Czyszczenie BIK to termin często używany w kontekście poprawy historii kredytowej w Biurze Informacji Kredytowej (BIK), które gromadzi dane o zobowiązaniach finansowych osób i firm w Polsce. Proces ten polega na weryfikacji i ewentualnym usunięciu błędnych lub nieaktualnych wpisów z raportu kredytowego, co może poprawić zdolność kredytową.
BIK, czyli Biuro Informacji Kredytowej, prowadzi bazę danych wszystkich klientów banków w Polsce i części pożyczkobiorców. Instytucje oraz niektóre firmy pozabankowe korzystają z niej przy ocenie wiarygodności finansowej klienta. Jeśli w BIK-u znajdują się negatywne informacje, wniosek np. o kredyt gotówkowy czy kredyt hipoteczny, najprawdopodobniej od razu zostanie w banku odrzucony.
Czyszczenie BIK odnosi się do działań podejmowanych w celu poprawy historii kredytowej w Biurze Informacji Kredytowej, ale warto zauważyć, że nie zawsze jest to możliwe lub legalne w sensie usunięcia negatywnych wpisów.
Wpisy w Biurze Informacji Kredytowej
Banki i instytucje finansowe przekazują dane do bazy Biura Informacji Kredytowej w przypadku zaciągnięcia przez klienta kredytu. Następnie informują o tym, czy miesięczne raty są spłacane terminowo, czy z opóźnieniem. Dane w BIK-u aktualizowane są automatycznie co tydzień.
W bazach danych BIK-u znajdują się więc wszelkie informacje o zobowiązaniach kredytowych zaciągniętych w bankach, SKOK-ach czy w innych firmach, które współpracują z BIK-iem. Zasady przekazywania danych do BIK-u, ich przechowywania oraz wprowadzania do nich ewentualnych zmian są regulowane przez Prawo bankowe.
Dodatkowo na stronie BIK-u można przeczytać, że tylko instytucja, która wystawiła informację o pożyczkobiorcy, może je usunąć. Biuro Informacji Kredytowej jest zatem administratorem danych zawierających zobowiązania finansowe w instytucjach pożyczkowych.
W zależności od tego, czy kredyt był spłacany w terminie, czy też nie, informacje zawarte w bazie danych BIK-u są pozytywne i negatywne. Dobra historia w BIG ze spłacanymi na czas zobowiązaniami podnosi wiarygodność.
Jeśli klient ma złą historię kredytową, bank nie będzie skłonny udzielić mu kredytu hipotecznego czy gotówkowego. W takim wypadku zostają tylko instytucje pozabankowe, które oferują pożyczki gotówkowe bez sprawdzania bazy BIK-u i KRD.
Ile lat BIK przechowuje dane?
Prawo bankowe wskazuje, że jeśli minęło 60 dni od terminu spłaty kredytu, a jednocześnie – kolejnych 30 dni od momentu poinformowania przez bank, SKOK lub firmę pożyczkową o zamiarze przetwarzania tych informacji, to dane te mogą być przetwarzane bez zgody klienta przez 5 lat.
Historia kredytowa jest widoczna w bazie BIK-u przez 5 lat. Po upływie okresu 5 lat od wpisania dłużnika na listę BIK-u nasze dane dotyczące nieterminowej spłaty zobowiązania będą usuwane na prośbę osoby z bazy tej instytucji. Po zapłacenie zgodnie z harmonogramem informacja o tym jest widoczna dla innych banków, jeśli kredytobiorca wyraził na to zgodę.
Czy można wyczyścić historię w BIK-u?
