Średnia krajowa to inaczej przeciętna wysokość naszej pensji miesięcznej, którą oblicza GUS. Jest to istotny wskaźnik statystyczny, który jednak nie do końca odzwierciedla rzeczywistego poziomu naszych wynagrodzeń. Sprawdź, ile wynosi średnia krajowa w 2025 roku, jak zmieniała się jej wysokość w ostatnich latach i na jakich zasadach się ją oblicza.

Wysokość średniej krajowej jest brana pod uwagę przy ocenie naszych zarobków przez różne instytucje. Ma ona znaczenie także dla banków, dla których jest punktem odniesienia do oceny naszej zamożności i zdolności kredytowej. Jeśli zarabiasz co najmniej średnią krajową, masz większe szanse na kredyt hipoteczny niż osoba zarabiająca płacę minimalną.
Średnia krajowa 2025 – ile wynosi?
W 2025 roku średnie wynagrodzenie brutto w Polsce wynosi 8032,96 zł. Po odliczeniu podatków i składek na ubezpieczenie społeczne, średnia krajowa netto wynosi około 5806 zł.
- Średnia krajowa brutto: 8032,96 zł
- Średnia krajowa netto: około 5806 zł
Główny Urząd Statystyczny (GUS) w Polsce udostępnia dane dotyczące średniej krajowej w sektorze przedsiębiorstw za poprzedni miesiąc do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy statystyka.
Średnia krajowa – co to jest i kto ją oblicza?
Średnia krajowa w Polsce jest ważnym wskaźnikiem statystycznym, który określa wysokość przeciętnej miesięcznej pensji brutto w naszym kraju. Jest on obliczany przez Główny Urząd Statystyczny w każdym miesiącu, a także w ujęciu kwartalnym i rocznym.
GUS podaje kilka rodzajów wskaźników określających wysokość średniej krajowej, ale największe znaczenie mają te dwa:
- przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw – określa ono średnią pensję brutto otrzymywaną przez osoby zatrudnione na etacie w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 10 osób,
- przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej – uwzględnia ono dodatkowo pensje pracowników zatrudnionych w sferze budżetowej oraz w firmach o mniejszym zatrudnieniu.
Warto wiedzieć,
że wskaźniki GUS dotyczące przeciętnych wynagrodzeń budzą wiele kontrowersji pod względem wiarygodności. Wszystko dlatego, że nie uwzględniają one zarobków wszystkich pracowników w Polsce – przede wszystkim osób pracujących na podstawie umów zlecenia i o dzieło, ale także zatrudnionych w małych firmach, wykonujących pracę nakładczą, czy pracujących za granicą.
Średnia krajowa – jak jest obliczana?
Polska średnia krajowa obliczana jest w dość prosty sposób: najpierw sumowane są kwoty wynagrodzeń miesięcznych brutto, a potem dzielone przez przeciętną liczbę zatrudnionych osób w danym okresie.
Nietrudno zauważyć, że średnia miesięczna pensja brutto obejmuje zarówno kwoty najniższych wynagrodzeń, otrzymywanych przez pracowników niskiego szczebla, jak i najwyższe płace np. kadry menedżerskiej. To właśnie te ostatnie zawyżają średnią krajową, pomimo że dotyczą stosunkowo mniejszej grupy pracowników.
Z tego względu uważa się, że średnia krajowa słabo odzwierciedla rzeczywisty poziom przeciętnych wynagrodzeń.
Zobacz także: Progi podatkowe – drugi i trzeci próg podatkowy w Nowym Ładzie
Średnia krajowa – porównanie z poprzednimi latami
Przeciętne wynagrodzenie Polaków systematycznie rośnie, co najlepiej odzwierciedla poniższa tabela.
Miesiąc |
Średnia krajowa brutto (PLN) |
Styczeń 2023 |
6883,96 |
Luty 2023 |
7065,56 |
Marzec 2023 |
7508,34 |
Kwiecień 2023 |
7430,65 |
Maj 2023 |
7181,67 |
Czerwiec 2023 |
7335,20 |
Lipiec 2023 |
7485,12 |
Sierpień 2023 |
7368,97 |
Wrzesień 2023 |
7379,88 |
Październik 2023 |
7544,98 |
Listopad 2023 |
7670,19 |
Grudzień 2023 |
8032,96 |
Styczeń 2024 |
7768,35 |
Luty 2024 |
7978,99 |
Marzec 2024 |
8408,79 |
Kwiecień 2024 |
8271,99 |
Nietrudno zauważyć, że przeciętna płaca w gospodarce narodowej jest niższa niż średnia krajowa dla sektora przedsiębiorstw. Wynika to z faktu, że pierwszy wskaźnik obejmuje wszystkie podmioty gospodarcze, a więc także ze sfery budżetowej i małe firmy, w których pensje są z reguły niższe niż w średnich i dużych przedsiębiorstwach.
Na co wpływa średnie krajowe wynagrodzenie?
Średnia krajowa jest oficjalnym wskaźnikiem statystycznym, dlatego wykorzystywana jest przede wszystkim do wszelkiego rodzaju analiz ekonomicznych na temat struktury zarobków w naszej gospodarce, również w porównaniu do innych krajów.
