Akcja kredytowa w Polsce – analiza, dane, prognozy

Może zastanawiasz się, dlaczego jednego roku bank chętnie udziela kredytu, a rok później podnosi poprzeczkę? Kluczem do zrozumienia tej dynamiki jest pojęcie akcji kredytowej.

W skrócie:

• Akcja kredytowa to suma i dynamika kredytów udzielanych przez banki – dla firm i klientów indywidualnych.

• W 2025 roku obserwujemy silne odbicie akcji kredytowej, szczególnie w kredytach hipotecznych.

• Banki łagodzą kryteria, popyt rośnie, ale nie brak też ostrożności – zwłaszcza w segmencie przedsiębiorstw.

• Prognozy na kolejne miesiące są optymistyczne, ale zależne m.in. od stóp procentowych i sytuacji makroekonomicznej.

Co to jest „akcja kredytowa”?

Wyobraź sobie, że banki i inne instytucje finansowe to „silnik finansowy” gospodarki — kiedy działają sprawnie, kredyty są udzielane, pieniądz krąży, gospodarka się rozwija. Tym „silnikiem” jest między innymi właśnie akcja kredytowa.

Definicja

„Akcja kredytowa” to w szerokim sensie działania kredytodawców (banków i instytucji finansowych) związane z udzielaniem kredytów — zarówno liczba tych kredytów, ich wartość, jak i warunki ich udzielania. W prostszych słowach: to ilość i jakość nowych kredytów udzielanych w określonym okresie.

Dlaczego ważna?

• Dzięki akcji kredytowej gospodarka może się finansować: firmy inwestują, konsumenci wydają, mieszkania się budują.

• Banki oceniają swoje portfele kredytowe i ryzyko — im większa akcja kredytowa, tym więcej zobowiązań do monitorowania.

• Organy nadzoru (np. Narodowy Bank Polski) i regulatorzy zwracają na nią uwagę jako miernik kondycji sektora bankowego i potencjalnego ryzyka danych kredytów.

Analogia

Możesz to zobrazować tak: wyobraź sobie ogród (gospodarkę). Banki są ogrodnikami, kredyty — nawozem. „Akcja kredytowa” to tempo, w jakim ogrodnik rozsiewa nawóz — jeśli rozsiewa dużo, rośliny mogą rosnąć szybko. Ale jeśli rozsiewa zbyt dużo lub w złych warunkach, mogą być chwasty (złe kredyty), albo rośliny nie przeżyją (zwiększone ryzyko). Tak samo w finansach — zbyt gwałtowna lub nieprzemyślana akcja kredytowa niesie ryzyko.

Czynniki wpływające na akcję kredytową

Może zastanawiasz się: co decyduje o tym, że banki udzielają więcej lub mniej kredytów? Oto główne czynniki:

• Popyt na kredyty

Jeśli gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa chcą pożyczać — akcja kredytowa może rosnąć. Przykład: w 2025 roku wzrósł popyt na kredyty mieszkaniowe i gotówkowe.

• Warunki kredytowania i kryteria udzielania

Banki ustalają warunki (oprocentowanie, marże, wymagania zabezpieczeń, wkład własny). Gdy warunki są łagodniejsze — łatwiej o kredyt, więc akcja rośnie. W II kw. 2025 r. banki planowały złagodzić kryteria dla gospodarstw domowych.

• Koszty finansowania i warunki makroekonomiczne

1. Stopy procentowe: im niższe stopy, zazwyczaj taniej kredyt, więc większy popyt. (Choć nie zawsze – bo ważna jest też zdolność kredytowa). Przykład: prognozy spadku stóp wpływały na wzrost popytu. 
2. Ryzyko i regulacje: jeśli bankom grozi ryzyko kredytowe, mogą one ograniczać akcję kredytową. Regulacje nadzorcze mają tu kluczowe znaczenie. 

• Warunki gospodarcze i rynkowe

1. Wzrost gospodarczy, zatrudnienie, dochody – więcej osób chce kredytów, banki są bardziej skłonne je udzielać.

2. Natomiast spowolnienie gospodarcze, wysokie bezrobocie, niepewność – banki mogą się wstrzymać.

3. Rynek nieruchomości czy popyt na mieszkania również wpływa na kredyty mieszkaniowe.

• Finansowanie banków i depozyty

Banki muszą mieć środki, by udzielać kredytów. Jeśli ich depozyty rosną, mogą chcieć zwiększyć akcję kredytową, choć czasem zachowują ostrożność.

Akcja kredytowa w Polsce – stan i trendy na 2025 rok

Teraz przejdźmy do konkretnych danych i obserwacji w Polsce — co dzieje się tu i teraz.

Główne fakty:

• W II kwartale 2025 r. banki udzieliły o ok. 15 % więcej kredytów mieszkaniowych niż w poprzednim kwartale i o ok. 22 % więcej niż rok wcześniej. 

• Średnia wartość nowego kredytu mieszkaniowego przekroczyła 443 tys. zł w II kw. 2025.

• W maju 2025 r. w porównaniu z majem 2024: kredytów mieszkaniowych +23,7% liczbowo, kredytów gotówkowych +17,8%. Natomiast kredytów ratalnych mniej o 15,9%.

• Banki planują w II kw. 2025 dalsze łagodzenie kryteriów kredytowych dla gospodarstw domowych i MSP. 

