Zwrot ubezpieczenia kredytu. Jak odzyskać pieniądze od banku?

Zaciąganie zobowiązania zawsze wiąże się z pewnym ryzykiem – zarówno dla kredytobiorcy, jak i dla banku. Widzimy to szczególnie, gdy zaciągamy kredyty hipoteczne, które jako zobowiązania długoterminowe potrafią zaskoczyć, np. gwałtowną zmianą oprocentowania. Dzisiaj odpowiemy na pytania, które nurtują wiele osób:

• Czy możliwy jest zwrot ubezpieczenia kredytu – tak, zwrot jest możliwy między innymi na podstawie przepisów kodeksu cywilnego, który wprost pisze o zwrocie składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej.
• Kiedy można uzyskać zwrot ubezpieczenia – zwrot można otrzymać w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu, wypowiedzenia umowy kredytu, wypowiedzenia umowy ubezpieczenia lub odstąpienia od niej.
• Jak napisać wniosek o zwrot ubezpieczenia kredytu – wniosek powinien być skierowany do kredytodawcy, a nie do ubezpieczyciela. Można skorzystać ze wzoru udostępnionego przez bank lub sformułować pismo samodzielnie, powołując się na podstawę prawną, podając dane identyfikujące kredyt (lub samą polisę), a także swoje dane osobowe, adresowe i numer konta do zwrotu.
• Ile można uzyskać w ramach zwrotu ubezpieczenia – bank jest zobowiązany do zwrotu w wysokości proporcjonalnej do wykorzystanego okresu ochrony.  

Jeśli planujesz kupić nieruchomość na kredyt, sprawdź nasz kalkulator rat kredytu hipotecznego.

Czy można ubiegać się o zwrot ubezpieczenia kredytu?

Zwrot ubezpieczenia kredytu jest możliwy – gwarantują to między innymi przepisy Kodeksu cywilnego (art. 813), zgodnie z którymi w przypadku wygaśnięcia stosunku ubezpieczenia przed upływem okresu, na jaki została zawarta umowa, ubezpieczający ma prawo do zwrotu składki za niewykorzystany okres ochrony.

Banki są zobowiązane do zwrotu kosztów ubezpieczenia kredytu, a zatem nie mogą odmówić klientowi, który zwróci się do nich z odpowiednim wnioskiem. W niektórych przypadkach, np. przy odstąpieniu od umowy kredytu, kredytobiorca może otrzymać zwrot całości składki.

Chcesz wpłacić na poczet kredytu większą sumę lub spłacić go przed czasem? Sprawdź narzędzie, jakim jest kalkulator nadpłaty kredytu.

Jakie są najczęstsze ubezpieczenia do kredytu?

Ubezpieczenie do kredytu chroni zarówno kredytobiorcę, jak i bank – zabezpiecza przed skutkami nieprzewidzianych zdarzeń, które mogą zagrozić spłacie zobowiązania. Do najczęściej zawieranych ubezpieczeń należą:

• ubezpieczenie na życie – gdy kredytobiorca umiera, obowiązek spłaty kredytu przechodzi na spadkobierców. Przed taką sytuacją chroni ubezpieczenie na życie – w przypadku śmierci kredytobiorcy towarzystwo ubezpieczeniowe spłaca kredyt. To najczęściej wybierane ubezpieczenie kredytu hipotecznego. Polisę można również rozszerzyć na inne sytuacje, np. gdy ubezpieczony poważnie zachoruje, będzie wymagał hospitalizacji lub rehabilitacji, a jego zdolności pracy zostaną poważnie ograniczone.
• ubezpieczenie od utraty pracy – jeśli polisa na życie nie pozwala na rozszerzenie zakresu ochrony, możesz wykupić oddzielne ubezpieczenie od utraty pracy. Jeśli nie ze swojej winy stracisz źródło dochodu, ubezpieczyciel przejmie na siebie spłatę zobowiązania, np. na 6 miesięcy.
• ubezpieczenie nieruchomości – ubezpieczenie nieruchomości będącej zabezpieczeniem kredytu, np. od ognia i innych zdarzeń losowych. Zabezpiecza lokal przed skutkami pożarów, zalania i innych zdarzeń, które mogą negatywnie wpłynąć na wartość przedmiotowej nieruchomości.
• ubezpieczenie pomostowe – to dodatkowy koszt, jaki musi ponosić kredytobiorca na rzecz banku. Osoba zaciągająca kredyt hipoteczny jest zobowiązana do zapłaty ubezpieczenia do momentu uprawomocnienia się wpisu hipoteki w dziale IV księgi wieczystej nieruchomości. Obecnie czeka się na to nawet kilka miesięcy – wydziały wieczystoksięgowe sądów rejonowych mają bardzo wiele spraw. Na szczęście kredytobiorcy mogą wystąpić o zwrot ubezpieczenia kredytu hipotecznego – umożliwia to ostatnia nowelizacja ustawy o ubezpieczeniu pomostowym.

