MdM a wynajem mieszkania to temat, który od dawna budzi wiele kontrowersji. Po zmianie przepisów w 2015 roku możliwość wynajęcia nieruchomości kupionej w ramach programu została bowiem znacznie ograniczona. Sprawdź, czy można wynająć mieszkania z MdM i dlaczego w niektórych przypadkach może się to wiązać z koniecznością zwrotu dotacji.

Program Mieszkanie dla Młodych obowiązywał w latach 2014-2018 i umożliwiał młodym ludziom zakup swojej pierwszej nieruchomości ze wsparciem finansowym państwa. Dzięki niemu można było zaciągnąć kredyt hipoteczny na preferencyjnych warunkach, a dokładnie z dopłatą rządową do wkładu własnego. Dotacje były dość wysokie, bo w niektórych lokalizacjach wynosiły nawet 28 tys. zł.
Program cieszył się więc dużą popularnością i pomógł młodym Polakom nabyć aż 110 tys. nieruchomości. Nie wszystkie jego warunki okazały się jednak korzystne, ponieważ zakładają one wiele ograniczeń w zakresie dysponowania mieszkaniem np. jego sprzedaży, czy właśnie wynajęcia.
Czy można wynająć mieszkanie z MdM?
Głównym celem programu Mieszkanie dla Młodych było ułatwienie młodym Polakom zakupu swojej pierwszej nieruchomości, ale z założeniem, że będzie ona wykorzystywana wyłącznie na własne potrzeby mieszkaniowe. Mówi o tym wyraźnie ustawa z dnia 27 września 2013 r. o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi, która regulowała zasady programu MdM.
W art. 5 ustawy wymienione są bowiem warunki uzyskania dopłaty do wkładu własnego do kredytu hipotecznego w ramach programu i jednym z nich jest właśnie konieczność przeznaczenia kupowanego mieszkania na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych nabywcy.
Właśnie dlatego znaleźć można na niejednym internetowym forum pytanie, czy możliwy jest wynajem mieszkania MdM. Jak się okazuje, wraz z nowelizacją ww. ustawy w dniu 25 czerwca 2015 r. wprowadzono w tym zakresie spore ograniczenia. Dodano bowiem art. 14, który mówi, że jeśli nabywca mieszkania MdM w okresie 5 lat od dnia jego kupienia wynajmie go w całości lub części, będzie musiał dokonać zwrotu części otrzymanej dopłaty do wkładu własnego.
Program Mieszkanie bez wkładu własnego
Kiedy możliwe jest wynajęcie mieszkania z MdM?
Zgodnie z nowymi przepisami wynajem mieszkania MdM możliwy jest dopiero po 5 latach od dnia podpisania umowy zakupu nieruchomości. Po upływie tego okresu jej wynajęcie nie będzie traktowane jako złamanie przepisów ustawy, a więc nie będzie się też wiązało z koniecznością zwrotu dopłaty.
Warunek ten dotyczy jednak wyłącznie beneficjentów programu, którzy zawarli umowy kupna mieszkania MdM po wejściu w życie nowych regulacji, a więc po 1 września 2015 r.
W praktyce oznacza to, że wszystkie osoby, które skorzystały z programu od 1 września 2015 r. do 2018 roku, muszą liczyć się z 5-letnim okresem karencji, podczas którego niemożliwe jest ani przeznaczenie mieszkania na wynajem, ani nawet wynajęcie choćby tylko jednego pokoju.
Od 2023 roku na wynajem mieszkania MdM mogą się już swobodnie zdecydować beneficjenci programu, którzy kupili nieruchomość w następujących latach:
- 2014,
- 2015,
- 2016,
- 2017,
- 2018 (w zależności od miesiąca, w którym zawarli umowę kupna nieruchomości).
Jak wygląda sprzedaż mieszkania z kredytem MdM?
Jak liczyć okres 5 lat od kupienia mieszkania z MdM?
Ustawa nie wyjaśnia wprost, jak liczyć okres 5 lat od kupienia mieszkania MdM. Informację na ten temat należy odczytać z warunków zwrotu dopłaty. Zgodnie z przepisami część finansowego wsparcia trzeba bowiem zwrócić:
- jeśli wynajmie się mieszkanie „w ciągu 5 lat od dnia zawarcia umowy ustanowienia lub przeniesienia własności mieszkania” – czyli od dnia podpisania aktu notarialnego zakupu nieruchomości, a nie od podpisania umowy kredytowej,
- „w kwocie odpowiadającej iloczynowi kwoty uzyskanego dofinansowania wkładu własnego oraz wskaźnika równego ilorazowi liczby pełnych miesięcy pozostających do zakończenia okresu 5 lat i liczby 60” – ten zapis sugeruje, że okres 5-letniej karencji należy liczyć w pełnych miesiącach od dnia zawarcia umowy kupna mieszkania.
