6/12/2024 | 12:00 AM
12 min. czytania
Koszty notarialne w 2024 roku nie uległy zmianie pomimo inflacji. Maksymalne opłaty u notariusza wynoszą tyle samo co rok wcześniej. Taksa notarialna jest regulowana przez Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości i określa maksymalne stawki, które mogą pobierać notariusze.
Jeśli planujesz zakup mieszkania, czeka Cię mnóstwo wydatków. Pieniądze na zapłatę ceny nieruchomości możesz pożyczyć z banku. Wystarczy sprawdzić ranking kredytów hipotecznych i skorzystać z najlepszej oferty. Jednak ewentualne opłaty u notariusza nie zawsze mogą być sfinansowane kredytem. Poniżej dowiesz się zatem, ile dokładnie wynoszą koszty notarialne w 2024 r. przy zakupie mieszkania i czy to właśnie Ty będziesz musiał je pokryć.
Ile wynoszą koszty notarialne w 2024 roku? Aktualne stawki u notariuszy
Taksa notarialna w 2024 r. nie uległa zmianie pomimo inflacji, dlatego maksymalne opłaty u notariusza wynoszą wciąż tyle samo co rok wcześniej.
- 30 zł – za pełnomocnictwo notarialne w przypadku dokonania jednej czynności lub 100 zł za pełnomocnictwo notarialne w przypadku umocowania zawierającego więcej niż jedną czynność;
- 50 zł – za oświadczenie dotyczące o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku;
- 50 zł – za sporządzenie aktu notarialnego dokumentującego testament;
- 80 zł – za dokumentację zrzeczenia się własności nieruchomości lub do użytkowania wieczystego;
- 150 zł – to wynagrodzenie notariusza za dokumentację testamentu zawierającego zapis o poleceniu bądź pozbawieniu uprawionego spadku do zachowku;
- 400 zł – prowizja notariusza za dokumentację małżeńskiej umowy majątkowej;
- 600 zł – takie ceny notariuszy stosuje się do umowy zbycia nieruchomości w przypadku, gdy w związku z umową następuje wypłata świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego rolników bądź renty strukturalnej współfinansowanej ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej.
Koszty notarialne zakup mieszkania lub domu ze względu na wartość nieruchomości:
- wartość do 3000 zł – 100 zł;
- wartość powyżej 3000 zł do 10 000 zł – 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3000 zł;
- wartość powyżej 10 000 zł do 30 000 zł – 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł;
- wartość powyżej 30 000 zł do 60 000 zł – 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30 000 zł;
- wartość powyżej 60 000 zł do 1 000 000 zł – 1010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60 000 zł;
- wartość powyżej 1 000 000 zł do 2 000 000 zł – 4770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł;
- wartość powyżej 2 000 000 zł – 6770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, nie więcej jednak niż 10 000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn nie więcej niż 7500 zł.
Jeśli nieruchomość jest przedmiotem umowy, koszty notarialne są również takie same. Dla przykładu, jeśli mieszkanie warte jest 400 tys. zł, to maksymalna stawka notarialna za sporządzenie takiej umowy będzie wynosiła 1010 zł + 0,4%, czyli 2370 zł. Co więcej, oprócz taksy musimy zapłacić również:
- podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2% wartości nieruchomości (jeśli nabywca nie jest zwolniony z tego podatku),
- opłatę sądową w przypadku, gdy dla nieruchomości jest prowadzona księga wieczysta – 200 zł za wpis prawa własności oraz opcjonalnie 200 zł za wpis hipoteki na rzecz banku, jeśli nabywca finansuje zakup mieszkania za pomocą kredytu hipotecznego,
- taksę za wypisy aktu notarialnego – 6 zł + VAT 23% za każdą rozpoczętą stronę.
Koszty notarialne darowizny nieruchomości wyniosą tyle samo co w przypadku zakupu mieszkania. Warto pamiętać jednak o tym, że osoba obdarowana musi zapłacić podatek od darowizny, a jego wysokość zależy od tego, w której grupie podatkowej się znajduje.
Jeśli zdecydujemy się podpisać umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości, koszty notarialne za sporządzanie umowy najczęściej rozbijane są na pół i połowa opłaty uiszczana jest przy umowie przedwstępnej, a druga podczas podpisania umowy przenoszącej własność.