Od wysokości przeciętnego wynagrodzenia zależy również wysokość składek ZUS dla przedsiębiorców, emerytur, a nawet maksymalnych stawek taksy notarialnej mających wpływ na koszty notarialne przy zakupie mieszkania.
Średnia krajowa – podział na poszczególne województwa
Średnia krajowa jest bardzo ogólnym wskaźnikiem, który nie do końca odzwierciedla rzeczywistej sytuacji zarobkowej przeciętnego Kowalskiego. Wysokość naszej płacy zależy bowiem w dużej mierze np. od miejsca zamieszkania. Właśnie dlatego GUS podaje także wartość średniej krajowej dla poszczególnych województw. Według ostatnich danych była ona następująca:
- Dolnośląskie: 8542,76 zł brutto
- Kujawsko-pomorskie: 7336,44 zł brutto
- Lubelskie: 7423,25 zł brutto
- Lubuskie: 7400,50 zł brutto
- Łódzkie: 7764,63 zł brutto
- Małopolskie: 8205,74 zł brutto
- Mazowieckie: 9480,50 zł brutto
- Opolskie: 7138,82 zł brutto
- Podkarpackie: 6956,40 zł brutto
- Podlaskie: 7195,23 zł brutto
- Pomorskie: 7995,46 zł brutto
- Śląskie: 8058,79 zł brutto
- Świętokrzyskie: 6961,98 zł brutto
- Warmińsko-mazurskie: 6752,34 zł brutto
- Wielkopolskie: 7344,85 zł brutto
- Zachodniopomorskie: 7198,60 zł brutto
Średnia krajowa w innych krajach – jak się przedstawia?
W Polsce przeciętne wynagrodzenie wyrażone w europejskiej walucie wynosi około 935 euro. A jaka jest średnia krajowa w innych krajach? Oto przybliżone kwoty pensji w wybranych państwach:
- Luksemburg – 3285 euro
- Holandia – 2800 euro
- Niemcy – 2500 euro
- Wielka Brytania – 2271 euro (średnia krajowa w Anglii wynosi dokładnie 1950 funtów)
- USA – 3796 euro
- Hiszpania – 1650 euro
- Francja – 2350 euro
- Belgia – 2400 euro
- Czechy – 1300 euro
- Grecja – 1100 euro
- Słowacja – 1000 euro
- Litwa – 850 euro
- Bułgaria – 550 euro
- Ukraina – 432 euro (średnia krajowa na Ukrainie wynosi 13543 UAH)
Średnia krajowa emerytura w Polsce 2025– ile wynosi?
W 2025roku, po przeprowadzonej waloryzacji, średnia krajowa emerytura w Polsce wynosi około 2,5 tysiąca złotych brutto. Najniższa emerytura została podniesiona do 1780,96 zł brutto, co oznacza wzrost o 12,12% w stosunku do poprzedniego roku
Warto wiedzieć: Kwota wolna od podatku - ile wynosi i jak ją obliczyć?
Czy warto brać pod uwagę średnią krajową, oceniając wysokość wynagrodzenia?
Jak już wspomnieliśmy wyżej, średnia krajowa nie odzwierciedla rzetelnie poziomu wynagrodzeń w Polsce, ponieważ z innych badań wynika, że około 2/3 Polaków zarabia poniżej wartości tego wskaźnika. Wszystko dlatego, że badaniem nie są objęte wszystkie osoby m.in. samozatrudnione, czy pracujące na podstawie umów cywilnoprawnych.
Sama metodologia obliczania średniej krajowej również budzi wiele wątpliwości – do jednego „worka” wrzucane są bowiem wszystkie pensje (zarówno pracowników najniższego szczebla, jak i kadry kierowniczej), między którymi są bardzo duże dysproporcje.
Wystarczy tutaj prosty przykład – załóżmy, że badamy średnie wynagrodzenie w małej firmie, w której szef zarabia 10000 zł, a jego 3 pracowników po 2500 zł. Wysokość przeciętnej pensji wyniesie w tej firmie 4375 zł. Jest to więc niemal dwukrotnie wyższa suma niż rzeczywista kwota zarobków 75% osób pracujących w tym przedsiębiorstwie.
Jak inaczej ocenić wysokość wynagrodzenia w Polsce?
Znacznie bardziej miarodajnymi wskaźnikami do oceny wysokości zarobków są mediana i dominanta wynagrodzeń, które są jednak publikowane przez GUS tylko raz na dwa lata. Ostatnie dane pochodzą z października 2022 roku.
Wówczas średnia krajowa brutto wynosiła 6221,04 zł, jednak połowa zatrudnionych pracowników otrzymywała wynagrodzenie poniżej 4983,55 zł, co oznacza, że mediana była niższa od przeciętnej pensji o ponad tysiąc złotych.
Mediana wskazuje na środkową wartość wynagrodzenia, czyli kwotę, poniżej której zarabia połowa pracowników, natomiast dominanta pokazuje, jaką pensję otrzymywało najwięcej osób. W omawianym okresie najczęściej pobieranym wynagrodzeniem była kwota 3264,00 zł brutto, co było znacznie niższe od średniej pensji.
Te wskaźniki lepiej oddają rzeczywisty poziom zarobków w Polsce, ukazując, że średnia krajowa może być wskaźnikiem słabo reprezentującym faktyczną sytuację dochodową większości pracowników.