Czy można wyczyścić BIK i kiedy możemy to zrobić? Jak można się dowiedzieć na stronie internetowej Biura Informacji Kredytowej, tylko w 3 przypadkach można wyczyścić historię, a raczej wpłynąć na zmiany zawartych w niej informacji:
- w przypadku cofnięcia zgody na przetwarzanie informacji przez kredytodawcę – czyszczenie BIK-u jest dostępne, kiedy kredyt został spłacony w terminie;
- jeśli minął okres 5 lat od spłaty kredytu niezapłaconego w terminie do 60 dni – można wyczyścić niekorzystne informacje z bazy BIK-u po tym okresie poprzez cofnięcie zgody na przetwarzanie danych osobowych;
- w bazie danych są nieaktualne lub nieprawdziwe informacje dotyczące zobowiązań kredytobiorcy.
W pierwszym przypadku możemy wyczyścić informacje o terminowo spłaconym kredycie. Stają się one niewidoczne dla innych banków i firm pożyczkowych. Co ważne, „terminowy” odnosi się nie tylko do pożyczek spłaconych o czasie, lecz także do takich, których opóźnienie terminu uregulowania nie przekroczyło 60 dni.
Banki i niektóre instytucje finansowe nieprzychylnie patrzą nawet na kilku- lub kilkunastodniowe opóźnienie w spłacie kredytu. W tym wypadku dobrze jest cofnąć zgodę na przetwarzanie danych, natomiast przy terminowym spłacaniu kredytów gotówkowych warto zostawić informacje o nich w bazie BIK-u.
Z kolei w wypadku opóźnienia spłaty powyżej 60 dni, w sytuacji, gdy upłynęło 30 dni od powiadomienia banku, musimy liczyć się z tym, że nasze zobowiązania będą widoczne przez okres 5 lat, czy tego chcemy, czy nie. Po upłynięciu tego okresu można cofnąć zgodę na przetwarzanie danych i usunąć z BIK-u niekorzystną historię zadłużenia.
Trzeci przypadek jest dość rzadki. Nieprawdziwe i nieaktualne informacje w BIK-u to bardzo wyjątkowa sytuacja. Warto wspomnieć, że Biuro Informacji Kredytowej jest tylko administratorem danych i nie ma możliwości ich samodzielnego modyfikowania. Musimy więc przesłać pismo reklamacyjne do banku czy firmy pożyczkowej, która przekazuje informacje do BIK-u.
Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) dla oferty kredytów gotówkowych wynosi 10,20%. Okres obowiązywania umowy: 48 mies., całkowita kwota pożyczki: 20 000 zł. Całkowity koszt zobowiązania spłacanego w ratach równych (annuitetowych): 4 233,07 zł, całkowita kwota do zapłaty: 24 233,07 zł. Spłata następuje w 48 ratach równych (annuitetowych). Kalkulacja została dokonana na dzień 2 grudnia 2024 roku na reprezentatywnym przykładzie.
Jak wygląda wykreślenie z BIK-u po spłacie zobowiązania?
Usunięcie danych z BIK-u po spłacie zobowiązania jest możliwe, choć wszystko zależy od tego, czy raty kapitałowo-odsetkowe były przelewane regularnie, terminowo czy też powstały opóźnienia kwalifikujące do negatywnego wpisu. Skasowanie informacji po terminowym przelaniu rat możliwe jest od razu po zamknięciu umowy, choć nie leży w interesie samego klienta.
Pozytywne dane w BIK-u przyspieszają wydanie oczekiwanej decyzji kredytowej i zwiększają szanse na zobowiązanie w banku. Wykreślenie takich danych z BIK-u po spłacie kredytu powoduje, że bank udzielający w przyszłości zobowiązania temu klientowi nie dowie się, że okazał się on wcześniej rzetelnym klientem, któremu warto zaufać i udzielić zobowiązania.
Czy jednak czyszczenie BIK-u jest skuteczne, jeśli kredyt był spłacany z opóźnieniami? Nawet po zakończeniu umowy kredytowej klient nie uzyska możliwości wykreślenia swoich danych z bazy BIK-u.