Kiedy możliwy jest zwrot ubezpieczenia kredytu?

Poza sytuacją związaną ze zwrotem ubezpieczenia pomostowego, istnieją także inne przypadki, kiedy można się ubiegać o zwrot ubezpieczenia kredytu:

• wypowiedzenie umowy polisy – jako kredytobiorca możesz w każdej chwili wypowiedzieć umowę ubezpieczenia z zachowaniem okresu wypowiedzenia określonego w umowie lub OWU (najczęściej skuteczne jest ono w ostatnim dniu miesiąca kalendarzowego),
• odstąpienie od umowy ubezpieczenia – masz również prawo odstąpić od umowy w ciągu 30 dni od jej zawarcia, jeśli jesteś konsumentem lub w ciągu 7 dni, jeśli jesteś przedsiębiorcą (terminy te obowiązują w przypadku, gdy polisa została zawarta na okres dłuższy niż 6 miesięcy),
• wypowiedzenie umowy kredytu przez bank – może się tak zdarzyć np. z powodu zadłużenia,
• wypowiedzenie umowy kredytowej przez kredytobiorcę – prawo do takiego wypowiedzenia zapewnia art. 75a ust. 2 Prawa bankowego; jeśli zobowiązanie udzielone zostało na okres dłuższy niż rok, możesz wypowiedzieć taką umowę z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia, nie musisz przy tym podawać przyczyny takiej decyzji, jednak będziesz zobowiązany do uregulowania w całości zadłużenia w ciągu 30 dni od daty takiego wypowiedzenia,
• wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego – ubezpieczenie powinno być w tym przypadku zwrócone za okres skrócenia okresu umowy podobnie jak inne koszty kredytowe (bank jest zobowiązany do takiego zwrotu na podstawie art. 49 ustawy o kredycie konsumenckim z 12 maja 2011 roku oraz na podstawie wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z 11 września 2019 roku w sprawie C 383/18).

Wszystkie powyższe sytuacje powodują, że zostanie skrócony okres ochrony ubezpieczeniowej, co automatycznie uprawnia do ubiegania się o zwrot nadpłaconych składek.

Czy przy wcześniejszej spłacie kredytu należy się zwrot ubezpieczenia?

Bank jest zobowiązany do zwrotu ubezpieczenia za wcześniejszą spłatę kredytu – reguluje to między innymi art. 49 ustawy o kredycie konsumenckim z 12 maja 2011 roku, według którego w przypadku spłaty całości kredytu przed terminem określonym w umowie, całkowity koszt kredytu ulega obniżeniu o te koszty, które dotyczą okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą.

Przepisy te odnoszą się do wszystkich rodzajów kosztów, jakie ponosi klient, a zatem również do zwrotu ubezpieczenia kredytu po spłacie.

To, że otrzymasz zwrot ubezpieczenia przy wcześniejszej spłacie kredytu, potwierdza również stanowisko Rzecznika Finansowego i Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 16 maja 2016 roku oraz wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 11 września 2019 roku w sprawie C 383/18.