Koszty notarialne – ogólne informacje
Decydując się na zakup mieszkania lub domu, należy liczyć się z wieloma kosztami. Osoby, które chcą sfinansować transakcję pieniędzmi pożyczonymi z banku, w pierwszej kolejności sprawdzają kalkulator kredytu hipotecznego, aby obliczyć wysokość rat.To nie jedyny wydatek, z którym przyjdzie nam się zmierzyć. Same koszty notariusza są dość wysokie i zwykle należy zapłacić za nie z własnej kieszeni, a to może stanowić niemałe obciążenie w budżecie domowym.
Wysokość taksy notarialnej, czyli kwoty, którą pobiera notariusz za udokumentowanie czynności prawnej, zależy od rodzaju działania i wartości transakcji. Na szczęście, maksymalne „ceny”, z jakimi się spotkamy, są takie same w przypadku każdej kancelarii.
Graniczne wysokości zostały opisane w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 roku w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej.
Koszty notarialne przy zakupie mieszkania z rynku wtórnego
Podstawowy koszt u notariusza to opłata za sporządzenie umowy kupna-sprzedaży nieruchomości w formie aktu notarialnego. Jej wysokość zależy od wartości nieruchomości. Dodatkowo notariusz pobierze opłatę za wpis do księgi wieczystej oraz podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) w przypadku zakupu mieszkania z rynku wtórnego.
Przy zakupie mieszkania z rynku wtórnego oprócz standardowych opłat należy uwzględnić 2% podatku PCC. Jeśli mieszkanie kosztuje 500 tys. zł, podatek wyniesie 10 tys. zł. Dodatkowe koszty obejmują opłatę za wpis do księgi wieczystej oraz wpis hipoteki.
Koszty notarialne przy zakupie mieszkania z rynku pierwotnego
Koszty notarialne przy zakupie mieszkania z rynku pierwotnego są nieco niższe, ponieważ nie obejmują podatku PCC. Standardowo pobierana jest taksa notarialna od wartości transakcji, opłata za założenie księgi wieczystej i wpis do niej. Przy zawieraniu umowy deweloperskiej płaci się także za wpis roszczenia do księgi wieczystej.
Koszty notarialne przy zakupie domu
Podobnie jak przy innych nieruchomościach, przy zakupie domu koszty notarialne również zależą od jego wartości. Oczywiście najczęściej te koszty ponosi kupujący Dla domu o wartości 1 mln zł maksymalna stawka wynosi 4770 zł netto, do czego należy doliczyć VAT w wysokości 23%.
Koszty notarialne przy zakupie działki
Zakup działki również wymaga udziału notariusza. Wysokość taksy zależy od przeznaczenia działki. Dla działki budowlanej z przyłączami mediów opłata wynosi połowę maksymalnej stawki taksy notarialnej.
Koszty notarialne przy wykupie mieszkania komunalnego
Wykup mieszkania komunalnego wiąże się z wieloma bonifikatami, w tym obniżoną wysokością taksy notarialnej. Najemca płaci połowę standardowej opłaty oraz koszty wpisu do księgi wieczystej i podatek od czynności cywilnoprawnych.
Koszty notarialne przy umowie przedwstępnej
Umowa przedwstępna, choć można ją podpisać bez notariusza, w formie aktu notarialnego najlepiej zabezpiecza interesy obu stron. Koszty wynoszą 50% stawki maksymalnej, a drugą połowę płaci się przy umowie przenoszącej własność.
Pozostałe usługi notarialne. Jak wyglądają opłaty?
Koszt notariusza to nie tylko opłaty związane z zakupem mieszkania lub domu. Kancelarie notarialne zajmują się też innymi sprawami, np. tymi dotyczącymi spadku czy wynajmu nieruchomości.
Z jakich usług możemy skorzystać, udając się do notariusza? Poniżej przedstawiamy najczęściej wykonywane przez niego usługi wraz z opłatami:
- sporządzenie pełnomocnictwa notarialnego – 30 zł;
- oświadczenie dotyczące o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku – 50 zł;
- sporządzenie aktu notarialnego dokumentującego testament – 50 zł;
- przygotowanie dokumentacji zrzeczenia się własności nieruchomości lub do użytkowania wieczystego – 80 zł;
- przygotowanie dokumentacji testamentu zawierającego zapis o poleceniu bądź pozbawieniu uprawionego spadku do zachowku – 150 zł;
- sporządzenie małżeńskiej umowy majątkowej – 400 zł;
- poświadczenie podpisu – w przypadku dokumentów oznaczonych sumą pieniężną 1/10 wynagrodzenia, jakie należałoby się, gdyby dokument sporządzono w formie aktu notarialnego ma więcej niż 300 zł; w pozostałych przypadkach 20 zł.
