O ile wzrośnie rata kredytu frankowego? SNB podnosi stopy procentowe

Cykliczne podwyżki głównych stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego spowodowały, że Polacy zmuszeni są spłacać coraz wyższe raty kapitałowo-odsetkowe kredytów hipotecznych złotowych, w których część kapitałowa często jest znikoma.

Niemniej również osoby spłacające kredyty frankowe muszą spłacać wysokie raty z uwagi na wzrost kursu waluty helweckiej i podniesienie stóp procentowych w Szwajcarii. Co dalej z kredytami frankowymi w 2022 roku? W jakim zakresie wzrosła ich rata?

Szwajcarski Bank Narodowy podnosi stopy procentowe

W całej Europie rośnie inflacja, spowodowana przede wszystkim sytuacją popandemiczną oraz wojną w Ukrainie. Odbija się to na gospodarkach kolejnych krajów, co najlepiej widoczne jest w przypadku Polski.

W wyniku rosnącej inflacji Rada Polityki Pieniężnej zmuszona jest do wielokrotnego podnoszenia stóp procentowych. Dzieje się tak już od października 2021 roku.

Od miesięcy pojawiały się też spekulacje o tym, że organ zajmujący się polityką monetarną Szwajcarii zdecyduje się na podobny krok. Jeszcze w maju 2022 roku Szwajcaria miała ujemne stopy procentowe – -0,75 proc.

Utrzymywanie najniższego kosztu pieniądza na świecie przez Szwajcarski Bank Narodowy miało na celu przeciwdziałanie nadmiernemu wzrostowi wartości franka szwajcarskiego na arenie międzynarodowej, ponieważ odbijałoby się to negatywnie na eksporcie kraju.

W czerwcu i we wrześniu 2022 roku SNB zdecydował się dwukrotnie podnieść wysokość stóp procentowych, ku rozpaczy samych kredytobiorców – frankowiczów. Łączna podwyżka wyniosła 125 punktów bazowych, w wyniku czego główna stopa referencyjna w Szwajcarii od tego czasu jest równa 0,50 proc.

Tak zakończył się panujący od grudnia 2014 roku okres ujemnych stóp procentowych w Szwajcarii. 16 czerwca 2022 roku SNB podniósł stopy pierwszy raz od 15 lat – wówczas o 0,5 pkt proc., z poziomu -0,75 proc do -0,25 proc. Wszystko przez przewidywaną rosnącą inflację. We wrześniu stopy procentowe wzrosły o 0,75 pkt. bazowych i wynosiły 0,50 proc.

Będzie to niestety musiało znaleźć odzwierciedlenie w wysokości rat kredytów frankowych spłacanych przez polskich kredytobiorców. W jakim stopniu zdrożeją raty?

Wyższy kurs franka szwajcarskiego

Dwukrotne podwyżki głównych stóp procentowych dokonane przez SNB oraz odejście tym samym od ujemnych stóp w Szwajcarii miały swoje skutki w postaci umacniania się franka względem euro i dolara amerykańskiego. W parze ze wzrostem tych stóp poszła też zwyżka w zakresie kursu helweckiej waluty.

Przed posiedzeniem SNB we wrześniu 2022 roku frank szwajcarski dotarł na chwilę do granicy 5,055 zł, czyli swojego najwyższego poziomu w historii. Później, po odbytym posiedzeniu banku centralnego, spadł w okolice 4,90 zł. Kurs CHF/PLN na poziomie około 5 zł jest o około 17,5 proc. wyższy rok do roku, przez co drożeją kredyty frankowe.

Zwrócić trzeba uwagę na to, że konstrukcja umów w zakresie kredytów hipotecznych we frankach w Polsce powoduje, że wzrost kursu szwajcarskiej waluty zwiększa kapitał do spłaty oraz automatycznie prowadzi do wzrostu rat wyrażonych w złotych.

Mało realny wydaje się dziś mocny spadek kursu franka szwajcarskiego. Nie ma raczej powrotu do kursów z początku XXI wieku, kiedy to za 1 CHF płacono około 2 zł. Nawet w optymistycznych scenariuszach nie ma założonego niższego niż 4,80 zł.

O ile wzrośnie rata kredytu frankowego?

Po dwukrotnej podwyżce wysokości głównych stóp procentowych w Szwajcarii oraz przy trendzie wzrostowym, jeśli chodzi o kurs helweckiej waluty, trzeba liczyć się z drożejącym kredytem we frankach.

Przykład zobowiązania zaciągniętego w 2008 roku na 30 lat na 100 000 zł, 200 000 zł i tak dalej pozwala wskazać, o ile wzrośnie rata kredytu we frankach. Zobacz w tabeli, jak takie raty będą się kształtowały:

Dane w tabeli uwzględniają wzrost kursu franka – po I podwyżce stóp procentowych przez bank centralny w Szwajcarii do 4,62 zł, a po II podwyżce stóp procentowych do 4,90 zł.

Jak obliczyć, o ile wzrośnie rata? Pomocny w takiej sytuacji może się okazać kalkulator kredytowy. Analitycy wyliczają jednak, że przy najmniejszych kredytach frankowych w kwocie 100 000 zł wzrost po II podwyżce stóp procentowych i przy rosnącym kursie franka wyniesie około 150 zł, ale już przy kredycie na 500 000 zł będzie to około 745 zł.

Czy frankowicze muszą obawiać się kolejnych podwyżek stóp procentowych? Prognozy na najbliższe miesiące

Szwajcarskie przedsiębiorstwo finansowe UBS wskazuje, że znaczne podwyższenie przewidywań inflacyjnych przez Szwajcarski Bank Narodowy powinno przełożyć się na dalsze podwyżki stóp – zarówno jeszcze w 2022 roku, jak i na początku 2023 roku.

