5/9/2025 | 10:06 AM
8 min. czytania
Kiedyś obietnica niższych rat i stabilności, dziś – dla wielu symbol finansowego koszmaru. Kredyt hipoteczny we frankach szwajcarskich to temat, który budzi emocje i pytania: czy opłaca się go brać? Jakie są jego ryzyka? I co zrobić, jeśli już go masz? Ten artykuł pomoże Ci zrozumieć, jak działa ten rodzaj kredytu, jak obecnie wygląda sytuacja frankowiczów oraz jak możesz zadbać o swoje prawa i portfel.
Kredyt we frankach szwajcarskich był popularnym rozwiązaniem w Polsce, jednak z biegiem lat stał się bardziej ryzykowny i mniej dostępny. Najważniejsze informacje:
- Kredyt we frankach był popularny przed 2008 rokiem dzięki niższemu oprocentowaniu i mniejszym ratom w porównaniu do kredytów w złotówkach.
- Ryzyko związane z wahaniami kursu CHF, szczególnie po „czarnym czwartku” 2015 roku, sprawia, że kredyt frankowy stał się obarczony dużym ryzykiem finansowym.
- Dzisiaj kredyty w tej walucie są rzadko oferowane, a osoby posiadające takie kredyty podejmują działania prawne, aby unieważnić umowy lub odzyskać nadpłacone kwoty.
- Orzecznictwo sądowe i regulacje KNF umożliwiają frankowiczom walkę o unieważnienie umów oraz przewalutowanie kredytów, oferując realną szansę na odzyskanie pieniędzy.
Kwota kredytu:
Co to jest kredyt we frankach i jak działa?
Kredyt hipoteczny we frankach szwajcarskich to zobowiązanie, które kiedyś przyciągało niskim oprocentowaniem i niższymi ratami niż kredyty w złotówkach – szczególnie przed 2008 rokiem, gdy frank uchodził za stabilną walutę, a stopy procentowe w Szwajcarii były bardzo niskie.
Dziś jednak kredyt ten nie jest już praktycznie dostępny – banki wycofały się z jego oferowania po kryzysie frankowym, a ryzyko związane z wahaniami kursu CHF sprawia, że trudno go uznać za bezpieczny wybór.
Kredyty te były indeksowane lub denominowane we frankach, co oznaczało, że mimo wypłaty w złotówkach, raty były przeliczane według aktualnego kursu, co prowadziło do znacznego wzrostu zadłużenia w przypadku wzrostu wartości franka.
Choć niektórzy frankowicze próbują dziś unieważnić umowy w sądzie z powodu klauzul niedozwolonych, kredyt we frankach w 2025 roku nie jest polecany – wymaga wysokiej świadomości finansowej i realnych dochodów w tej walucie, co potwierdzają eksperci.
Wypowiedź eksperta:
Kredyt we frankach może wydawać się korzystny, ale to produkt dla osób o bardzo wysokiej świadomości finansowej i stabilnych dochodach w tej walucie. Dziś zdecydowanie nie jest to rozwiązanie dla przeciętnego kredytobiorcy.
Dlaczego kredyty hipoteczne we frankach były kiedyś tak popularne?
Kredyty hipoteczne we frankach szwajcarskich zyskały ogromną popularność w Polsce w latach 2004–2009 – przede wszystkim ze względu na pozornie lepsze warunki niż te oferowane w złotówkach. Dla wielu osób był to sposób na spełnienie marzenia o własnym mieszkaniu przy niższych ratach miesięcznych. Co sprawiło, że frank był tak kuszący?
- Niskie stopy procentowe w Szwajcarii, które przekładały się na niższe raty.
- Niższe marże banków w porównaniu do kredytów złotowych.
- Niższa miesięczna rata – nawet o kilkaset złotych niższa niż przy kredycie w PLN.
- Większa dostępność – łatwiej było uzyskać zdolność kredytową.
- Niska świadomość ryzyka kursowego – klienci często nie rozumieli konsekwencji wzrostu kursu CHF.
- Agresywny marketing banków, które podkreślały korzyści, pomijając ryzyka.