Dlatego też należy jednoznacznie powiedzieć, że wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego a zwrot ubezpieczenia powinny iść ze sobą w parze. Nie dotyczy to jedynie hipotek – zwrot przysługuje Ci również, gdy zdecydowałeś się np. na ubezpieczenie kredytu gotówkowego.

Wypowiedzenie umowy kredytu a zwrot ubezpieczenia

Prawo pozwala na wypowiedzenie umowy kredytu zarówno przez kredytodawcę, jak i kredytobiorcę. W praktyce okazuje się, że mało który klient korzysta z tej możliwości, ponieważ w przypadku wypowiedzenia konieczny jest szybki zwrot zadłużenia.

Na wypowiedzenie umowy zwykle decydują się klienci zainteresowani konsolidacją zobowiązania lub jego refinansowaniem. Okazuje się jednak, że również w tej sytuacji można uzyskać zwrot ubezpieczenia w trakcie trwania kredytu.

• wypowiedzenie umowy kredytu a zwrot ubezpieczenia

Możliwość wypowiedzenia umowy kredytu przez kredytobiorcę wprowadza art. 75a ust. 2 Prawa bankowego. Jeśli zobowiązanie udzielone zostało na okres dłuższy niż rok, możesz wypowiedzieć taką umowę z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia, nie musisz przy tym podawać przyczyny takiej decyzji.

Wystarczy, że złożysz odpowiednie oświadczenie do banku i spłacisz całe swoje zadłużenie – zwykle masz na to 30 dni od chwili przyjęcia wypowiedzenia przez kredytodawcę. Żeby otrzymać zwrot składki, musisz zwrócić się do kredytodawcy z odpowiednim wnioskiem.

Jak można zrezygnować z ubezpieczenia kredytu?

Zaciągnąłeś kredyt na nieprzewidziane wydatki i zależy Ci na tym, żeby otrzymać zwrot składki za niewykorzystany okres ubezpieczenia kredytu? Bank powinien poinformować Cię o możliwości zwrotu, jednak nie wszystkie instytucje się z tego wywiązują.

Rzadko kiedy wypłata środków następuje automatycznie – najczęściej dzieje się tak na prośbę kredytobiorcy. Zamiast czekać na zwrot składki ubezpieczenia kredytu, najlepiej zwróć się bezpośrednio do kredytodawcy z odpowiednim wnioskiem.

Najpierw możesz skontaktować się z bankiem, np. telefonicznie lub umówić się na spotkanie w placówce, żeby omówić szczegóły i dowiedzieć się, czy bank ma własny wzór wniosku, który możesz wypełnić, czy musisz samodzielnie przygotować pismo.

Jak napisać wniosek o zwrot ubezpieczenia kredytu?

Jak napisać pismo o zwrot ubezpieczenia kredytu? To proste i poradzi sobie z tym każdy kredytobiorca. Wniosek o zwrot ubezpieczenia kredytu powinien zawierać następujące elementy:

• dane kredytobiorcy (imię i nazwisko, adres, numer PESEL, seria i numer dowodu osobistego),
• numer umowy kredytowej,
• datę zawarcia umowy,
• okres kredytowania,
• numer konta, na który bank ma przelać środki,
• oświadczenie woli, czyli prośbę o zwrot ubezpieczenia kredytu,
• uzasadnienie prośby, czyli podstawę prawną podania o zwrot ubezpieczenia kredytu.

W ostatnim punkcie możesz powołać się na omawiane wcześniej: art. 813 Kodeksu cywilnego, art. 49 ustawy o kredycie konsumenckim, stanowisko UOKiK oraz wyrok TSUE.

Do pisma możesz też ewentualnie dołączyć dokument potwierdzający prawo do zwrotu, np. w przypadku spłaty kredytu przed terminem, potwierdzenie zamknięcia umowy kredytowej.

Pismo o zwrot ubezpieczenia kredytu wyślij na adres korespondencyjny banku – najlepiej listem poleconym za potwierdzeniem odbioru.

Jak obliczyć zwrot ubezpieczenia kredytu?