Analitycy oczekują nawet, że w grudniu 2022 roku i następnie w marcu kolejnego roku Bank Szwajcarii podniesie stopy o 0,25 pkt proc.

Należy spodziewać się też, że w wyniku podniesienia stóp w Szwajcarii wzrośnie kurs franka szwajcarskiego wobec głównych walut światowych – euro i dolara, a także znacząco wobec złotówki. W kolejnych miesiącach frank powinien oscylować wokół granicy 5 zł lub ją przekraczać.

O ile wzrośnie rata kredytu hipotecznego w takiej sytuacji? Według ekspertów nastąpi znaczny wzrost. Same podwyżki stóp procentowych dla polskich kredytobiorców frankowych już nie są takie odczuwalne, a przy tym mają niewielką skalę.

W ostatnich latach zainteresowanie kredytami frankowymi w polskich bankach jest znikome, a przy tym rzadko który bank chce takiego zobowiązania w ogóle udzielić. Dlatego obecne kredyty we frankach są już zwykle na półmetku spłacania, a sam wzrost stóp procentowych nie jest tak odczuwalny dla frankowiczów, chociaż należy zauważyć, że przy rosnącym kursu franka raty zdecydowanie wzrastają.

Z tego powodu w perspektywie kolejnych miesięcy raty hipotek frankowych wzrosnąć mogą nawet o kilkaset złotych.

Czy warto teraz nadpłacić kredyt we frankach?

Musisz wiedzieć, że kredyty we frankach szwajcarskich rządzą się innymi prawami niż zobowiązania złotowe. Kiedy nadpłacasz kredyt w złotówkach, automatycznie spada wysokość długu wobec banku. Kapitał pożyczony w ramach kredytowania jest mniejszy, dlatego instytucja nalicza od niższej bazy odsetki.

Kredyty frankowe to zobowiązania waloryzowane kursem waluty obcej. Nadpłata kredytu indeksowanego lub denominowanego kursu CHF wiąże się z poniesieniem strat.

Kurs franka ostatnio przebił psychologiczną granicę 5 zł za 1 CHF. Spłata w tym momencie dodatkowej części zobowiązania nie będzie więc wcale wskazana.

Decyzja o nadpłacie jest uzasadniona, gdy kurs waluty kredytowania jest niski i przewiduje się jej wzrost w przyszłości. Tymczasem kurs CHF już teraz jest wysoki, a analitycy twierdzą, że albo utrzyma się w takich wysokich granicach, albo będzie jeszcze wyższy.

Jeśli jednak z przyczyn związanych np. z koniecznością sprzedaży mieszkania kupowanego na kredyt we frankach szwajcarskich spłacisz zobowiązanie przed czasem, to nadal nie stracisz możliwości pozwania banku i domagania się zwrotu nadpłaty w związku z unieważnieniem lub odfrankowieniem wadliwej umowy kredytowej.

Konsumentowi przysługuje bowiem ochrona przed nieuczciwymi warunkami w umowach kredytowych na mocy unijnej dyrektywy 93/13 oraz art. 385 (1) Kodeksu cywilnego.

Jak poradzić sobie z wyższą ratą kredytu hipotecznego we frankach?

Wyższe nawet o kilkaset złotych raty kredytów we frankach szwajcarskich skłaniają kredytobiorców do zastanowienia się, jak sobie z nimi poradzić. Niestety, ogłoszone przez rządzących rządowe wakacje kredytowe, pozwalające na odroczenie 8 rat kapitałowo-odsetkowych (4 w 2022 roku i 4 w 2023 roku), nie są przeznaczone dla frankowiczów. Mogą oni skorzystać jednak z innych mechanizmów, takich jak:

• Przewalutowanie kredytu na złotówki – pytanie tylko, czy warto przewalutować kredyt we frankach w 2022 roku, kiedy frank przebija rekordowe wyceny. Niestety nie, ale jeśli w perspektywie czasu jego kurs wzrośnie np. do 5,50 zł, to dzisiejsze przewalutowanie może mieć sens.
• Skorzystanie z pomocy ze strony Funduszu Wsparcia Kredytobiorców.
• Konsolidacja lub restrukturyzacja kredytu frankowego.
• Pozwanie banku.

Jeśli masz kredyt we frankach, forum dyskusyjne frankowiczów pokieruje Cię, jak możesz pozwać bank w takiej sytuacji, natomiast stawiaj w takich przypadkach przede wszystkim na pomoc ekspertów.

Wielu kredytobiorców mających zobowiązania frankowe wygrało już z bankami w sprawach o stosowanie w umowach kredytowych klauzul niedozwolonych. Zdecydowana większość z nich zawiera zapisy niedozwolone dotyczące mechanizmów waloryzacyjnych, dlatego można domagać się w sądzie uznania nieważności umowy kredytowej w całości lub w części, wraz z roszczeniem o zwrot przez bank nieprawnie pobranych kwot.

Wniesienie sprawy do sądu może być najlepszym posunięciem ze strony frankowicza. Zwłaszcza że zauważalne są istotne zmiany w linii orzecznictwa sądów powszechnych w sprawach dotyczących takich kredytobiorców. Statystyki pokazują, że tylko w I kw. 2022 roku ponad 95 proc. spraw o kredyty w CHF okręgowe sądy rozpatrywały na korzyść klientów banków.

Problemem może być to, że sprawy frankowe trwają długo – nawet 2–3 lata, ale na czas prowadzonego postępowania można ubiegać się o zabezpieczenie roszczeń poprzez wstrzymanie spłaty kredytu.