Nie ma bowiem szansy na cofnięcie wyrażonej zgody na przetwarzanie danych osobowych przez tę instytucję. Dane te zostaną usunięte dopiero po 5 latach od zakończenia spłaty zobowiązania. Powinno to być realizowane przez BIK automatycznie, ale jeśli nie nastąpi usunięcie tych informacji po uregulowaniu kredytu, to możesz złożyć wniosek do banku, który przekazał informacje do BIK-u, o wykreślenie ich z bazy po upływie określonego czasu.
Kiedy możliwe jest wyczyszczenie BIK-u?
Samo sformułowanie „czyszczenie BIK-u” nie jest dość precyzyjne i nie da się go łatwo wyjaśnić. Warto jednak dowiedzieć się, czym ono jest i jak przebiega.
Nazwa może sugerować, że ktoś – jakaś firma – dzięki dostępowi do baz danych BIK-u przyciskiem myszy czy kilkoma komendami wydanymi za pośrednictwem komputera może po prostu usunąć niewygodne dane na temat klienta ubiegającego się na przykład o produkt hipoteczny.
Decyzja kredytowa banku w odniesieniu do wnioskodawcy, który w bazach BIK-u ma negatywne informacje, musi być odmowna. W takiej sytuacji część osób, które potrzebują zobowiązania, zgłasza się do firm wykonujących czyszczenie BIK-u. Problem w tym, że zasadniczo niemożliwe jest, by ktoś z zewnątrz mógł usunąć dane w BIK-u.
Czyszczenie rejestrów tak naprawdę nie jest wykonalne. Dane do BIK-u przekazywane są przez banki i inne podmioty finansowe. BIK sam z siebie nie modyfikuje informacji, jakie trafiają do bazy, a jedynie zajmuje się administrowaniem nimi i udostępnianiem bankom i firmom pożyczkowym na zasadzie wzajemności.
Jeśli kredyt nie jest spłacany terminowo, a klient spóźnia się z płatnością kolejnych rat, wówczas w BIK-u pojawiają się informacje na ten temat, a usługa czyszczenia baz ten instytucji nie pomoże.
Po 90 dniach, tj. 60 dniach opóźnienia w spłacie kredytu i 30-dniowym okresie, który upłynie od momentu, kiedy dłużnik został poinformowany np. przez bank o zamiarze przetwarzania informacji na temat danego zobowiązania, negatywne dane znajdą się w BIK-u i będą dostępne dla wielu podmiotów.
Przez 5 kolejnych lat mogą one być przetwarzane przez tę organizację bez zgody samego kredytobiorcy. Tylko sama zainteresowana osoba, której dane znajdują się w BIK-u, zwłaszcza te negatywne, może wnosić o wyczyszczenie BIK-u, ale wyłącznie w określonych sytuacjach:
- gdy decyduje się na odwołanie zgody na przetwarzanie danych o spłaconym już w terminie kredycie;
- gdy minie 5 lat od spłaty problematycznego zobowiązania, w przypadku którego powstały pewne opóźnienia;
- gdy negatywne informacje w historii w BIK-u są nieprawdziwe lub nieaktualne.
Jakie dane można usunąć z BIK-u?
W BIK-u znajdują się różne informacje na temat kredytobiorców. Dotyczą ich danych osobowych, rodzaju zaciąganych zobowiązań, ich wysokości czy okresu spłaty, a także trybu odprowadzania kolejnych rat kapitałowo-odsetkowych.
Jeśli korzystasz z możliwości usunięcia danych z BIK-u, to licz się z tym, że dotyczyć to będzie danych błędnych, nieaktualnych, takich, które przez pomyłkę zostały umieszczone w bazach BIK-u, oraz informacji o spłaconym już w terminie kredycie.