• Jednakże w niektórych segmentach (np. kredyty dla przedsiębiorstw) sytuacja wciąż ostrożna — w I kw. 2025 banki odnotowały tylko 3 % wzrostu w kredytach dla niefinansowych przedsiębiorstw, co po słabszym 2023 r. jest umiarkowanym ożywieniem.

Co to oznacza?

• Sygnał: akcja kredytowa mieszkaniowa nabiera tempa — co może oznaczać większą aktywność banków oraz klientów.

• Wzrost średniej wartości kredytu sugeruje, że kredytobiorcy zaciągają większe zobowiązania lub banki są skłonne udzielać wyższych kwot.

• Łagodzenie kryteriów kredytowych może być próbą pobudzenia akcji kredytowej — banki reagują na popyt i konkurencję.

• Mimo pozytywnych sygnałów, w niektórych segmentach (przedsiębiorstwa) nadal ostrożność — co wskazuje, że akcja kredytowa nie jest jednolicie „rozkręcona”.

Co wpływa dziś i w najbliższej przyszłości na akcję kredytową?

Rozważmy, jakie są najbliższe wyzwania i szanse dla akcji kredytowej w Polsce — to pomoże Ci zrozumieć, na co zwracać uwagę jako potencjalny kredytobiorca lub obserwator rynku.

Szanse:

• Oczekiwana obniżka stóp procentowych — już zapowiedziana przez NBP — może zwiększyć popyt na kredyty.

• Wzrost wynagrodzeń i poprawa sytuacji gospodarczej sprzyjają większej zdolności kredytowej klientów.

• Programy rządowe dopłacające do kredytów mieszkaniowych (np. Bezpieczny Kredyt 2 %) oraz łagodniejsze warunki mogą zachęcać do wzięcia kredytu. 

Wyzwania / ryzyka:

• Wysokie stopy procentowe (lub ich możliwy wzrost) mogą zmniejszyć zdolność kredytową i ostudzić popyt.

• Rosnące koszty życia, inflacja – mogą ograniczyć chęć lub możliwość brania nowych zobowiązań.

• Banki mogą ograniczać akcję kredytową, jeśli ocenią ryzyko jako zbyt wysokie — np. w przypadku spadającej jakości portfela kredytowego lub narastających regulacji. 

• Jeśli kryteria udzielania kredytu będą zbyt ostrożne, akcja może się hamować.

• Rynek nieruchomości i ceny mieszkań – jeśli ceny będą znów bardzo rosły, może pojawić się bariera popytowa (np. brak wkładu własnego).

Trendy, na które warto zwrócić uwagę:

• Czy banki dalej będą łagodziły kryteria kredytowe – obserwuj raporty NBP.

• Jak zmienia się średnia kwota kredytu – rośnie czy maleje?

• Jaki jest udział kredytów udzielanych – mieszkaniowe vs konsumpcyjne vs dla firm?

• Jak wygląda relacja kredytów do depozytów w bankach – czy banki mobilizują środki na akcję kredytową, czy hamują ją?

Co to oznacza dla Ciebie – jako potencjalnego kredytobiorcy lub osoby obserwującej rynek

Może zastanawiasz się: „A co ja z tego mam?”. Oto kilka praktycznych wniosków.

Jeśli myślisz o kredycie mieszkaniowym

• Dobra wiadomość: akcja kredytowa w tym segmencie rośnie – może oznaczać większą konkurencję banków, lepsze warunki.

• Sprawdź swoją zdolność kredytową – mimo wzrostu akcji, warunki nadal mogą być wymagające.

• Zwróć uwagę na oprocentowanie i przewidywane zmiany stóp – jeśli stopy spadną, rata może być niższa.

• Rozważ, czy poziom zadłużenia jest dla Ciebie bezpieczny – im większa akcja kredytowa, tym większa liczba kredytobiorców wchodzi w zobowiązania.

Jeśli interesuje Cię kredyt konsumpcyjny lub dla firm

• Banki również spodziewają się wzrostu popytu na kredyty konsumpcyjne. 

• Dla firm – sytuacja jest bardziej zróżnicowana, banki mogą być ostrożniejsze.

Jako obserwator rynku

• Wzrost akcji kredytowej może być sygnałem, że gospodarka się rozkręca.

• Ale należy też uważać na sygnały ostrzegawcze: nadmierny wzrost może generować ryzyko systemowe.

• Śledź dane: raporty Biuro Informacji Kredytowej (BIK), NBP, raporty instytucji branżowych.

Podsumowanie

Wyobraź sobie teraz: jesteś sterem statku finansowego – akcja kredytowa to wiatr w twoje żagle. Gdy wieje mocno i kierunek jest dobry – statek płynie szybko. Ale jeśli wiatr wieje zbyt mocno, w złym kierunku, bez steru – może być trudniej.

W Polsce w 2025 r. akcja kredytowa – szczególnie w segmencie mieszkaniowym – nabiera tempa. Banki udzielają więcej kredytów, warunki są łagodniejsze, popyt rośnie. Jednak zarówno banki, jak i kredytobiorcy muszą być świadomi ryzyka: warunki makroekonomiczne, stopy procentowe i zdolność do spłaty nadal odgrywają kluczową rolę.

Jeśli chcesz — mogę przygotować interaktywną analizę: wykresy dla akcji kredytowej w Polsce, prognozy na kolejne 12 miesięcy, oraz co to może oznaczać dla różnych typów kredytobiorców (mieszkanie, konsumpcja, firma). Czy chciałbyś, abym to zrobił?