Problem z dokładnym wyliczeniem okresu 5 lat będą miały więc głównie osoby, które nabyły mieszkanie MdM w 2017 i 2018 roku. Przykładowo, jeśli ktoś zawarł umowę kupna nieruchomości w ramach programu Mieszkanie dla Młodych 30 marca 2018 roku, to może je wynająć dopiero od 30 marca 2023 r., ponieważ właśnie wtedy mija równe 60 pełnych miesięcy od dnia nabycia mieszkania.
Uwaga!
W Internecie znaleźć można informację, że okres 5-letniej karencji należy liczyć dopiero od końca roku kalendarzowego, w którym podpisana była umowa nabycia mieszkania. Nie jest to prawda! Potwierdziliśmy to w banku BGK, który był instytucją wypłacającą dopłaty. Według BGK okres 5 lat liczy się w pełnych miesiącach od dnia zawarcia umowy ustanowienia lub przeniesienia własności mieszkania.
Kara za wynajęcie mieszkania z MdM przed upływem 5 lat
Karą za wynajęcie mieszkania MdM przed upływem 5 lat jest konieczność zwrotu części otrzymanej dopłaty do wkładu własnego. Wysokość zwrotu zależy od dwóch czynników:
- ile wynosiła dopłata,
- ile miesięcy pozostało do zakończenia 5-letniego okresu karencji.
Sposób liczenia wysokości zwrotu sprecyzowany w ustawie i polega na zastosowaniu następującego wzoru:
Wysokość zwrotu: kwota dofinansowania x (liczba pełnych miesięcy pozostających do zakończenia okresu 5 lat/ 60).
Przykładowo, jeśli osoba, która nabyła mieszkanie MdM 30 listopada 2017 roku i otrzymała dopłatę w wysokości 15 000 zł, zdecydowała się je wynająć od 30 sierpnia 2022 roku, musiała zwrócić kwotę 750 zł. Wynika to z powyższego wzoru: 15000 zł x (3/60) = 750 zł.
Na zwrot dopłaty jest 60 dni liczonych od dnia złamania przepisów ustawy, a więc np. podpisania umowy najmu mieszkania. Pieniądze należy wpłacić do banku, w którym był zaciągnięty kredyt hipoteczny z dopłatą MdM.
Co istotne, wysokość kary może być zwiększona o odsetki ustawowe w przypadku, gdy kredytobiorca nie poinformuje banku o wynajęciu mieszkania MdM w ciągu 30 dni.
O czym jeszcze warto pamiętać posiadając mieszkanie kupione z pomocą programu MdM?
Zakaz wynajęcia mieszkania MdM nie jest jedynym ograniczeniem, jakie narzuca ustawa regulująca zasady programu. Przepisy, które weszły w życie 1 września 2015 roku, zakazują bowiem beneficjentom programu w okresie 5 lat od nabycia nieruchomości np. zmiany jej sposobu użytkowania w sposób uniemożliwiający zaspokajanie własnych potrzeb mieszkaniowych.
W praktyce więc nie można np. przekształcić mieszkania w biuro lub gabinet w celu prowadzenia w nim działalności gospodarczej. Można to zrobić tylko pod warunkiem, że mieszkanie będzie mogło wciąż pełnić funkcję mieszkalną dla jego właściciela.
Jak wygląda wcześniejsza spłata i sprzedaż mieszkania z kredytem Rodzina na Swoim?
Czy można sprzedać mieszkanie z MdM?
Podczas okresu 5-letniej karencji nie jest także możliwa sprzedaż mieszkania MdM, ponieważ będzie się to wiązało z koniecznością zwrotu części dopłaty. Co więcej, taka sama sankcja czeka osoby, które zdecydują się w okresie 5 lat od nabycia nieruchomości na kredyt hipoteczny z dopłatą MdM spłacić w całości zobowiązanie do banku lub jego części w kwocie przekraczającej wysokość dofinansowania.
Kara będzie naliczona także w sytuacji, gdy w czasie 5-letniej karencji kupimy inne mieszkanie lub dom. Nie będziemy jednak nią obciążeni, jeśli taką nieruchomość otrzymamy w spadku.
Dodatkowe źródła:
-
www.mieszkanie-dla-mlodych.pl, Czy mogę wynająć mieszkanie z MdM?;
-
www.mieszkanie-dla-mlodych.pl, Kiedy można wynająć mieszkanie kupione w programie MdM?;