Jak wyczyścić BIK? Poradnik krok po kroku
Czyszczenie historii w BIK-u – krok po kroku wygląda w następujący sposób:
- Najpierw należy zamówić raport BIK-u z oficjalnej strony Biura Informacji Kredytowej i sprawdzić, jakie właściwie dane się w nim znajdują. Mogą być to wszelkie informacje o zaciąganych w ciągu ostatnich lat zobowiązaniach finansowych – kredytach i niekiedy również pożyczkach. Niewykluczone, że przekazane przez banki czy firmy pożyczkowe dane są nieprawdziwe albo zawierają błędy.
- Analizujemy raport. Sprawdzamy, gdzie w spłaconych zobowiązaniach są zaległości czy też niezgodność danych, decyduje to bowiem o wykreśleniu lub poprawieniu ich w BIK-u.
- Wysyłamy wniosek do instytucji finansowej, która w istocie dokonała wpisu do BIK-u na temat naszego kredytu. Pismo można uznać za reklamację. Bank ma 30 dni na rozpatrzenie dokumentu tego rodzaju. Jeśli nie otrzymamy odpowiedzi, to reklamację uważa się za pozytywnie rozpatrzoną.
- Pismo wysyłamy listem poleconym do Biura Informacji Kredytowej.
Jak wyczyścić BIK samemu?
Zamiast korzystać z usług firm oferujących czyszczenie BIK-u, warto dowiedzieć się, jak samodzielnie usunąć się z BIK-u. W przypadku, gdy negatywne informacje na Twój temat w są zgodne z rzeczywistością, niemożliwe będzie ich usunięcie. Jeśli chcesz dokonać oddłużania i czyszczenia BIK-u – zrób to sam! Skontaktuj się z instytucją kredytującą i wyjaśnij sytuację, jeśli dane są nieprawidłowe.
Jedynym wyjątkiem jest umieszczenie na przykład przez bank informacji o opóźnieniach w spłacie rat, gdy opóźnienie to było nie dłuższe niż 60 dni albo jeśli klient nie został poinformowany o zamiarze umieszczenia jego danych w BIK-u na 30 dni wcześniej.
Czyszczenie BIK-u samemu polega na skontaktowaniu się z bankiem, który przekazał dane na temat klienta do tej instytucji, i złożeniu w nim wniosku o ich skorygowanie.
Można również złożyć wniosek o wyczyszczenie BIK-u z informacji na swój temat po całkowitym zwrocie kredytu – jeśli doszło do tego w terminie, to klient może wycofać zgodę na przetwarzanie danych osobowych od razu po zakończeniu umowy. Nie jest to jednak działanie, które wpłynie pozytywnie na historię.
Jest wręcz przeciwnie, ponieważ wykreśleniu podlegają wówczas dane, które z uwagi na wcześniejsze doświadczenia stanowiłby wyraźną przesłankę, że klient będzie rzetelnym kredytobiorcą.
Jak napisać wniosek o wykreślenie z BIK-u? Wzór
Nie ma jednego wzorca, według którego należy przygotować wniosek o usunięcie danych z BIK-u. Przygotowując pismo z prośbą o ich wykreślenie, należy podać w nim najistotniejsze dane dla czyszczenia bazy tej instytucji. Wzór pisma co prawda nie istnieje, ale należy w nim zawrzeć takie informacje, jak:
- imię i nazwisko kredytobiorcy;
- adres;
- numer PESEL;
- seria i numer dokumentu tożsamości ze zdjęciem – najczęściej będzie to dowód osobisty;
- dane banku, do którego jest kierowany wniosek;
- nagłówek – reklamacja czy też cofnięcie zgody na przetwarzanie danych osobowych;
- numer i data zawarcia umowy kredytowej, której dane znalazły się w BIK-u z błędem lub są nieaktualne;
- argumentacja wniosku o usunięcie danych z BIK-u lub wycofanie zgody na ich przetwarzanie;
- podpis klienta.