Jak wyliczyć zwrot ubezpieczenia kredytu? Jak wiemy, kredytobiorcy przysługuje zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej. W przypadku uregulowania kredytu przed terminem będzie to zatem okres od spłaty całości zobowiązania aż do zakończenia okresu kredytowania ustalonego w umowie.

Przykład:

Marek zaciągnął kredyt gotówkowy 15 tysięcy i zdecydował się wykupić dodatkowe ubezpieczenie na życie, którego jednorazowa składka wynosiła 3000 zł.

• Kredyt został uruchomiony 1.03.2022 roku
• Data ostatniej spłaty według harmonogramu to 1.04.2025.

Marek zdecydował się wcześniej spłacić zobowiązanie – nastąpiło to 1.02.2024 roku. W związku z tym Markowi przysługuje zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony. Ile wynosi zwrot ubezpieczenia kredytu? W tym przypadku kredytobiorca otrzyma 1131 zł.

Jak obliczyć zwrot ubezpieczenia z kredytu, jeśli nie chcemy robić tego samodzielnie? W internecie znajdziesz wiele narzędzi pozwalających na sprawdzenie pozaodsetkowych kosztów kredytu, w tym zwrot ubezpieczenia kredytu. Kalkulator jest dostępny np. na stronie UOKiK.

Ile trzeba czekać na zwrot z ubezpieczenia?

Ile czasu ma bank na zwrot ubezpieczenia kredytu? Wszystko zależy od rodzaju ubezpieczenia, powodu zwrotu (rezygnacja z ubezpieczenia, spłata kredytu przed terminem itd.), a także od samego banku i tempa jego pracy. Ile zatem trwa zwrot ubezpieczenia kredytu?

Z reguły środki są na koncie klienta w ciągu 14-30 dni od rozpatrzenia sprawy. Pamiętaj jednak, że nie ma jednoznacznych regulacji odnośnie tego, ile trzeba czekać na zwrot ubezpieczenia kredytu, warto zatem uzbroić się w cierpliwość.

Na co uważać rezygnując z ubezpieczenia kredytu?

Zwrot niewykorzystanego ubezpieczenia kredytu bywa kuszący i możesz zastanawiać się nad rezygnacją z ubezpieczenia tylko po to, żeby odzyskać część składki. Jeśli nie planujesz wcześniejszej spłaty kredytu, a jedynie myślisz o wypowiedzeniu polisy (np. na życie), to sprawdź, czy nie wiążą się z tym dodatkowe koszty.

W niektórych przypadkach banki uzależniają wysokość marży od wykupienia ubezpieczenia, jeśli zatem z niego zrezygnujesz, możesz spotkać się z podniesieniem kosztów kredytu.

Oczywiście jeśli planujesz spłatę zobowiązania przed terminem wynikającym z umowy, zwrot ubezpieczenia od kredytu nie będzie wiązał się z ryzykiem dodatkowych opłat – po prostu wraz ze spłatą kredytu nastąpi wygaśnięcie polisy ubezpieczeniowej.

Czy warto starać się o zwrot ubezpieczenia kredytu?

• Zwrot ubezpieczenia kredytu to obowiązek banku – jeśli zatem masz prawo do odzyskania części składki, warto się o to postarać. Pamiętaj, że bank nie może Ci odmówić zwrotu nadpłaconych składek ubezpieczeniowych, a przepisy stoją po stronie konsumenta.
• Jak jednak wspomnieliśmy, samo powiązanie ubezpieczenia z kredytem może rodzić wiele wątpliwości, zwłaszcza gdy bank uzależnia wysokość prowizji lub marży od skorzystania z polisy. Nie zawsze rezygnacja z ubezpieczenia będzie się opłacać – w takiej sytuacji bank może podnieść opłaty.

Zanim podpiszesz umowę kredytu, sprawdź, czy bank akceptuje alternatywy dla ubezpieczenia, takie jak np. poręczenie kredytu lub weksel. Może się bowiem okazać, że skorzystanie z nich będzie bardziej opłacalne niż płacenie za składkę ubezpieczeniową.