Kto ponosi koszty notarialne?
Koszty notarialne najczęściej ponosi kupujący, choć prawo nie reguluje tego jednoznacznie. Chociaż na forach internetowych aż roi się od zapytań takich jak: kto ponosi koszty notarialne przy zakupie mieszkania czy kto ponosi koszty notarialne przy zakupie działki, to niestety ile pytań, tyle samo odpowiedzi.
Kwestia ponoszenia kosztów notarialnych nie jest jednoznacznie określona w jednej ustawie. Zwyczajowo jednak, w praktyce przyjęło się, że koszty te ponosi kupujący. Pewne wskazówki na ten temat można znaleźć w rozporządzeniu regulującym maksymalne stawki notarialne oraz w Kodeksie cywilnym:
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej:
"§ 3. Maksymalne stawki taksy notarialnej określone w rozporządzeniu nie obejmują podatku od towarów i usług oraz nie dotyczą czynności, które zgodnie z przepisami prawa są zwolnione od opodatkowania tym podatkiem."
Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93 z późn. zm.):
"Art. 720. § 1. Umowa sprzedaży nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego."
Powyższe przepisy wskazują na obowiązek zachowania formy aktu notarialnego przy sprzedaży nieruchomości, ale nie regulują jednoznacznie, kto ponosi koszty notarialne.
W praktyce, zgodnie z zasadą swobody umów (Art. 353 Kodeksu cywilnego), strony transakcji mogą ustalić między sobą, kto ponosi koszty notarialne. Ostateczne ustalenia dotyczące podziału tych kosztów są więc wynikiem negocjacji między kupującym a sprzedającym. Wyjątek stanowi jedynie zakup nowej nieruchomości. Kto płaci za notariusza przy kupnie mieszkania od dewelopera?
Zgodnie z przepisami koszty sporządzenia umowy deweloperskiej u notariusza dzielone są po połowie między dewelopera a nabywcę. Z kolei w przypadku zawierania już umowy przyrzeczonej przenoszącej prawo własności, taksę notarialną pokrywa w całości nabywca mieszkania.
Koszty notarialne przy zakupie gruntu rolnego podobnie jak zakupu działki również zwyczajowo ponosi kupujący. Prawo nie mówi jednak o tym wprost, dlatego istnieją przypadki, w których można spróbować „dogadać się” ze sprzedającym i podzielić koszty na pół.
Maciej Kazimierski
Stawki notarialne przy zakupie mieszkania – TABELA
Umowa deweloperska – zakup mieszkania na rynku pierwotnym
|
Cena mieszkania |
PCC |
Taksa notarialna |
Opłata sądowa |
|
300 tys. zł |
0 zł |
Za sporządzenie aktu notarialnego – w sumie 1 970 zł netto
(połowa tej kwoty 985 zł uiszczana jest przy zawieraniu umowy deweloperskiej, a reszta przy umowie przeniesienia własności)
Za wypis aktu notarialnego – 6 zł za każdą stronę, w sumie około 100-200 zł |
150 zł - za wpis roszczenia wynikającego z umowy deweloperskiej do księgi wieczystej 60 zł – za założenie księgi wieczystej 200 zł – za wpis prawa własności do księgi wieczystej 200 zł – za wpis hipoteki do KW w przypadku brania kredytu hipotecznego |
|
500 tys. zł |
0 zł |
Za sporządzenie aktu notarialnego – w sumie 2 770 zł netto
(połowa tej kwoty 1 385 zł uiszczana jest przy zawieraniu umowy deweloperskiej, a reszta przy umowie przeniesienia własności)
Za wypis aktu notarialnego – 6 zł za każdą stronę, w sumie około 100-200 zł |
150 zł - za wpis roszczenia wynikającego z umowy deweloperskiej do księgi wieczystej 60 zł – za założenie księgi wieczystej 200 zł – za wpis prawa własności do księgi wieczystej 200 zł – za wpis hipoteki do KW w przypadku brania kredytu hipotecznego |
