązują daną nieruchomość, ustalane są przez samorządy, jednak zgodnie z prawem nie powinny być one wyższe niż: 85 groszy za metr kwadratowy powierzchni mieszkalnych oraz 99 groszy za tę samą jednostkę dotyczącą gruntów rolnych.

Osoby, na które został nałożony obowiązek podatkowy płacą tę samą stawkę niezależnie od tego, czy nabyta nieruchomość jest malutkim domem na obrzeżach miasta, czy wielkim apartamentowcem w samym centrum.

Zobacz także: Zwolnienie z podatku od nieruchomości – komu przysługuje i jak się o nie ubiegać?

Podatek katastralny od drugiej nieruchomości - co warto wiedzieć?

Choć Ministerstwo Finansów zapewnia, że nie pracuje nad wprowadzeniem podatki katastralnego w Polsce, to coraz częściej mówi się o podatku katastralnym od drugiego mieszkania. Oznacza to, że zapłacą go osoby, które są w posiadaniu więcej niż jednej nieruchomości. Podatek ten uderzy zatem głównie w osoby, które ulokowały swoje oszczędności w nieruchomości.

To może Cię zainteresować: Mieszkanie bez wkładu własnego – dla kogo i od kiedy gwarantowany wkład własny w Nowym Ładzie?

Podatek katastralny a konsekwencje jego wprowadzenia

Z całą pewnością nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, czy wprowadzenie podatku katastralnego byłoby dla nas korzystnym rozwiązaniem.

Na pewno takie działanie odbiłoby się na wielu gałęziach naszej gospodarki, nie tylko tej związanej z nieruchomościami. Poniżej wypisaliśmy potencjale zalety i wady tego rozwiązania. 

Podatek katastralny – wady i zalety

Jak każdy podatek lokalny, również podatek katastralny znacząco przyczyniłby się do zwiększenia dochodów jednostek samorządu terytorialnego.

To pozwala sądzić, że włodarze miast widząc potencjalne zyski, płynące z dużej wartości nieruchomości z całą pewnością wprowadziliby wiele działań, które miałyby na celu zwiększyć atrakcyjność niektórych lokalizacji. A jakie inne zalety można upatrywać w prowadzeniu podatku katastralnego?

• zwiększenie dostępności mieszkań oraz domów na rynku nieruchomości,
• ograniczenie tzw. szarej strefy podatków lokalnych,
• proporcjonalne rozłożenie ciężaru podatkowego na społeczeństwo,
• wykorzystanie niezagospodarowanych obecnie nieruchomości,
• zwiększenie powszechnej dostępności do informacji dla potencjalnych inwestorów,
• zwiększenie nadzoru społecznego nad działaniami samorządu lokalnego, przez podnoszenie świadomość właścicieli o istnieniu zależności między wartością ich nieruchomości, traktowanej jako istotna inwestycja, a sposobem wydawania zasobów miejskich, czy gminnych.
• wysokość podatku dostosowana jest do zakresu usług, które występują w danej gminie. W gminach miejskich wysokość środków z podatku byłaby stosunkowo wyższa, w porównaniu z gminą wiejską.

Jak wiemy, każde rozwiązanie, zwłaszcza to związane z obowiązkowymi opłatami najprawdopodobniej posiada też sporo wad. W przypadku podatku kataralnego możemy mówić o:

• podniesieniu poziomu kosztów wynajmu i użytkowania nieruchomości,
• wygenerowaniu dodatkowych kosztów związanych z administrowaniem podatku, (m.in. konieczność aktualizacji wartości nieruchomości)
• problemie z jego opłacaniem, ponieważ wysokość podatku nie zależy od dochodów podatnika,
• osłabieniu skłonności właścicieli nieruchomości do ich remontowania lub modernizowania z obawy przed wzrostem ich wartości,
• pogłębieniu dysproporcji dochodowej pomiędzy gminami biednymi a bogatymi.

Ile miałby wynosić podatek katastralny?

Aktualnie żaden z polityków partii sprawującej władze w naszym kraju nie podniósł tematu dotyczącego wprowadzenia podatku katastralnego w Polsce. Niewykluczone jednak, że z biegiem lat, pojawi się on również u nas. Ile wynosi podatek katastralny i z jaką opłatą trzeba będzie się liczyć?

Podatek katastralny ile procent? Patrząc na kraje zachodniej Europy, gdzie średnia taksa wynosi tam 1 proc. wartości nieruchomości, możemy jedynie domniemywać, że podobna stawka podatku obowiązywałaby w Polsce.

