6/18/2024 | 12:00 AM
7 min. czytania
Wskaźnik RdD – Rata do Dochodu – określa stosunek Twoich wydatków związanych ze spłatą kredytu do miesięcznych zarobków. Jest istotny przy ubieganiu się o rządowe wakacje kredytowe w 2024 roku. Ile powinien wynosić ten wskaźnik i czy możesz coś zrobić, aby zmienić jego wartość spłacając kredyt hipoteczny?
Wraz z uruchomieniem nowych rządowych wakacji kredytowych w 2024 dla kredytobiorców spłacających w złotówkach rząd zdecydował się wprowadzić kryterium dochodowe wyrażone wskaźnikiem RdD. W niniejszym artykule dowiesz się o nim nieco więcej:
- Wskaźnik RdD – wskaźnik dochodowy, Rata do Dochodu.
- RdD musi być wyższy niż 30 proc., aby skorzystać z wakacji kredytowych.
- RdD powinien wynosić co najmniej 40 proc., aby móc skorzystać z pomocy z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców.
- Niski poziom wskaźnika RdD świadczy o dobrej sytuacji finansowej kredytobiorcy.
Czym jest wskaźnik RdD?
Wskaźnik RdD (Rata do Dochodu) pojawia się jako jeden z wymogów stawianych kredytobiorcom chcącym skorzystać z rządowych wakacji kredytowych w 2024 roku. To stosunek Twojej miesięcznej raty kapitałowo-odsetkowej kredytu hipotecznego do dochodu uzyskiwanego przez Twoje gospodarstwo domowe.
Dlaczego wskaźnik RdD jest ważny?
Wskaźnik RdD ma znaczenie dla określenia Twojej indywidualnej zdolności kredytowej. Im więcej dochodów pochłania teoretyczna rata zobowiązania, tym większe ryzyko braku spłaty długu. Rekomendacja S zobowiązuje banki do stosowania podobnego wskaźnika w celu określenia zdolności kredytowej swoich klientów starających się o kredyty mieszkaniowe.
To wskaźnik DStl, inaczej Debt Service to Income. Wyraża stosunek całkowitych rocznych kosztów związanych z obsługą kredytu i innych zobowiązań finansowych, niekoniecznie kredytowych, do całkowitego rocznego dochodu klienta detalicznego.
W bankach najczęściej wykorzystywany jest wskaźnik DStl, a RdD stosowany jest w przypadku wspomnianej oceny wniosku o nowe rządowe wakacje kredytowe.
Wskaźnik RdD a wakacje kredytowe
W 2022 i 2023 roku rządowe wakacje kredytowe były dostępne dla wszystkich kredytobiorców hipotecznych, którzy zaciągnęli kredyt złotowy na własne potrzeby mieszkaniowe. W 2024 roku obowiązuje już kryterium dochodowe. Wakacje kredytowe mogą Ci zostać przyznane, jeśli wskaźnik ten wynosi więcej niż 30 proc.
Sprawdź, czy spełniasz taki warunek w kalkulatorze RdD. Wakacje kredytowe pozwolą Ci na czasową przerwę w spłacie zobowiązania.
Jednocześnie zweryfikowałam, że wskaźnik RdD ma wpływ nie tylko na przyznanie przerwy w spłacie kredytu w ramach rządowych wakacji kredytowych, ale również i pomocy z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców.
Jako kredytobiorca, którego rata przekracza połowę miesięcznych dochodów, możesz sięgnąć po dopłaty, a następnie – po umorzenie części z nich. Wskaźnik RdD musi przekraczać 40 proc., abyś mógł ubiegać się o pomoc z FWK.
Jak obliczyć wskaźnik RdD?
Jeśli zastanawiasz się, czy masz prawo do skorzystania z rządowych wakacji kredytowych, oblicz wskaźnik Rata do Dochodu. Jak? Potrzebujesz informacji:
- o trzech ratach kredytu, które przypadają na trzy ostatnie miesiące przed dniem złożenia wniosku,
- o dochodach gospodarstwa domowego w tym samym czasie.
