Co to jest zdolność kredytowa i jakie ma znaczenie przy kredycie?

Co to jest zdolność kredytowa i co warto o niej wiedzieć?

Każdy, kto myśli o zaciągnięciu jakiegokolwiek kredytu powinien wiedzieć, co to jest zdolność kredytowa. Definicja tego pojęcia w teorii może trochę się różnić, jednak co do zasady, zdolność kredytową nazywamy prawdopodobieństwo, z jakim kredytobiorca spłaci zaciągnięte zobowiązanie w terminie ustalonym w umowie.

Odpowiadając na pytanie: zdolność kredytowa – co to, warto pamiętać o tym, że jest to główny czynnik, który banki biorą pod uwagę podczas podejmowania decyzji o przyznaniu kredytu gotówkowego lub kredytu hipotecznego. Co ciekawe, o tym, jaką zdolność kredytową posiadasz, nie decyduje tylko wysokość osiąganych dochodów czy wielkość posiadanych zobowiązań.

Hipoteczna zdolność kredytowa nie jest tożsama ze zdolnością potrzebną do uzyskania kredytu gotówkowego. Banki, przed udzieleniem hipoteki, potrafią przez długie tygodnie analizować wniosek kredytowy, sprawdzając przyszłego kredytobiorcę pod każdym możliwym kątem. W przypadku dużych zobowiązań weryfikują nie tylko dochody, ale również wiek, stan cywilny czy wykształcenie.

Co wpływa na zdolność kredytową?

Obliczanie zdolności kredytowej jest dość trudne głównie dlatego, że każdy kredytodawca bierze pod uwagę trochę inne parametry. Co do zasady jednak na ocenę zdolności kredytowej wpływają:

• wysokość dochodów,
• rodzaj umowy, na podstawie której otrzymujesz dochody,
• wiek kredytobiorcy,
• wysokość wkładu własnego,
• aktualnie zaciągnięte zobowiązania finansowe,
• wielkość gospodarstwa domowego,
• wysokość kredytu, o który się starasz,
• okres spłaty kredytu,
• miesięczne koszty utrzymania,
• historia kredytowa.

Do czego potrzebna jest zdolność kredytowa?

Jak już wspominaliśmy, zdolność kredytowa określa prawdopodobieństwo, z jakim wywiążesz się z zaciągniętego zobowiązania w określonym terminie.

Najczęściej zdolność kredytowa wymagana jest przy kredycie gotówkowym czy hipotecznym, ale nie tylko. Twój profil kredytowy chętnie prześwietlą również firmy leasingowe, parabanki czy też przedsiębiorstwa oferujące sprzedaż na raty.

Zdolność kredytowa – do czego jest potrzebna?

• do uzyskania kredytu gotówkowego, studenckiego, hipotecznego itd.,
• do otrzymania pozytywnej decyzji kredytowej w sprawie finansowania firmowego — zdolność kredytowa przy działalności gospodarczej jest tak samo ważna, chociaż może być w nieco inny sposób weryfikowana,
• przy zakupach ratalnych,
• przy wnioskowaniu o przyznanie kredytu odnawialnego lub limitu na koncie,
• podczas starania się o leasing – zdolność kredytowa w tym wypadku nie jest jednak tak szczegółowo badana.

A jak zdolność kredytowa wpływa na wynajem mieszkania? Co ciekawe, o Twoją zdolność kredytową może zapytać również właściciel nieruchomości, którą zamierzasz wynająć. W jaki sposób? Może np. skorzystać z Krajowego Rejestru Dłużników Niewypłacalnych. Popularne rejestry, które funkcjonują na polskim rynku (np. BIK czy KRD) nie przekazują informacji o zadłużeniach osób fizycznych. Właściciel mieszkania, chcąc sprawdzić, czy będziesz w stanie zapłacić za wynajem, może też np. zażądać zaświadczenia o dochodach czy kopii umowy o pracę. 

Jak obliczyć zdolność kredytową krok po kroku?

Skoro nie wiadomo dokładnie, jak obliczana jest zdolność kredytowa, jak możesz samodzielnie ocenić Twoje szanse na kredyt? Wyliczenie zdolności kredytowej znacząco ułatwia darmowy kalkulator dostępny online. Skorzystanie z niego jest niezwykle proste, dlatego warto to zrobić, zanim zdecydujesz się na czasochłonne wypełnianie wniosku o kredyt hipoteczny.

Jak jest liczona zdolność kredytowa? Kalkulator zadziała, jeśli wpiszesz:

• okres spłaty kredytu,
• wysokość oprocentowania kredytu,
• typ raty (równe/malejące),
• wysokość limitów na posiadanych kartach kredytowych,
• wysokość rat spłacanych kredytów,
• wysokość innych stałych zobowiązań,
• wysokość miesięcznego dochodu gospodarstwa domowego,
• liczbę osób zamieszkujących Twoje gospodarstwo domowe.

W jaki sposób bank oblicza zdolność kredytową?