Jednak warto mieć na uwadze fakt, że takie kraje jak Niemcy czy Szwecja są znacznie bogatsze od nas, a to sprawia, że żyjące tam społeczeństwo ma większe dochody, a co za tym idzie, nie ma większego problemu z tym, aby opłacić podatek katastralny. 

Swój plan na wysokość podatku katastralnego przedstawiła jakiś czas temu Fundacja Batorego, która jest niezależną organizacją działającą na rzecz rozwoju demokracji. Według ich obliczeń stawka podatku powinna być uzależniona od wartości nieruchomości i wynosić:

• maksymalnie 0,1 proc. wartości – dla nieruchomości o wartości poniżej 100 000 zł,
• od 0,1 do 0,15 proc. wartości – dla nieruchomości o wartości powyżej 100 000 zł i poniżej 200 000 zł,
• od 0,16 do 0,25 proc. wartości – dla nieruchomości o wartości powyżej 200 000 zł i poniżej 300 000 zł,
• od 0,26 do 0,35 proc. wartości – dla nieruchomości o wartości powyżej 300 000 zł i poniżej 500 000 zł,
• od 0,36 do 0,60 proc. wartości – dla nieruchomości o wartości powyżej 500 000 zł i poniżej 1 000 000 zł,
• od 0,61 do 0,74 proc. wartości – dla nieruchomości o wartości powyżej 1 000 000 zł i poniżej 2 000 000 zł,
• 0,75 proc. wartości – dla nieruchomości o wartości powyżej 2 000 000 zł.

Warto sprawdzić także: Kredyty z dopłatą rządową - czy jest szansa na uzyskanie kredytu mieszkaniowego z dopłatą?

Podatek katastralny w Europie i na świecie – jak to wygląda?

Podatek katastralny gdzie obowiązuje? To pytanie warto sobie zadać, zwłaszcza jeśli planujesz zakup nieruchomości za granicą. Aktualnie podatek ten dotyczy wielu europejskich krajów, ale nie tylko. Podatek katastralny na świecie obowiązuje, chociażby w Singapurze i tam wynosi aż 4 proc. wartości nieruchomości.

Nie możemy zapominać też o jednej z największych gospodarczych potęg na świecie, jaką są Stany Zjednoczone. Podatek katastralny w USA to obok akcyzy na alkohol czy tytoń, jeden z najstarszych podatków obowiązujących w tym kraju. Jego wysokość zależy od ustaleń lokalnych władz i średnio wynosi około 1 proc. 

A jak wygląda podatek katastralny w Europie? Weźmy na tapet Niemcy. Kraj, w którym aktualnie zamieszkuje około 83 miliony osób, jest bezsprzecznie najludniejszym państwem w całej Unii Europejskiej. Niemcy jeszcze do niedawna utrzymywały się na podium wśród potęg gospodarczych świata, dlatego bez problemu mogły pozwolić sobie na wprowadzenie podatku katastralnego.

Podatek katastralny w Niemczech, a w szczególności jego wysokość, ulegał znacznym modyfikacjom, a aktualnie zależy od konkretnego regionu kraju, czyli tzw. landu. Teraz podatek katastralny w Niemczech wynosi od 0,26 do 1 proc. wartości nieruchomości.

A co z innymi bogatymi krajami? Podatek katastralny w Szwecji — w tym kraju podatek katastralny wynosi 0,75 proc. Maksymalna kwota podatku nie może jednak przekroczyć 6 tys. koron w sytuacji, gdy podatnikiem jest osoba fizyczna.

Podatek katastralny w Hiszpanii — ciekawym przykładem wprowadzenia podatku katastralnego może być Hiszpania. Podatek katastralny w Hiszpanii wynosi od 0,4 do 1 proc., ale najdziwniejsze jest to, że w przypadku wynajęcia nieruchomości, należy dodatkowo ponieść opłatę w wysokości 24,75 proc. przychodów.

A jak wyglądają opłaty od nieruchomości u naszych sąsiadów? Podatek katastralny w Czechach dotyczy gruntów oraz zabudowań. Jego wysokość zależy od typu nieruchomości, jej przeznaczenia oraz umiejscowienia.

W niektórych krajach został wprowadzony podatek katastralny dla rolników. Przykładem może być Łotwa, która pobiera około 1,5 proc. niezależnie od tego, czy opodatkowaniu podlega nieruchomość gruntowa, czy budowlana, a dodatkowo nakłada na właścicieli nieużytków rolnych taksę w wysokości 3 proc. wartości.

Kto zapłaci podatek katastralny? Cóż, niezależnie od kraju, podatek katastralny zapłacą wszyscy właściciele nieruchomości. Niezależnie od wysokości dochodów czy liczby osób zamieszkujących dane gospodarstwo domowe.