📊 Tabela porównawcza: kredyt złotówkowy vs. frankowy (dla kwoty 300 000 zł, okres spłaty 30 lat, stan na 2008 r.)
| Parametr | Kredyt w PLN | Kredyt we frankach (CHF) |
|---|---|---|
| Oprocentowanie | ok. 6,5% | ok. 2,5% |
| Miesięczna rata | ok. 1 900 zł | ok. 1 400 zł |
| Marża banku | wyższa | niższa |
| Wysokość zdolności kredytowej | niższa | wyższa |
| Ryzyko kursowe | brak | bardzo wysokie |
Wszystko to sprawiało, że kredyt frankowy wydawał się rozwiązaniem idealnym – aż do momentu, gdy kurs franka gwałtownie wzrósł, a raty i całkowite zadłużenie niektórych kredytobiorców drastycznie się zwiększyły.
Jak kurs franka wpływa na wysokość rat kredytu hipotecznego?
Dla osób posiadających kredyt hipoteczny we frankach szwajcarskich kurs tej waluty ma kluczowe znaczenie – to właśnie od niego zależy wysokość raty oraz całkowite zadłużenie wobec banku. Kiedy frank był tani (ok. 2 zł w latach 2004–2008), kredyty wydawały się korzystne.
Jednak po tzw. „czarnym czwartku” w 2015 roku, gdy kurs franka przekroczył 4 zł, wielu frankowiczów zaczęło płacić znacznie wyższe raty, a część z nich – mimo wieloletniej spłaty – miała saldo kredytu wyższe niż kwota pierwotnie pożyczona.
Nawet niewielkie wahanie kursu, np. o 10–20%, może oznaczać różnicę w racie rzędu kilkuset złotych miesięcznie. Co ważne, kredyty indeksowane lub denominowane we frankach były przeliczane po bieżącym kursie bankowym, co narażało kredytobiorców także na nieprzejrzyste spready walutowe.
📈 Symulacja wpływu kursu CHF na ratę kredytu (dla przykładowego kredytu 300 000 zł na 30 lat):
| Kurs CHF/PLN | Szacunkowa rata miesięczna |
|---|---|
| 2,50 zł | ok. 1 300 zł |
| 3,50 zł | ok. 1 820 zł |
| 4,50 zł | ok. 2 340 zł |
| 5,00 zł | ok. 2 600 zł |
Przykład: Moja rata wzrosła o 80% – co zrobiłem?
Pan Michał w 2008 roku zaciągnął kredyt na 290 000 zł we frankach. Początkowo rata wynosiła ok. 1 200 zł. Po wzroście kursu CHF do 4,30 zł płacił już ponad 2 100 zł. Ostatecznie zdecydował się na pozew przeciwko bankowi, a w 2023 r. sąd unieważnił jego umowę kredytową jako zawierającą klauzule niedozwolone.
Wniosek? Kredyt we frankach to przykład zobowiązania o wysokim ryzyku walutowym – wahania kursu mogą zmienić miesięczną ratę, całkowitą wartość kredytu i sytuację finansową kredytobiorcy.
Jakie decyzje podjął Sąd Najwyższy i KNF w sprawie frankowiczów?
W ciągu ostatnich lat sytuacja frankowiczów diametralnie się zmieniła – głównie za sprawą przełomowych decyzji Sądu Najwyższego (SN) oraz działań Komisji Nadzoru Finansowego (KNF). Sąd Najwyższy w wielu wyrokach potwierdził, że umowy kredytów indeksowanych i denominowanych do franka szwajcarskiego zawierały tzw. klauzule abuzywne, czyli postanowienia niedozwolone, które naruszały prawa konsumentów. W rezultacie sądy powszechne coraz częściej stwierdzają nieważność całych umów, co otwiera frankowiczom drogę do odzyskania dużych kwot.
Prawo:
Postanowienie, które nie zostało indywidualnie uzgodnione i kształtuje prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy – jest niedozwolone (klauzula abuzywna) – art. 385¹ §1 Kodeksu cywilnego
KNF również zareagowała, publikując Rekomendację S, która zobowiązywała banki do większej przejrzystości przy udzielaniu kredytów walutowych oraz ograniczyła możliwość ich udzielania klientom nieposiadającym dochodów w danej walucie. Dodatkowo część banków została objęta postępowaniami nadzorczymi, a KNF wspierała ideę ugodowego rozwiązywania sporów między bankami a klientami.
Dzięki wspomnianym decyzjom tysiące kredytobiorców już odzyskało pieniądze lub unieważniło swoje umowy, a kolejni podejmują działania prawne. Orzecznictwo oraz regulacje nadzorcze dały więc realne podstawy do walki o sprawiedliwość i ochronę konsumenta w nierównym sporze z bankami.
Jakie działania podejmują frankowicze, by odzyskać pieniądze?
