Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe – czym jest wsparcie SIM i kto może skorzystać?

Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe – na czym ma polegać wsparcie?

Kredyt hipoteczny na zakup własnego domu lub mieszkania to zdecydowanie najchętniej wybierana droga wśród Polaków, którzy chcą zamieszkać na swoim. Według danych zamieszczonych w raporcie AMRON-SARFiN cały 2020 rok, pomimo trwającej pandemii koronawirusa, był całkiem dobry pod względem udzielanych kredytów hipotecznych.

Właśnie wtedy zostało podpisanych ponad 204 tys. umów kredytowych, czyli jedynie o 9% mniej niż w roku poprzednim. To niewielka różnica, biorąc pod uwagę kryzys, który dotknął wiele do tej pory świetnie funkcjonujących branż.

Niestety, od kiedy weszła w życie Rekomendacja S, regulująca proces przyznawania kredytów hipotecznych, zdecydowanie zmniejszyła się grupa osób, która mogłaby o takie zobowiązanie wnioskować. Minimalny wkład własny na poziomie 20% odstrasza wielu ludzi, zwłaszcza młodych, będących jeszcze na dorobku.

To właśnie z myślą o tych, którzy nie mogą pozwolić sobie na zakup własnego mieszkania, powstały Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe, czyli popularne SIM-y. Zgodnie z założeniami, mają one zostać stworzone w ramach spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, spółek akcyjnych lub spółdzielni osób prawnych, a wybudowane w ramach programu mieszkania trafić na rynek wynajmu, z którego będą mogły skorzystać jedynie osoby spełniające określone kryteria.

Ministerstwo Rozwoju przygotowało szereg zmian w ustawach wspierających rozwój mieszkalnictwa. Niektóre z nich dotyczą np. przekształcenia obecnych TBS-ów w Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe. 

Warto wiedzieć: Bon mieszkaniowy - kto i na jakich zasadach skorzysta ze wsparcia rządu w ramach Nowego Ładu?

Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe — najważniejsze założenia SIM

Na realizację tej inwestycji samorządy będą mogły otrzymać dofinansowanie wynoszące do 35 proc. kosztów budowy oraz bezzwrotną pożyczkę w wysokości 3 mln złotych. Dodatkowo gminy mogą liczyć na preferencyjne warunki kredytu udzielanego przez Bank Gospodarstwa Krajowego, który z założenia ma być spłacany z wpływów z płatności czynszowych, wpłacanych przez mieszkańców.

Główne założenia Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych dotyczą przede wszystkim zwiększania dostępności mieszkań na wynajem dla osób, które nie mogą lub nie chcą wziąć kredytu hipotecznego na zakup własnego mieszkania. Lokatorzy, którzy skorzystają z oferty najmu, będą zobowiązani pokryć określony procent kosztów budowy lokalu. Co więcej, w niektórych sytuacjach, mogą oni starać się o otrzymanie tytułu własności do zajmowanego lokalu. 

Co przewiduje utworzenie Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych?

Utworzenie Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych przewiduje:

• budowę mieszkań na wynajem z niskim, atrakcyjnym jak na warunki lokalne czynszem;
• możliwość dojścia do własności wynajmowanego lokalu, pod warunkiem, że lokator zdecyduje się dokonać przy wpłacie odpowiednio wysokiej partycypacji;
• możliwość skorzystania z przerwy w płaceniu czynszu, pod warunkiem, że osoba wynajmująca nie zdecydowała się na opcję wykupu mieszkania;
• opcję skorzystania przez lokatorów z rządowych dopłat do czynszu lokatorom będą w ramach programu Mieszkanie na Start.

Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe zamiast TBS?

Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe stanowią nieco odświeżoną wersję TBS-ów, jednak Ustawodawca dopuszcza w dalszym ciągu istnienie Towarzystw Budownictwa Społecznego. Samorządy mogą zostawić je w niezmienionej formie lub przekształcić w SIM-y co wiąże się, chociażby z możliwością skorzystania z zalet Rządowego Funduszu Rozwoju Mieszkalnictwa.

Sprawdź: Kredyt na TBS 2021 – czy jest możliwy do uzyskania?

Jakie źródła finansowania będą związane z SIM?

Samorządy zainteresowane utworzeniem Społecznej Inicjatywy Mieszkaniowej mogą liczyć na pomoc finansową, która obejmuje:

• możliwość skorzystania z kredytu udzielanego przez Bank Gospodarstwa Krajowego na preferencyjnych warunkach;
• wsparcie z Rządowego Funduszu Rozwoju Mieszkalnictwa, które wynosi aż 3 mln zł na utworzenie nowej spółki, a w przypadku działającej spółki – do 10% wartości kosztów planowanej inwestycji mieszkaniowej;
• otrzymanie grantu z Funduszu Dopłat dla gminy na partycypację w budowie mieszkań o niskim czynszu, który wynosi do 35% kosztów inwestycji.

Mieszkania SIM — kto będzie mógł skorzystać?

Z mieszkań powstałych w ramach Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych, będą mogły skorzystać osoby, spełniające kryteria dochodowe określone indywidualnie dla poszczególnych województw. Dodatkowo nie mogą one posiadać tytułu prawnego do innego lokalu znajdującego się w tej samej miejscowości oraz są zobowiązane do dokonania wpłaty partycypacyjnej.

Zobacz: Mieszkanie bez wkładu własnego – gwarantowany wkład własny w Nowym Ładzie

Warunki uzyskania własności mieszkania SIM

Chociaż SIM-y umożliwiają lokatorom uzyskanie tytułu własności do wynajmowanego mieszkania, to nie każdy może stać się właścicielem takiego lokalu. Aby móc cieszyć się mieszkaniem SIM na własność, przyszły lokator powinien pokryć minimum 20 proc. kosztów budowy (w niektórych województwach wartość ta wynosi 25 proc.).

Umowa najmu zostanie zmieniona w umowę najmu z dojściem do własności dopiero po spłaceniu przez SIM wszystkich rat kredytu zaciągniętego na inwestycję.

Warto wiedzieć: Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe – czym jest wsparcie SIM i kto może skorzystać?