Możesz wyliczyć wskaźnik RdD, wykonując kilka prostych kroków:
- Podziel ratę kredytu przez dochody w danym miesiącu. W efekcie masz przy tym 3 różne wskaźniki RdD – dla 3 miesięcy przed złożeniem wniosku o wakacje kredytowe.
- Zsumuj te 3 wskaźniki i podziel przez 3, w celu uzyskania średniej arytmetycznej. Uzyskujesz właściwy wskaźnik Raty do Dochodu. Brutto czy netto? Netto, ponieważ uwzględniasz dochody po opodatkowaniu.
Nie musisz sam wykonywać wszystkich obliczeń. Kalkulator online ułatwi Ci szybkie uzyskanie odpowiedzi na pytanie, czy należą Ci się rządowe wakacje kredytowe lib pomoc z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców.
Wzór na wskaźnik RdD wygląda następująco:
RdD = rata kredytu hipotecznego / miesięczne dochody Twojego gospodarstwa domowego.
Wskaźnik RdD – co zalicza się do dochodów?
Przy wyliczaniu wskaźnika RdD ważna jest kwota Twojego dochodu. To suma miesięcznych zarobków Twojego gospodarstwa domowego, bez względu na źródło ich pochodzenia. Przychody powinny być pomniejszone o koszty ich uzyskania, podatek dochodowy oraz składki na ZUS i m.in. opłacone alimenty.
Do grupy dochodów przy wyliczaniu wskaźnika RdD zaliczają się wynagrodzenia wszystkich domowników z Twojego gospodarstwa domowego, np. w rodzinie 2+2 będą to zarobki męża, żony, a także i dzieci, jeśli je uzyskują. Znajdują się wśród nich:
- wynagrodzenie z pracy zawodowej,
- dochody z prowadzonej działalności gospodarczej,
- dochody z gospodarstwa rolnego,
- dochody z najmu prywatnego,
- dochody pochodzące z umów cywilnoprawnych – zlecenia czy o dzieło,
- dochody należne za dany okres, np. premia kwartalna czy roczna,
- dochody jednorazowe, np. ze sprzedaży ruchomości lub nieruchomości – jeśli pozyskałeś je w czasie ostatnich 12 miesięcy przed dniem złożenia wniosku, a ich wysokość przekracza 5-krotne kryterium dochodowe. Tj. w 2024 roku będzie to 5 x 776 zł dla osoby samotnie gospodarującej i 5x 600 zł dla osoby w rodzinie. Takie dochody rozlicza się przez 12 miesięcy od dnia wpływu, czyli 1/12 takiej kwoty powinieneś uwzględnić w dochodach przy obliczaniu wskaźnika RdD do wakacji kredytowych.
Co nie jest wliczane do dochodu przy wskaźniku RdD?
Nie wszystkie dochody są wliczane do puli zarobków branych pod uwagę przy wyliczaniu wskaźnika RdD do rządowych wakacji kredytowych czy do uzyskania pomocy z FWK. Nie doliczysz do nich, zgodnie z listą ujętą w ustawie z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej:
- świadczenia rodzinnego 800+ na dziecko,
- rodzinnego kapitału opiekuńczego, czyli świadczenia uzyskiwanego przez rodziców dzieci w wieku od 12 do 35 miesiąca życia,
- zasiłków celowych różnego rodzaju,
- stypendiów i zasiłków szkolnych.
Obliczenia wskaźnika RdD
W kilku krokach możesz obliczyć wskaźnik RdD dla siebie i swojej rodziny. Zsumuj dochody indywidualne wszystkich domowników. Następnie oblicz wskaźnik RdD dla każdego miesiąca.