Frankowicze coraz częściej podejmują konkretne kroki, aby odzyskać nadpłacone pieniądze lub unieważnić swoje umowy kredytowe. Najpopularniejszą drogą są pozwy sądowe – zarówno indywidualne, jak i zbiorowe. Ich liczba stale rośnie, a statystyki pokazują, że większość zakończonych spraw kończy się wygraną klientów. Część kredytobiorców korzysta także z możliwości ugodowego rozwiązania sporu z bankiem, co pozwala uniknąć długiego procesu sądowego i osiągnąć satysfakcjonujące porozumienie.
Duże znaczenie miała również ustawa antyspreadowa, która pozwoliła kredytobiorcom spłacać kredyty bezpośrednio we frankach, omijając wysokie bankowe kursy wymiany. W praktyce obniżyło to koszty obsługi zadłużenia i zwiększyło świadomość konsumencką.
Do popularnych strategii należą także:
- Przewalutowanie kredytu na złotówki przy wsparciu prawnym,
- Nadpłacanie zobowiązania, aby zredukować saldo i odsetki,
- Analiza umowy przez kancelarię wyspecjalizowaną w sprawach frankowych,
- Mediacje lub negocjacje z bankiem w celu zawarcia ugody.
Lista kroków: Jak rozpocząć proces sądowy z bankiem:
- Zbierz dokumentację: umowa kredytowa, aneksy, harmonogramy spłat.
- Zleć analizę umowy przez prawnika specjalizującego się w kredytach CHF.
- Złóż reklamację do banku – może to być wymóg przed złożeniem pozwu.
- Zdecyduj: pozew indywidualny czy przyłączenie się do pozwu zbiorowego.
- Rozważ koszty i potencjalne zyski – kancelarie oferują często darmową wstępną ocenę sprawy.
📊 Tabela – szacunkowe koszty i potencjalne zwroty przy unieważnieniu umowy (dla kredytu 300 000 zł na 30 lat):
| Element | Wartość szacunkowa |
|---|---|
| Kwota nadpłacona przez klienta | ok. 100 000–150 000 zł |
| Koszt sprawy sądowej | ok. 5 000–10 000 zł |
| Czas trwania postępowania | 1,5–3 lata |
| Potencjalna korzyść netto | ok. 90 000–130 000 zł |
Coraz więcej osób decyduje się więc działać – dla wielu to nie tylko szansa na ulgę finansową, ale również sposób na dochodzenie sprawiedliwości po latach nierównej walki z instytucjami finansowymi.
Podsumowanie: Co dalej z kredytami frankowymi?
Kredyty hipoteczne we frankach szwajcarskich to temat, który wciąż pozostaje aktualny – zarówno dla osób posiadających takie zobowiązania, jak i dla instytucji finansowych oraz sądów. Choć od największego boomu minęło już kilkanaście lat, skutki tych decyzji finansowych są odczuwalne do dziś. Dla wielu frankowiczów oznaczają one nie tylko stres i znacznie wyższe raty, ale też szansę na odzyskanie pieniędzy w sądzie. Orzecznictwo coraz częściej staje po stronie konsumentów, co otwiera drogę do unieważnienia niekorzystnych umów lub ich przewalutowania.
Dziś kredyt we frankach to zdecydowanie większe ryzyko niż kiedyś – ze względu na zmienność kursu, brak stabilnej oferty takich produktów i trwające procesy prawne. Dlatego, zanim podejmiesz decyzję o wejściu w taki kredyt (jeśli jeszcze jest to możliwe), albo jeśli już go spłacasz – warto zasięgnąć porady prawnika, sprawdzić, czy Twoja umowa zawiera klauzule abuzywne i dokładnie przeliczyć możliwe koszty oraz zyski. To już nie tylko decyzja finansowa, ale także prawna – a każda pomyłka może drogo kosztować.
Ekspert radzi:
Sprawdź bezpłatnie, czy Twoja umowa frankowa zawiera niedozwolone zapisy – to może być pierwszy krok do odzyskania pieniędzy lub unieważnienia kredytu.
Dodatkowe źródła informacji:
Art. 3851. - - Kodeks cywilny, https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/kodeks-cywilny-16785996/art-385-1
Projekt ustawy usprawniającej postępowania w sprawach frankowych trafił do konsultacji, https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/projekt-ustawy-usprawniajacej-postepowania-w-sprawach-frankowych-trafil-do-konsultacji
CHF – kalendarium wydarzeń, https://finanse.uokik.gov.pl/chf/
Frankowicze, https://bip.brpo.gov.pl/pl/kategoria-tematyczna/frankowicze