Wniosek o wykreślenie danych z BIK-u można wysłać pocztą tradycyjną. Dobrą praktyką jest przy tym wybór listu poleconego, który pozwala na potwierdzenie faktu jego nadania. Można też przekazać wniosek do banku, od którego dane klienta trafiły do BIK-u, drogą elektroniczną, np. przez bankowość internetową.
Ile trwa czyszczenie BIK-u?
Po wysłaniu pisma reklamacyjnego do banku, który wprowadził informacje o zobowiązaniach, instytucja finansowa ma 30 dni na odpowiedź. Może w tym czasie przyjąć lub odrzucić zaproponowane we wniosku zmiany.
Gdy minie termin 30 dni od wysłania reklamacji, uznaje się ją za pozytywnie rozpatrzoną. Wysyłamy decyzje do BIK-u listem poleconym. Cały proces zmiany historii w tej instytucji może być różny i zależy od banku oraz szybkości dostarczenia decyzji do BIK-u.
Ile kosztuje czyszczenie w BIK-u?
Jeśli zastanawiasz się, ile kosztuje czyszczenie BIK-u, warto abyś wiedział, że cena jest uzależniona od tego, czy zrobisz to samodzielnie, czy skorzystasz z usług firmy. Jak wyżej jednak wspomniano, drugi sposób może być bardzo kosztowny, a często zupełnie niepotrzebny. Samodzielnego czyszczenia BIK-u dokonasz bowiem za darmo.
Lepiej podjąć kroki samemu, zwłaszcza że dostęp do BIK-u wcale nie jest tak skomplikowany, jak mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka. Raportu z tej instytucji, który pokaże Ci, jakie informacje na Twój temat znajdują się w jej bazie, nie pobierzesz za darmo. Pojedynczy egzemplarz kosztuje 39 zł.
Należy pamiętać, że nie istnieje coś takiego jak czyszczenie BIK-u – co najwyżej możesz cofnąć zgodę o przetwarzaniu danych lub złożyć wniosek o uregulowanie nieprawdziwych i nieaktualnych informacji – za to w istocie nic nie zapłacisz.
Czy warto skorzystać z pomocy firmy, która zajmuje się „czyszczeniem BIK-u”?
Oferty firm zajmujących się usługami czyszczenia BIK-u tak naprawdę nic nowego nie wnoszą do sytuacji klienta, zwłaszcza jeśli ten rzeczywiście spóźniał się ze spłatą swoich zobowiązań. Nie ma mowy w praktyce o kasowaniu BIK-u i KRD (Krajowego Rejestru Długów), a jedynie o usuwaniu niektórych danych, w ściśle określonych przypadkach.
Jeśli ktoś nie płacił rat kredytów w terminie i nie zareagował spłatą zaległości nawet po tym, jak bank wysłał mu informację o zamiarze wpisania negatywnej adnotacji na jego temat do BIK-u. W takiej sytuacji negatywny wpis i tak się pojawi, a żadna zewnętrzna firma nie jest w stanie go usunąć.
Natomiast dane błędne, nieaktualne lub omyłkowo umieszczone w bazach BIK-u oraz te, które informują o spłaconym terminowo kredycie, możesz usunąć sam, dokonując czyszczenia BIK-u.
Opinie o firmach zajmujących się takimi usługami bywają różne. Zachowaj ostrożność, jeśli zdecydujesz się na skorzystanie z nich. Takie same kroki możesz wykonać jak najbardziej samodzielnie. Musisz przy tym złożyć odpowiedni wniosek do swojego banku, który przekazał do BIK-u konkretne informacje. Sam też może usunąć szkodliwe wpisy, jeśli upłynęło już co najmniej 5 lat od zakończenia umowy.
Praca firm zajmujących się czyszczeniem BIK-u sprowadza się do przeanalizowania pobranego przez klienta odpłatnie raportu z BIK-u na jego temat i napisania wniosku do banku o aktualizację czy wykreślenie danych, o ile jest ku temu jakakolwiek podstawa prawna.