Przykładowo, jeśli rata spłacanego przez Ciebie kredytu wynosi 2500 zł i jest ratą równą, spłacaną w kwietniu, maju i czerwcu 2024 roku, a dochód Twojego gospodarstwa domowego wynosi odpowiednio: 7000 zł, 6500 zł, 6000 zł, wskaźnik osiągnie następujące wartości:
- kwiecień: 2500 zł /7000 zł = 0,3571 tj. 35,7%
- maj: 2500 zł /6500 zł = 0,3846 tj. 38,5%
- czerwiec: 2500 zł /6000 zł = 0,4167 tj. 41,7%
W kolejnym kroku oblicz średnią z 3 uzyskanych wyników: średnia wartość wskaźnika RdD z 3 ostatnich miesięcy = (35,7% + 38,5% + 41,7%)/3 = 38,63%
Skoro wskaźnik RdD jest wyższy niż 30%, to możesz skorzystać w takim przypadku z rządowych wakacji kredytowych. Przy wyliczaniu potencjalnej raty możesz skorzystać z kalkulatora kredytu hipotecznego. Zobacz inny przykład wyliczenia wskaźnika RdD dla 4-osobowego gospodarstwa domowego”
|
Miesiąc |
Kwiecień 2024 |
Maj 2024 |
Czerwiec 2024 |
|
Rata kredytu hipotecznego |
2600 zł |
2500 zł |
2450 zł |
|
Dochód pierwszej osoby w gospodarstwie domowym |
3300 zł |
3300 zł |
3300 zł |
|
Dochód drugiej osoby w gospodarstwie domowym |
4500 zł |
4000 zł |
5200 zł |
|
Dochód dzieci w gospodarstwie domowym |
1200 zł |
300 zł |
500 zł |
|
Suma dochodu gospodarstwa domowego |
9000 zł |
7600 zł |
9000 zł |
|
Obliczenie wskaźnika RdD |
28,89% |
32,89% |
27,22% |
|
Średnia RdD za 3 miesiące |
28,89% + 32,89% + 27,22% = 89 % Średnia arytmetyczna wyniesie 89%/3 = 29,67% |
||
*Źródło: Obliczenia własne
Wyliczona w tabeli średnia RdD wskazuje, że w takim przypadku nie możesz skorzystać z rządowych wakacji kredytowych.
Jak poprawić wskaźnik RdD?
Poprawić wskaźnik możesz wtedy, gdy obniżą się Twoje dochody. Jeśli zwiększysz swoje zarobki, co prawda ułatwisz sobie spłatę rat kredytu hipotecznego, ale możesz zmniejszyć szanse na uzyskanie rządowych wakacji kredytowych lub też wsparcia z FWK.
Dlatego, jeśli tak jak w założonym przykładzie wskaźnik RdD jest niższy od założonych przez rząd 30 proc., to dla jego „poprawy” możesz jedynie poczekać, aż zmniejszą Ci się dochody. Obiektywnie rzecz ujmując, jest to sytuacja niekorzystna dla finansów Twojego gospodarstwa.
Natomiast, jak wspominaliśmy, jeśli wskaźnik RdD jest wysoki, co świadczy o Twoich niskich dochodach w stosunku do wysokości spłacanej raty, możesz sięgnąć po pomoc:
- z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców,
- w ramach rządowych wakacji kredytowych, pozwalających na zawieszenie spłaty 4 rat w 2024 roku.
Warto dążyć do maksymalizacji swoich dochodów – poszukaj dodatkowego źródła zarobkowania, by móc lepiej radzić sobie ze spłatą rat miesięcznych.
Przeczytaj inne porady o tym jak zarządzać kredytem hipotecznym:
- Refinansowanie kredytu hipotecznego. Jak przenieść kredyt hipoteczny do innego banku?
- Nadpłata kredytu hipotecznego. Jak wygląda i czy opłaca się nadpłacić kredyt mieszkaniowy?
- Cesja kredytu hipotecznego — jak przepisać kredyt hipoteczny na inną osobę?
- Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego. Czy się się opłaca?
- Karencja spłaty kredytu hipotecznego - co to oznacza?
- Jak wziąć kredyt hipoteczny ze stałym oprocentowaniem? Wady i zalety
- Prowizja za wcześniejszą spłatę kredytu hipotecznego i gotówkowego. Ile wynosi?
- Jak wybrać najlepszy okres kredytowania?
- Raty równe czy malejące. Na co się zdecydować?
- Oprocentowanie stałe czy zmienne? Które wybrać?