Czy banki również korzystają z podobnych kalkulatorów? Oczywiście bank korzysta z bardziej zaawansowanych narzędzi, jednak bierze pod uwagę podobne parametry. Jak bank oblicza zdolność kredytową?

Bank skupia się na danych pozyskanych od klienta, ale również sięga po informacje zawarte w Biurze Informacji Kredytowej. Sprawdza tam między innymi jak wysokie zadłużenie ma kredytobiorca oraz jak dotychczas radził sobie z jego spłacaniem.

Co obniża zdolność kredytową?

Wiedząc, co może mieć wpływ na wysokość zdolności kredytowej, jesteś w stanie zwiększyć swoje szanse na wydanie pozytywnej decyzji kredytowej. To, co obniża zdolność kredytową, można bowiem w pewnym zakresie zredukować. 

Na Twoją niekorzyść w ocenie banku działają:

• wysokie niespłacone zobowiązania,
• wysokie wydatki stałe,
• zatrudnienie na podstawie umowy cywilnoprawnej,
• limit debetowy w koncie,
• zobowiązania zaciągnięte w obcej walucie,
• wynagrodzenie w mało popularnej walucie,
• wynagrodzenie, na które składa się kilka składników.

Poznaj także: Źródła dochodu nieakceptowane i akceptowane przez bank

Czy w każdym banku zdolność kredytowa będzie taka sama?

Każdy kredytodawca przed przyznaniem decyzji kredytowej korzysta z własnych, zaawansowanych narzędzi, jednak bierze pod uwagę parametry, które podałam powyżej. Jak liczona jest zdolność kredytowa przez ING lub inny bank?

Instytucje finansowe opierają swoje wyliczenia nie tylko na danych pozyskanych od klienta, ale również na informacjach zawartych w rejestrach dłużniczych np. w Biurze Informacji Kredytowej. Sprawdzają w nich m.in. wysokość zadłużenia, które posiada kredytobiorca oraz weryfikują, jak do tej pory radził on sobie z ich spłatą.

Żaden bank nie zdradzi, które parametry i w jakim stopniu są brane pod uwagę podczas weryfikowania zdolności kredytowej osoby wnioskującej. Takie informacji zależą od indywidualnej polityki banku. Może więc zdarzyć się tak, że Pekao badając Twoją zdolność kredytową, nie udzieli Ci finansowania, a dla Santandera, Twoja zdolność kredytowa będzie wystarczająca.

Co ciekawe, na stronach internetowych niektórych banków można znaleźć kalkulatory badające zdolność kredytową. mBank ma takie narzędzie dla osób, które są zainteresowane kredytami hipotecznymi, podobnie zresztą jak PKO, które oprócz zdolności kredytowej pozwala na obliczenie szacowanej raty kredytu.

Rekomendacja T a zdolność kredytowa – co warto wiedzieć?

Jednym z istotnych dokumentów, który wpływa na ocenę zdolności kredytowej, jest Rekomendacja T wydana przez Komisję Nadzoru Finansowego w 2010 roku, a następnie nowelizowana w roku 2013. Zgodnie z zawartymi w niej ustaleniami banki mają stosunkowo dużą swobodę w określeniu, jak wysoki może być wskaźnik obciążeń kredytowych do dochodów netto kredytobiorcy. Przed nowelizacją zobowiązania te nie mogły być wyższe niż 50-65% dochodów netto.

Rekomendacja T określa też, kiedy banki mogą wydać decyzję kredytową na podstawie uproszczonej procedury oceny zdolności kredytowej. Dzieje się tak w dwóch sytuacjach:

• gdy kwota zaciąganego długu wynosi nie więcej niż czterokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw;
• gdy zostanie spełnione tak zwane kryterium czasu współpracy klienta z bankiem, jednak dotyczy to wyłącznie pożyczek nieratalnych.

Szybką analizę stosuje się najczęściej przy wydawaniu decyzji dotyczących kredytów gotówkowych. Rekomendacja T zobowiązuje jednak bank do każdorazowego informowania Komisji Nadzoru Finansowego o skorzystaniu z uproszczonej procedury.

Bez względu na to, w jaki sposób bank przeprowadził weryfikacje, musi również sprawdzić sytuację klienta w jednej z baz danych o dłużnikach, aby ocenić jego sytuację pod względem innych zaciągniętych zobowiązań oraz przeanalizować jego historię kredytową.

Warto także wiedzieć czym jest: Ryzyko kredytowe – sprawdź rodzaje i czynniki!

Jak poprawić swoją zdolność kredytową?

Na szczęście masz duży wpływ na to, jak wygląda Twoja zdolność kredytowa i możesz nad nią odpowiednio pracować. W jaki sposób?

Wystarczy, że postarasz się zwiększyć swoje dochody (np. decydując się na pracę na drugi etat) lub też zmniejszysz ilość stałych zobowiązań. Jeśli jedno i drugie rozwiązanie nie jest możliwe do wdrożenia, pomyśl o konsolidacji posiadanych kredytów i zadbaj o historię rachunku bankowego, nie dopuszczając do wyzerowania salda.