|
700 tys. zł |
0 zł |
Za sporządzenie aktu notarialnego – w sumie 3 570 zł netto
(połowa tej kwoty 1 785 zł uiszczana jest przy zawieraniu umowy deweloperskiej, a reszta przy umowie przeniesienia własności)
Za wypis aktu notarialnego – 6 zł za każdą stronę, w sumie około 100-200 zł |
150 zł - za wpis roszczenia wynikającego z umowy deweloperskiej do księgi wieczystej 60 zł – za założenie księgi wieczystej 200 zł – za wpis prawa własności do księgi wieczystej 200 zł – za wpis hipoteki do KW w przypadku brania kredytu hipotecznego |
Umowa sprzedaży lokalu mieszkalnego – zakup mieszkania na rynku wtórnym
|
Cena mieszkania |
PCC |
Taksa notarialna |
Opłata sądowa |
|
300 tys. zł |
6 tys. zł |
Za sporządzenie aktu notarialnego – w sumie 1 970 zł netto
Za wypis aktu notarialnego – 6 zł za każdą stronę, w sumie około 100-200 zł |
200 zł – za wpis prawa własności do księgi wieczystej 200 zł – za wpis hipoteki do KW w przypadku brania kredytu hipotecznego |
|
500 tys. zł |
10 tys. zł |
Za sporządzenie aktu notarialnego – w sumie 2 770 zł netto
Za wypis aktu notarialnego – 6 zł za każdą stronę, w sumie około 100-200 zł |
200 zł – za wpis prawa własności do księgi wieczystej 200 zł – za wpis hipoteki do KW w przypadku brania kredytu hipotecznego |
|
700 tys. zł |
14 tys. zł |
Za sporządzenie aktu notarialnego – w sumie 3 570 zł netto
Za wypis aktu notarialnego – 6 zł za każdą stronę, w sumie około 100-200 zł |
200 zł – za wpis prawa własności do księgi wieczystej 200 zł – za wpis hipoteki do KW w przypadku brania kredytu hipotecznego 200 zł – za wpis prawa własności do księgi wieczystej 200 zł – za wpis hipoteki do KW w przypadku brania kredytu hipotecznego |
Koszty notarialne przy umowie przedwstępnej
|
Cena mieszkania |
PCC |
Taksa notarialna |
|
300 tys. zł |
0 zł |
Za sporządzenie aktu notarialnego – 985 zł netto
Za wypis aktu notarialnego – 6 zł za każdą stronę, w sumie około 100-200 zł |
|
500 tys. zł |
0 zł |
Za sporządzenie aktu notarialnego – w sumie 1 385 zł netto
Za wypis aktu notarialnego – 6 zł za każdą stronę, w sumie około 100-200 zł |
|
700 tys. zł |
0 zł |
Za sporządzenie aktu notarialnego – w sumie 1 785 zł netto
Za wypis aktu notarialnego – 6 zł za każdą stronę, w sumie około 100-200 zł |
Co wpływa na koszty notarialne?
Na koszty notarialne wpływa kilka czynników i do najważniejszych z nich możemy zaliczyć:
- zakres czynności wykonanych przez notariusza,
- obowiązująca wysokość taksy notarialnej dla danej czynności,
- wartość transakcji – w przypadku zakupu mieszkania, cena jego zakupu,
- cennik danej kancelarii notarialnej.
Jak obliczyć opłaty u notariusza?
W internecie można znaleźć specjalne narzędzie, które pozwoli nam obliczyć wysokość kosztów notarialnych. Kalkulator działa na podstawie prostego formularza, wystarczy wpisać wartość nieruchomości oraz wybrać rodzaj czynności prawnej.
Za pomocą kalkulatora notarialnego możemy obliczyć np. wysokość taksy przy podpisywaniu umowy przedwstępnej, ustanowieniu hipoteki, czy też umowy kupna-sprzedaży.
Dodatkowe źródła informacji:
Taksa notarialna w 2023 r., https://www.infor.pl/
Koniec z podatkiem PCC przy nabyciu pierwszego mieszkania z rynku wtórnego, https://www.pit.pl
Cennik czynności notarialnych, http://notariusz-jablonski.pl
